ستاره‌های فوتبال در لباس پلنگی

چندی پیش زمانی که خبر رسید هیونگ‌مین سون، مهاجم تاتنهام برای معافیت از خدمت دو‌ساله سربازی نیاز به قهرمانی در بازی‌های آسیایی دارد، خیلی‌ها تعجب کردند که مگر ستاره‌ای در این سطح هم باید به خدمت سربازی برود. این بازیکن کره‌ای سرانجام با طلای بازی‌های آسیایی جاکارتا معافیت سربازی گرفت اما چندی بعد کمکی 700هزار پوندی به ارتش کره‌جنوبی کرد تا از این کمک برای بهبود شرایط سربازان استفاده شود. حالا تصاویری از حضور ملی‌پوشان فوتبال چین با سرهای تراشیده در اردوگاه‌های ارتش این کشور منتشر شده که باز هم اذهان را به سوی سربازی ستاره‌های ورزش جلب کرده است. تیم ملی فوتبال چین و یکی از تیم‌های بزرگ لیگ این کشور فوتبالیست‌های جوان خود را به اردوگاه‌های نظامی اعزام کرده‌اند تا مانورهای نظامی و آموزش‌های مربوط به ارزش‌های کمونیستی را پشت سر بگذرانند. تعداد این بازیکنان که در ‌ماه اکتبر در اردوگاه نظامی دوره‌ای را گذراندند به 50بازیکن می‌رسد که زیر 25سال سن دارند. آنها با سرهای تراشیده و بر تن کردن لباس‌های نظامی و پوتین به این دلیل در این اردوها حضور یافتند تا ایدئولوژی‌شان تقویت شود و در بازی‌های بین‌المللی برای تیم ملی سر بدهند. در کره‌جنوبی همه مردان بین 18تا 35سال مشمول دوره اجباری دو‌ساله هستند. در کره‌شمالی اوضاع وخیم‌تر است و تعداد افرادی که در کره‌شمالی مشغول به خدمت سربازی هستند، دو و نیم برابر جمعیت نروژ است؛ مردان در این کشور باید 11سال و زنان 7 سال لباس سربازی به تن کنند. در چین سربازی اجباری نیست؛ اما فرهنگ به‌گونه‌ای است که خیلی‌ها وظیفه خود می‌دانند برای بهبود شرایط کشور دوره‌ای به‌عنوان سرباز خدمت کنند.
   سربازی اجباری و غیراجباری مختص به کشورهای جهان سومی یا حکومت‌های توتالیتر نیست. به‌طور مثال عربستان با آن حکومت پادشاهی و دیکتاتوری سربازی اجباری ندارد اما فنلاند که یکی از چند کشور رده بالای دنیا برای زندگی خوب است جوانانش را به سربازی اجباری می‌برد و اگر کسی سرپیچی کند به 173روز زندان محکوم می‌شود. یکی از سرشناس‌ترین بازیکنان فوتبال که مجبور شد این دوره اجباری را طی کند تیمو تاینیو بود که اتفاقا او هم مثل سون بازیکن تیم تاتنهام بود. او در سال1997در 16سالگی مورد توجه الکس فرگوسن کبیر قرار گرفته و در دوره‌ای آزمایشی در اولدترافورد خودش را نشان داده و موفق شده بود در بازی‌های دست‌گرمی در کنار کانتونا، پوبورسکی و پل اسکولز چند گل هم بزند اما قوانین سربازی فنلاند این اجازه را به فرگوسن نداد تا این استعداد فنلاندی را به تئاتر رویاها ببرد. حتی فرگوسن حاضر شده بود برای او صبر کند اما اتفاقات دیگری افتاد و این بازیکن به فرانسه رفت و بعدها از تاتنهام سر در آورد.
   در روسیه برای فرار از خدمت خودشان را به جنون می‌زنند و مثل برخی بازیکنان فوتبال ایرانی که با کارت‌های معافیت جعلی به دلایل واهی مثل قطع نخاع(!) از سربازی فرار کردند دنبال راه‌های فرار از خدمت می‌گردند. در آمریکا هم زمانی محمد علی یا همان کاسیوس کلی به جرم فرار از خدمت مدتی از حضور در رینگ محروم بود.
   شما اگر بازیکن فوتبال در کشورهایی مثل کره‌شمالی و جنوبی، ایران، مصر و... باشید باید به سربازی بروید. محمد صلاح 4 سال قبل وقتی هنوز محمد صلاح فعلی نشده بود و در چلسی حضوری ناموفق را تجربه می‌کرد به‌خاطر خدمات آموزشی داوطلبانه‌اش به پیشنهاد وزارت آموزش عالی و از سوی ابراهیم محلاب نخست‌وزیر مصر معاف شد و اگر معاف نمی‌شد با توجه به میزان تحصیلاتش تا 36ماه، خدمت اجباری در انتظارش بود. اما این معافیت شامل حال بقیه ملی‌پوشان نشد. در مکزیک دوره یک‌ساله سربازی به‌صورت قرعه تعیین می‌شود اما ورزشکاران می‌توانند این دوره را به‌عنوان مربی یا آموزش به دیگران سپری کنند.
   در اسپانیا از سال2001خدمت اجباری لغو شد و پیش از آن به این خدمت «la mili» می‌گفتند که کم‌کم به‌اصطلاحی توهین‌آمیز تبدیل شده بود. برخی فوتبالی‌ها تا پیش از آن پیه سربازی را به تن خود مالیده بودند و برخی مثل روبرتو مارتینس، سرمربی فعلی تیم ملی بلژیک از راه‌های جایگزین مثل اداره رایگان یک مدرسه فوتبال به‌جای خدمت استفاده کردند.
   سربازی اجباری در فرانسه از سال1996لغو شد اما بدشانسی سلطان اریک کانتونا این بود که قبل از لغو این قانون مشمول شد. او در سال1983در اوسر خودش را در 17سالگی به‌عنوان یک پدیده معرفی کرد اما خیلی زود مجبور شد دو سال به خدمت برود. البته خدمت او را آدم و سربه‌زیر نکرد و کانتونا در تمام سال‌های بعد چهره یک فرد ناراضی و معترض و ناراحت را به‌خود گرفت و شاید یکی از دلایل پشت کردن او به ملیتش و ابراز این ادعا که خودش را بیشتر یک انگلیسی می‌داند تا فرانسوی همان دوره خدمت اجباری در بهترین دوران عمرش بود.
   بروس گروبلار دروازه‌بان زیمبابوه‌ای لیورپول که 13سال در این باشگاه انگلیسی دوام آورد هم از قربانیان دوره اجباری نظامی بین بازیکنان فوتبال بود. او یک‌بار در مصاحبه‌ای گفت: «وقتی سرباز بودم مجبور می‌شدم لای بوته بخوابم. برای همین است که زندگی لوکس الان را می‌بینم و به‌خودم می‌گویم که خیلی خوش‌شانسم.» او در سال1975در ارتش رودزیا در جنگ‌های داخلی خدمت کرد.
   گری هولت، بازیکن اسکاتلندی سابق تیم نوریچ 
5 سال خدمت کرد! او قبل از پیوستن به استوک‌سیتی به‌عنوان سرآشپز در ارتش بود و حتی در تیم ملی فوتبال ارتش بریتانیا هم عضویت داشت. او 10بازی هم برای تیم ملی اسکاتلند انجام داد؛ با این تفاوت که دیگر مجبور نبود برای افراد حاضر در کمپ آشپزی کند.