سرسختی صنایع در برابر غول مشکلات

مریم جباری|  اراک- خبرنگار:


این روزها مرکزی در حالی با 2800 واحد صنعتی و تولیدی، پایتخت صنعتی کشور لقب گرفته که در چند سال گذشته بسیاری از این واحدهای بزرگ و کوچک با مشکلات بسیار زیادی روبه‌رو بوده‌اند و باعث کاهش توان تولید و صادرات در این استان شده‌اند.

 در حال حاضر برخی از این صنایع که تعدادشان نیز در استان کم نیست، یا به حالت نیمه‌تعطیل درآمده‌اند و یا با تعدیل نیرو و کاهش تولید‏، امید به روزهای آینده دارند. برخی معتقدند که تحریم‌ها علیه ایران باعث بروز این مشکلات شده، اما به باور کارشناسان موانع داخلی بسیاری بر سر راه صنایع استان قرار دارد. عواملی همچون نوسانات نرخ ارزی، تسهیلات با نرخ سود بالا، مالیات‌هایی که با تولید همخوانی ندارند، مشکلات خصوصی‌سازی ومدیریت غیرحرفه‌ای بیشترین آسیب را به صنعت استان مرکزی وارد کرده‌اند. 


صنایع بدهکار

یکی از تولیدکنندگان استان که در زمینه تولید قطعات خودرو فعالیت می‌کند، در این باره می‌گوید: در سال‌های اخیر به دلیل مشکلات اقتصادی و برای ادامه حیات و بیکار نشدن کارگران، مجبور به اخذ تسهیلات با نرخ بالا شدیم. در این مدت به دلیل مشکلاتی همچون کمبود نقدینگی، کاهش توان تولید و افزایش قیمت مواد اولیه و همچنین نوسانات ارزی، در وضعیت خوبی به سر نمی‌بریم و توان بازپرداخت تسهیلات بانکی را با شرایط موجود نداریم.

«محمدرضا بیگی» بیان می‌کند: ما از بانک‌ها یک فرصت می‌خواستیم،‏ اما آنها به بدهکاران صنعتی فشار می‌آورند. در سال‌های اخیر مزایده املاک و کارخانه‌ها که در ضمانت بانک بوده‌اند در استان افزایش پیدا کرده و این به کابوس هر شب ما تبدیل شده است. به هر صورت مشکلات اقتصادی موجود باعث ناتوانی تولیدکنندگان در بازپرداخت بدهی بانکی شده است. ما بارها با استانداری و مسئولان برای این مشکل جلسه گذاشته‌ایم و آنها نیز حرف‌های ما را قبول کرده‌اند و بارها به بانک‌ها نامه زده‌اند‏، اما آنها کارخودشان را انجام می‌دهند. 
یکی دیگر از صنعتگران استان مرکزی می‌گوید: مشکلات تولیدکنندگان و کارخانه‌داران در این استان تقریبا مشترک است، چنانچه یک واحد تولیدی تعطیل شود، کارگران آن کارخانه هم بیکار می‌شوند و این کارگران که از قشر آسیب‌پذیر جامعه هستند، قادر به تأمین معیشت زندگی‌شان نیستند. از این رو مسئولان وظیفه دارند نسبت به حل مشکلات اقتصادی که جنبه کشوری دارند، حمایت‌های لازم را تا خروج صنایع از این وضعیت انجام دهند.

«وحید محمدی» به همشهری بیان می‌کند: کارخانه‌ای که 30 سال سابقه کار و تولید درخشان دارد نباید با این همه بدهکاری و مشکلات به حال خود رها شود. یکی از مشکلات اصلی ما در بازپرداخت وام هاست. بدون تردید اگر می‌خواهیم بر مشکلات غلبه کنیم، باید با همکاری و حمایت دولت از این روزهای سخت عبور کنیم و صنعتگران را تنها نگذاریم تا حاصل 30 سال زحمت و تولید به‌یک‌باره از بین نرود.


یارانه‌های پرداخت نشده صنایع

معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت نیز درباره مشکلات واحدهای تولیدی استان می‌گوید: ما از سال 87 با رکود و کاهش توان تولیدی صنایع استان مواجهیم و این امر به دلیل اجرای ناقص قانون هدفمندی یارانه‌ها بود، چرا که در همان زمان قرار بود بخشی از درآمدهای هدفمندی یارانه‌ها به حوزه صنعت اختصاص داده شود، ولی هیچ زمانی این اتفاق رخ نداد و به مشکلات کارخانه‌ها و صنعتگران افزوده شد.

«مسعود بختیار» با اشاره به اینکه قرار بود از درآمد اجرای هدفمندی یارانه‌ها برای صنعت، سهم 30 درصدی پیش‌بینی شود، به همشهری بیان می‌کند: اختصاص این سهم به علت گران شدن عامل‌های انرژی که تأثیر زیادی بر واحدهای صنعتی در استان می‌گذاشت، در نظر گرفته شده بود. در آن زمان ما اعلام کردیم که 21 نوع تولیدکننده استان با گران شدن حامل‌های انرژی به مشکل جدی برخورد می‌کنند و اگر از آنها حمایت نشود، قیمت تمام‌شده محصولات آنها بالا می‌رود و دچار مشکل می‌شوند. از جمله این صنایع می‌توان به کارخانه سیمان، صنایع لبنی، آلومینیوم، گچ و... اشاره کرد که جزو این 21 صنعت بودند و تأثیر گرانی آنها بر اقتصاد بیشتر از صنایع دیگر بود.

وی می‌افزاید: با توجه به اینکه سهم پیش‌بینی‌شده صنعت در آن زمان پرداخت نشد، در نتیجه مشکلات صنایع شروع شد. البته ناگفته نماند این تنها عامل مشکلات صنعت استان نبود. بعد از محقق نشدن سهم یارانه، صنعت کشور با تحریم‌های سخت هم روبه‌رو شد که آثار منفی بر اقتصاد و صنعت استان گذاشت، در حال حاضر هم در دور جدید تحریم‌ها ما شاهد مشکلات بیشتری هستیم که صنایع را به‌خصوص در مباحث ارزی و تأمین مواد اولیه درگیر کرده است. معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت بیان می‌کند: در ابتدای دولت یازدهم کمی ثبات ارزی داشتیم و نوسان نرخ ارز زیاد نبود، اما حدوداً از ابتدای سال‌جاری ارز ثبات نسبی خود را از دست داده و با نوسان‌های شدید همراه بوده است. در واقع نوسانات قیمت ارز تصمیم‌گیری را از تولیدکننده سلب کرده است، یعنی وقتی ثباتی در قیمت ارز وجود ندارد، واحدهای تولیدی که می‌خواهند قراردادی برای فروش منعقد کنند نمی‌دانند با چه نرخ و قیمتی قرارداد را بنویسند که بعدا دچار زیان نشوند.


واگذاری‌های غیرتخصصی

بختیار ادامه می‌دهد: بحث غیراصولی واگذاری‌ها به خصوص در واحدهای بزرگ استان نیز از مشکلات دیگر صنعت است، چرا که اصل 44 در واگذاری‌ها، شتاب‌زده و غیراصولی بود و آنچه مدنظر مقام معظم رهبری بود، محقق نشد. افرادی که شرکت‌های بزرگ استان به‌خصوص شهر اراک را بر اساس اصل 44 در اختیار گرفتند با سوء‌مدیریتشان یا از توان تولید کارخانه‌ها کم کردند و یا آن کارخانه را به مرز نابودی و ورشکستگی کشاندند.

وی همچنین به مشکلات بانکی، سود تسهیلات بالا، مدت‌زمان بازپرداخت، عدم تعامل در شرایط بد اقتصادی روز و... اشاره و اظهار می‌کند: اگر بخواهیم صنعت کشور را از وضعیت بحران خارج کنیم و آن را توسعه دهیم، نیاز است به موارد مذکور توجه جدی داشته باشیم و راه‌های سد پیشرفت و توسعه را برداریم، قطعا با برنامه‌ریزی و مدیریت علاوه بر توسعه و پیشرفت به اشتغال پایدار، توسعه اقتصادی و کاهش آسیب‌های اجتماعی که از بیکاری کارگران به وجود می‌آید، دست خواهیم یافت.