پوست‌اندازی طرح‌های ترافیکی تهران

سیدمحمد فخار | خبر‌نگار

 در پی تجربه موفق اجرای طرح ترافیک جدید تهران، خبرهایی از لغو طرح زوج و فرد شنیده می‌شود.

از 15آذر۱۳۸۴ به‌دلیل افزایش آلودگی هوا در تهران طرح موقت تردد نوبتی خودروها یا طرح زوج و فرد توسط پلیس و شهرداری تهران اجرا شد که زمان اعمال محدودیت را از ساعت ۶:۳۰ تا ۱۹ تعیین کرده بود. این طرح با افتتاح تونل رسالت و بهره‌برداری از بزرگراه حکیم و تشدید مجدد آلودگی هوا در تهران تا بزرگراه شهید همت گسترده شد و افتتاح بزرگراه‌های امام علی و نواب، حدود آن را در شهر به میزان زیادی گسترده کرد تا 80کیلومترمربع از شهر را دربرگیرد.

 این طرح هیچ معیاری برای توقف خودروهای آلاینده قائل نبوده و صرفا شماره پلاک، معیار محدودشدن ترددها بود. این طرح موقت اما تا امروز 4740روز است که اجرایی شده و روند غیرکارشناسی آن به‌نظر می‌رسد که بهتر است برانداخته شود.

زوج و فرد عجایب

در برابر طرح ترافیک جدید تهران که پس از 39سال از اردیبهشت امسال اجرایی شد و بر پایه اصول تجربه شده کارشناسی در شهرهای بزرگ جهان استوار شده بود، مطالعات کارشناسی نشان داده است طرح زوج و فرد، طرح اشتباهی بوده که 11معضل جدی و ایراد اساسی داشته و در بلندمدت نه‌تنها آلودگی هوا را کاهش نداده که سبب شده مردم به سمت خرید خودروی فرسوده با پلاک مخالف گرایش پیدا کنند و این امر موجب افزایش آلودگی هوا شود. بدین‌ترتیب برای کاهش آلودگی هوا لازم است که طرح زوج و فرد ملغی شود. محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در این‌باره به همشهری می‌گوید: براساس تصمیم شورای ترافیک و شورای شهر تهران قرار بود که در صورت موفقیت‌آمیز بودن طرح ترافیک، این طرح به محدوده زوج و فرد نیز تسری یابد.

جزئیات طرح جدید

هم‌اکنون مطالعات برای لغو طرح زوج و فرد در حال انجام است و درصورت تصویب شورای ترافیک تهران، احتمالا اجرای طرح زوج و فرد پس از سال‌ها ملغی و تبدیل به حلقه دوم طرح ترافیک می‌شود. براین اساس دیگر پلاک خودرو ملاک تردد در محدوده نیست و همه خودروها با هر پلاکی می‌توانند آزادانه تردد کنند اما هزینه ورود به حلقه دوم طرح ترافیک یا همان محدوده زوج و فرد یک‌سوم هزینه طرح ترافیک خواهد شد. همچنین برای ساکنان این محدوده نیز تدابیر خاصی اندیشیده شده‌است. همانطور که در طرح ترافیک برای تردد ساکنان تخفیفات خاصی درنظر گرفته شده‌است.

مطالعات این طرح در حال انجام است و درصورت تصویب در شورای ترافیک تهران، اجرای طرح زوج و فرد بعد از سال‌ها در تهران لغو می‌شود.

لغو مجوز ورود تاکسی‌های متخلف به طرح

از طرفی تاکسی‌های فاقد پروانه هوشمند حداکثر تا آخر آذر مهلت دارند برای دریافت آن اقدام کنند و در غیر این ‌صورت با هماهنگی‌های انجام شده با نهادهای ذیربط علاوه بر لغو مجوز ورود به محدوده طرح ترافیک، این تاکسی‌ها در کلیه نقاط شهر مشمول جریمه خواهند شد. علیرضا قنادان، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی در این‌باره می‌گوید: با هماهنگی‌های انجام شده، به‌زودی تاکسی‌های فاقد پروانه الکترونیکی در هر نقطه شهر به‌وسیله دوربین‌ها رصد و جریمه می‌شوند.

 یک طرح و 11 ایراد

پس از سال‌ها اجرای طرح زوج و فرد در تهران پژوهشی با عنوان «بررسی طرح تردد زوج و فرد خودروها در تهران» توسط مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی امور حمل‌ونقل و ترافیک تهران در دی1390 منتشر شد که 11 ایراد اساسی به طرح گرفت:

1- ترغیب شهروندان برای خرید اتومبیل ارزان‌قیمت
2- از رده خارج نشدن خودروهای فرسوده
3-  افزایش مالکیت موتورسیکلت و رشد سفرها با آن
4- محدودیت در ورود مسافربرهای شخصی
5-  افزایش میزان تخلفات پلاک دزدی و دستکاری
6- کاهش سکونت در محدوده طرح
7-  افزایش تجهیزات کنترلی هزینه‌بر
8-  ایجاد اختلال در جریان ترافیکی
9- کاهش سطح سرویس حمل‌ونقل عمومی
10- افزایش مشکلات پارکینگ، پارک حاشیه‌ای
11- ناپایدار بودن راه‌حل‌های ترافیکی