دریای دل ایرانیان آتش است
وزیرکار شب‌گذشته در رأس گروهی عازم محل حادثه شد
یک هفته است قلب همه ایران برای دریانوردان حادثه‌دیده در سواحل چین می‌تپد. هر روز اخبار مختلفی از محل حادثه مخابره می‌شود. یک‌بار خبر می‌رسد که آتش‌سوزی در حال مهار شدن است و ساعتی بعد خبری از وقوع انفجار در عرشه نفتکش منتشر می‌شود. با هر خبر خانواده‌های دریانوردان هزار بار می‌میرند و زنده می‌شوند. آنها همچنان گوش به زنگ رسیدن خبری خوش از میان آب و آتش هستند و حالا تنها یک خواسته دارند: «برای عزیزان‌مان دعا کنید».
در هفتمین روز از آتش‌سوزی نفتکش ایرانی در آب‌های چین، گزارش‌های رسیده از پیشرفت در عملیات اطفای حریق حکایت دارد طوری که اعضای تیم عملیاتی امیدوارند شعله‌های آتش تا ظهر امروز به‌طور کامل مهار شود. علی‌ربیعی، وزیرتعاون، کار و رفاه‌اجتماعی که به‌عنوان مسئول کمیته ویژه رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی انتخاب شده در این‌باره می‌گوید: «تیم چینی از پنجشنبه شب در انجام عملیات اطفای حریق فعال‌تر شده است. همچنین آتشخوارهای ژاپن کنار آتشخوارهای چینی وارد عملیات شده و فوم زیادی روی نفتکش آتش گرفته پاشیده شده است. در این شرایط آتش کمی تحت کنترل درآمده اما دمای نفتکش به اندازه‌ای نیست که به نیروها اجازه ورود به عرشه را بدهد. با وجود این اگر دمای کشتی کاهش یابد نیروها به‌صورت هلی‌برد روی عرشه خواهند رفت و عملیات تجسس آغاز خواهد شد.»
اما چه زمانی این تلاش‌ها به نتیجه خواهد رسید؟ پرسشی است که هنوز پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد. ربیعی می‌گوید: «نمی‌توان هیچ‌چیز را در این‌باره پیش‌بینی کرد. نمی‌خواهیم خبر نگران‌کننده بدهیم. باید به خانواده‌های مفقودان آرامش بدهیم. ما هرچه در توان داریم انجام می‌دهیم. در این راستا با سفرای چین و ژاپن صحبت‌های لازم شده است. من هنگامی که از کارشناسان درمورد وضعیت پرسنل می‌پرسم پاسخ می‌دهند که پیش‌بینی این موضوع نیاز به علم پیچیده‌ای دارد. ما هنوز وقت طلایی داریم و هرچه در توان داشتیم انجام داده‌ایم.»
آماده برای جست‌وجوی نفتکش
در کنار همه تلاش‌هایی که برای اطفای حریق نفتکش انجام می‌شود 2تیم ویژه برای آغاز عملیات جست‌وجو در محل حضور دارند. آنها قرار است در عملیاتی سخت و نفسگیر برای یافتن دریانوردان به جست‌وجوی نفتکش بپردازند. هادی حق‌شناس، معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی نیز درباره عملیات جست‌وجو به همشهری می‌گوید: «2تیم شش‌نفره از تکاوران نیروی دریایی روی شناورهای اطراف نفتکش مستقر هستند تا به محض اینکه اطفای حریق انجام شد، وارد نفتکش شوند. هم‌اکنون آتش در وسط کشتی قرار دارد و نمی‌توان از خاموش شدن آن مطمئن شد زیرا محموله کشتی میعانات گازی است.» وی ادامه می‌دهد: «در این عملیات از تجهیزات منطقه استفاده می‌شود و تاکنون حدود 4بار به اطفای حریق نزدیک شدیم اما انفجار رخ داد و حریق به‌وجود آمد. آخرین انفجار ساعت 10صبح جمعه اتفاق افتاد که مانع از ورود تیم ویژه به نفتکش شد. هم‌اکنون 9شناور در محل حادثه مستقر هستند.» به گفته حق‌شناس همچنین قرار است یک تیم به سرپرستی علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌عنوان مسئول کمیته ویژه رسیدگی حادثه نفتکش راهی محل حادثه شود تا عملیات با همه قوا ادامه یابد.
این در حالی است که نفتکش از زمان وقوع حادثه حدود 110مایل جا‌به‌جا شده است. حق‌شناس در این‌باره می‌گوید: «اگر کشتی موتور نداشته باشد طبیعتا با وزش باد حرکت می‌کند. روز نخست حادثه این کشتی در ۱۵۸مایلی شانگهای قرار داشت اما هم‌اکنون در ۲۷۰مایلی شانگهای و ۱۹۰مایلی اوکیناوا قرار گرفته است. درحال‌حاضر همچنان فرماندهی مهار آتش نفتکش با هدایت مرکز تجسس نجات بندر شانگهای ادامه دارد و تیم مشاور فنی هلند و هیأتی از کارشناسان فنی پاناما نیز در کنار این مرکز قرار دارند.»
همسر افسر اول تدارکات: پسرم طاقت دوری پدرش را ندارد
منصوره یحیایی، همسر محمد کاوسی، همسر افسر اول تدارکات این روزها و شب‌ها را به امید بازگشت شوهرش می‌گذراند. او به ایلنا می‌گوید: «مطمئنم زمان برای دریانوردان ما در کشتی سانچی به سختی میگذرد، روزهاست که کشتی میسوزد اما چرا کسی کمک نمیکند؟ روز اول طوفان و دود بود چینی‌ها همکاری نکردند اما روز دوم چرا کاری نکردند؟ چرا فشار بین‌المللی وارد نمی‌شود؟ ما همه انسانیم، همه حق زندگی داریم. مگر وقتی زلزله اتفاق میافتد از صلیب سرخ نمی‌آیند؟ 31نفر حبس شده‌اند، چرا کمک جهانی و بین‌المللی نمیرسد؟»
اما یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های زن جوان، کارن، پسر شش‌ساله‌اش است. او می‌گوید: «کارن شش‌ساله نمی‌داند چه اتفاقی برای پدرش افتاده است؛ زمانی که پدرش در مأموریت است یک‌ماه زمان می‌برد تا او عادت کند. تا یک ماه شب‌بیداری دارد، در خواب می‌ترسد، ماه دوم حالش خوب می‌شود، از‌ماه سوم دوباره به‌هم می‌ریزد، اعتماد به نفسش را از دست می‌دهد، حساس می‌شود، آن زمان من می‌فهمم که محمد باید برگردد.»
خانواده دریانوردان سانچی از شایعه‌هایی که در این مدت مطرح شد، دل پرخونی دارند. یحیایی می‌گوید: «روز اول با احساسات‌مان بازی کردند، یک‌بار گفتند پرسنل کشتی زنده‌اند و ما را امیدوار کردند اما این خبر خیلی زود تکذیب شد. مهم‌ترین خبر این چند روز کشور کدام است؟ در صدا و سیما باید مرتب راجع به این موضوع صحبت شود تا توجه جهانی جلب شود. مگر نه این است که اگر نفت کشور توسط همین نفتکش‌ها حمل نشود کشور درآمدی نخواهد داشت؟ اگر ابعاد رسانه‌ای گسترده باشد کشورهای دیگر هم کمک می‌کنند و دریانوردان را نجات می‌دهند. از تمام دنیا خواهش می‌کنیم، کمک کنند. اگر این اتفاق برای آنها می‌افتاد ما حتما کمک میکردیم چرا که دریانورد غیرت دارد. اگر دنیا بخواهد می‌تواند دریانوردان ایرانی را نجات دهد تا محمد کنار من و کارن باشد.»
برادر کاپیتان نفتکش: برای برادرم و همکارانش دعا کنید
این روزها هیچ کدام از نزدیکان دریانوردان مفقود شده حال و روز خوبی ندارند طوری که حتی حرف زدن درباره این حادثه هم باعث آزار آنها می‌شود. یکی از آنها برادر مجید قصابی عروجی، کاپیتان نفتکش سانچی است. او به همشهری می‌گوید: «چند روز از این حادثه گذشته و ما هنوز به درستی نمی‌دانیم چه اتفاقی افتاده است. ما از هر راهی که بتوانیم پیگیر سرنوشت عزیزان‌مان هستیم و از همه مردم می‌خواهیم برای سرنشینان نفتکش دعا کنند. امیدواریم به‌زودی خبر خوبی به ما برسد و سرنشینان کشتی سالم به کشور برگردند. دعا کردن تنها کاری است که در این روزها از دست‌مان بر می‌آید و گوش به زنگ خبرها هستیم. برای برادرم و همکارانش دعا کنید.»
همسر افسر دوم نفتکش: آنها باید نجات پیدا کنند
«شوهرم گفت 2، 3روز دیگر نفتکش به کره‌جنوبی می‌رسد و حدود 20روز دیگر هم به کشور بر می‌گردد. او اینها را در آخرین تماسش که یک ساعت پیش از حادثه بود گفت اما از آن روز به بعد دیگر خبری از او ندارم. » این حرف‌های شکوفه عبدالله‌زاده، همسر احسان ابولی قاسم‌آبادی، افسر دوم نفتکش سانچی است. او به ایلنا می‌گوید: «احسان به‌عنوان افسر دوم در نفتکش کار می‌کرد. او یک نابغه بود. در دبیرستان تیزهوشان تحصیل کرده و به زبان روسی و انگلیسی مسلط بود. او نخبه بود و حیف است با دنیایی از آرزوهای کوچک، حبس شود. ما به سختی زندگی مان را شروع کردیم، از هیچ زندگی‌مان را ساختیم؛ الان که باید نتیجه می‌گرفتیم او ناپدید شده و من نمیتوانم کاری کنم. اگر او نباشد چه‌کسی پشتیبان من است؟ احسان در مأموریت هایش روز و شب را فراموش می‌کرد، وقتی که در دریا بود روزهایش را در تقویم ثبت می‌کرد تا زمان از دستش نرود. احسان همیشه می‌گفت: من روی بمب ساعتی هستم و من همیشه به او می‌خندیدم که مگر می‌شود برای یک کشتی با این عظمت اتفاقی بیفتد؟ حالا باورم نمی‌شود که اتفاقی که می‌گفت افتاده باشد. او همان روز برایم عکسی فرستاد که نشان می‌داد خیلی خسته است. او می‌گفت لحظه‌شماری می‌کند که برگردد.»
او اما سؤالات بی‌پاسخی دارد: «چرا نجاتشان تا این حد طولانی شده است؟ چرا در این حادثه کشتی چینی و سرنشینانش سالم مانده‌اند اما کسی به ایرانی‌ها اهمیتی نمی‌دهد؟ چرا ما باید اینقدر از عزیزان‌مان بی‌خبر باشیم؟» با وجود شرایطی که هست همسر این دریانورد اما به بازگشت شوهرش امیدوار است. او می‌گوید: «امیدوارم نیروی دریایی ارتش کاری کند. می‌دانم هر خطری هم که باشد وارد کشتی می‌شوند و دریانوردان‌مان را نجات می‌دهند. مدتی قبل ایران کشتی چینی را از چنگ دزدان دریایی نجات داد، الان وقت این است که آنها جبران کنند. باید معجزه شود، همه اینها مظلومند، نباید در آتش بسوزند، باید نجات پیدا کنند. باور نمی‌کنم چنین اتفاقی افتاده و مطمئنم که شوهرم و همکارانش جایی در نفتکش نفس میکشند. این صحنه را می‌بینم که همگی برمی‌گردند.»
کشتی کویو مارو یکی از کشتی‌های آتشخوار است که در عملیات اطفای حریق نفتکش ایرانی شرکت دارد
نام کشتی: کویومارو
کشور سازنده: ژاپن
سال ساخت:1998
ابعاد: 86*14،5 متر
سرعت متوسط:14،2 گره دریایی ( 26،3 کیلومتر درساعت)
قدرت:10 هزار اسب بخار
غول آتشخوار ژاپنی
موضوع اصلی که تمامی کشتی‌های نجات در دنیا بر سر آن رقابت می‌کنند، قدرت پخش آب و کف و توانایی مانور فوق‌العاده‌شان است. اینکه بتوانند تا چه زمانی عملیات را ادامه بدهند و آتش‌سوزی را سریع‌تر به پایان برسانند، جزو مزیت‌هایی است که کشتی‌های نجات بر سر آن با هم رقابت می‌کنند. ژاپن اخیرا بزرگ‌ترین کشتی آتشخوار کشورش را به منطقه اعزام کرده تا آتش را مهار کند.
یک کشتی همه‌کاره
«کویو مارو» به جز خاموش کردن آتش به‌عنوان کشتی امداد و نجات هم کاربری دارد. این کشتی غولپیکر تا به حال بارها برای شرکت در عملیات‌های بزرگ دریایی از آتش‌سوزی گرفته تا طوفان، سونامی و حوادثی که منشأ غیرطبیعی دارند استفاده شده است. شرکتی که کویو مارو را ساخته، عضو اتحادیه بین‌المللی امداد و نجات است و به همین دلیل، به جز ژاپن، به کشورهای دیگر ازجمله روسیه، کره‌جنوبی و تایوان اعزام شده است.
آخرین فناوری‌ها در آتشخوار غولپیکر
شرکت نیپون سال‌هاست روی عملیات امداد و نجات متمرکز شده است. به جز کشتی‌های نجات این شرکت که در 365روز سال، به‌صورت 24ساعته در آماده‌باش هستند، سامانه‌هایی برای کنترل آلودگی‌های زیست‌محیطی هم در این کشتی‌ها تعبیه شده که نمونه‌های شبیه آن در دنیا کمتر دیده شده یا اصلا وجود ندارد. یکی از امکانات خاص این کشتی‌ها، لوله‌هایی است که در داخل اقیانوس کار گذاشته می‌شوند و در زمان آتش‌سوزی می‌توانند مواد نفتی و شیمیایی را از اطراف کشتی سانحه‌دیده دور کنند.
قدرتمندترین آتش‌نشان ژاپن
شرکت ژاپنی «نیپون»مالک این کشتی بزرگ است که بیشتر در زمینه ساخت کشتی‌ها یا ملزومات امداد و نجات تمرکز دارد.کشتی کویومارو حدود 20سال پیش جای یک مدل قدیمی‌تر را که 8هزار اسب بخار قدرت داشت، گرفت. این غول بزرگ در زمان اطفای حریق می‌تواند آب یا کف با وزن 120تن را به بیرون پرتاب کند. کشتی کویومارو هم‌اکنون قدرتمندترین کشتی نجات در کل ژاپن است که با کمک چند نازل بزرگ با کمک دستگیره‌های هدایت‌شونده کنترل می‌شوند و در جهان بارها به‌خاطر قدرت بالای مانورشان ستوده شده‌اند.
