خاور‌میانه
بنیامین نتانیاهو در تلاش برای حفظ دولت خود، مشغول رایزنی با احزاب راست‌گرای حاضر در کابینه است
فرارنتانیاهو ازانتخابات زودهنگام
محمدامین خرمی/ خبرنگار
زد و بند سیاسی بنیامین نتانیاهو و نفتالی بنت در نهایت دولت نتانیاهو را که طی هفته گذشته تا مرز سقوط پیش رفته بود، نجات داد و سایه انتخابات زودهنگام را فعلا از سر او دور کرد.
نتانیاهو که طی روزهای اخیر در مذاکره با اعضای کابینه تلاش داشت نظر آنها را برای حفظ دولت ائتلافی خود جلب کند، دیروز خبر داد که توانسته با نفتالی بنت، وزیر آموزش به نتیجه برسد. بنت رهبر حزب راست افراطی خانه یهودی است که هفته گذشته بعد از استعفای آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع، اعلام کرد که تنها درصورتی حاضر به ادامه حضور در ترکیب دولت ائتلافی نتانیاهو است که پست وزارت دفاع به او سپرده شود؛ خواسته‌ای که با مخالفت صریح نتانیاهو مواجه شد.
هفته گذشته 48ساعت درگیری میان نیروهای جنبش حماس در غزه و ارتش رژیم اسرائیل شرایط در سرزمین‌های اشغالی را به‌گونه‌ای پیش برد که بسیاری هر لحظه منتظر سقوط دولت نتانیاهو بودند. روز یکشنبه کماندوهای اسرائیلی در عملیاتی شبانه وارد نوار غزه شدند و 7نفر از نیروهای حماس ازجمله یکی از فرماندهان این گروه را ترور کردند. درگیری میان نیروهای حماس و سربازان اسرائیلی در مسیر بازگشت، به کشته‌شدن یکی از نیروهای اسرائیلی منجر شد.
وقایع 48ساعت بعد، اما وضعیت دولت نتانیاهو را دگرگون کرد. حماس در اقدامی بی‌سابقه طی این مدت بیش از 460موشک و خمپاره به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک کرد. بیشتر این موشک‌ها توسط سیستم دفاع موشکی رژیم اسرائیل منهدم شدند اما تعدادی از آنها به مناطق تحت کنترل رژیم اسرائیل اصابت کردند؛ اتفاقی که یک کشته و 20زخمی به‌جا گذاشت. درگیری‌ها با 160حمله هوایی از سوی جنگنده‌های اسرائیلی علیه باریکه غزه ادامه پیدا کرد و دو طرف را تا مرز یک جنگ تمام‌عیار که آخرین بار در سال2014 شاهد آن بودیم، پیش برد.
در آن سال حمله رژیم اسرائیل به خاک غزه، بیش از 2هزار کشته به‌جا گذاشت و تقریبا تمامی زیرساخت‌های موجود در این منطقه را نابود کرد. هفته گذشته اما میانجیگری مصر، به آتش‌بس فوری منجر شد؛ ماجرایی که اعتراض لیبرمن و بنت را در کابینه نتانیاهو به‌دنبال داشت. لیبرمن بلافاصله استعفا کرد و خواستار انحلال کابینه و برگزاری انتخابات زودهنگام شد.
همزمان بنت نیز شرط ادامه حضور در کابینه را درخواست پست وزارت دفاع اعلام کرد. موشه کحون، وزیر دارایی و رهبر حزب راست میانه کولانو هم پس از آنها برای خروج از ائتلاف و پایان‌دادن به‌کار دولت نتانیاهو اعلام آمادگی کرد. مذاکرات نتانیاهو با نفتالی بنت که به سرسختی معروف است، نتیجه داد اما وزیر دارایی هنوز به خواسته نتانیاهو که همان حفظ دولت است تن نداده است. نتانیاهو که طی روزهای گذشته با فشار سیاسی بی‌سابقه برای استعفا روبه‌رو بوده، یکشنبه‌شب زمانی که به‌نظر می‌رسید نسبت به ماندن بنت در کابینه امیدوارتر شده، لحنش را تغییر داد و گفت که امیدوار است احزاب دولت ائتلافی، رفتاری مسئولانه داشته باشند و دولت را ساقط نکنند؛ چرا که در صورت برگزاری انتخابات زودهنگام احتمال به قدرت‌رسیدن احزاب چپ بسیار زیاد است.نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی گفت: «در چنین موقعیتی نباید دولت را ساقط کرد؛ در چنین موقعیتی انتخابات برگزار نمی‌کنند.» او بار دیگر تأکید کرد که برگزاری انتخابات زودهنگام به نفع امنیت اسرائیل نیست و از احزاب خواست از «سیاست‌بازی» دست بردارند.
ائتلاف شکننده نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو اکنون برای چهارمین دوره در سمت نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، قدرت را در دست دارد. حزب او یعنی حزب لیکود گرایش راست میانه دارد و در انتخابات 3سال پیش، با به‌دست آوردن 30کرسی از مجموع 120کرسی کنست (مجلس)، بیشترین کرسی‌ها را از آن خود کرد اما نتانیاهو مجبور بود برای تشکیل دولت با دیگر احزاب راست ائتلاف کند. بزرگ‌ترین احزابی که با حزب لیکود ائتلاف کردند، 3حزب کولانو، خانه یهودی و اسرائیل خانه ما بودند که طی روزهای اخیر دولت را تا پای سقوط پیش بردند.پس از استعفای لیبرمن و خروج حزب او از ائتلاف، اکنون مجموع کرسی‌های ائتلاف به 61کرسی رسیده و این وضعیت دولت نتانیاهو را در یک موقعیت به‌شدت شکننده قرار داده است. درصورت خروج هر یک از 2حزب کولانو به رهبری وزیر دارایی و حزب خانه یهودی به رهبری نفتالی بنت، ائتلاف نتانیاهو به یک ائتلاف اقلیت در مجلس تبدیل شده و احتمالا مجبور به برگزاری انتخابات زودهنگام خواهد شد.
نفتالی بنت که خبر تغییر موضعش همچون اعلام خبر خروجش از ائتلاف فضای سیاسی اسرائیل را به لرزه در‌آورد، دیروز گفت که تا زمانی که نتانیاهو به «دغدغه‌های امنیتی» احزاب راستگرا توجه داشته باشد، با او خواهد ماند. شاید به همین دلیل بود که نتانیاهو در سخنرانی یکشنبه‌شب خود تلاش کرد سخنانی به زبان آورد که نظر احزاب راست افراطی را جلب کند. او گفت: «من امشب نمی‌گویم که ما کی و چگونه اقدام خواهیم کرد اما من برنامه مشخصی دارم و می‌دانم چه بکنم و کی این کار را بکنم؛ ما این کار را خواهیم کرد.» بسیاری این سخنان نتانیاهو را به‌معنای احتمال آغاز دوباره درگیری‌ها در آینده نزدیک تلقی کرده‌اند.
تحلیل
تشدید افراطی‌گری در دولت نتانیاهو
دولت نتانیاهو که از اتئلاف احزاب راست میانه و راست افراطی تشکیل شده، دارای سیاست‌های ملی‌گرایانه و تمایلات جنگ‌طلبانه علیه فلسطین است. در میان این احزاب، وفور چهره‌های تندرو باعث شده تا اسرائیلی‌ها به نتانیاهو اقبال پیدا کنند که با وجود اقدامات جنگ‌طلبانه‌اش و کشتار مردم فلسطین، به‌اصطلاح چهره‌ای میانه‌رو‌تر به شمار می‌رود. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد او با وجود پرونده‌های مختلف فساد مالی، همچنان شانس پیروزی در انتخابات سال بعد را دارد. درصورتی که فضای سیاسی اسرائیل به سمت برگزاری انتخابات پیش از موعد برود، رأی‌گیری باید تا حدود 4ماه دیگر برگزار شود؛ یعنی درست زمانی که دادگاه نتیجه پرونده‌های مالی نتانیاهو را اعلام خواهد کرد. این همزمانی به ضرر نتانیاهو خواهد بود و او به همین دلیل با برگزاری انتخابات زودهنگام مخالف است. از سوی دیگر، توافق ناگهانی نتانیاهو و نفتالی بنت، احتمال پذیرش خواسته‌های چهره‌های راست افراطی در ائتلاف از سوی نتانیاهو را تقویت کرده است. به این ترتیب، پیش‌بینی می‌شود طی ماه‌های آینده اقدامات اسرائیل علیه فلسطینی‌ها شدت بیشتری بگیرد و حتی احتمال بروز یک درگیری دیگر با حماس یا حتی حزب‌الله بیشتر شود؛ اقدامی که باعث جلب رضایت اسرائیلی‌های افراطی خواهد شد.
