گپ
زنگ‌خطر برای فیلم‌های‌کوتاه
با «بهتاش صناعی‌ها» داور سی‌وپنجمین دوره جشنواره فیلم کوتاه تهران
مسعود میر/روزنامه‌نگار
40ساله است و با اینکه در کارنامه‌اش ساخت چندین فیلم کوتاه و مستند دارد اما شهرتش را مدیون فیلم«احتمال باران اسیدی» است؛ فیلمی که در جشنواره‌های بین‌المللی درخشید و بهتاش صناعی‌ها را تبدیل به چهره‌ای مقبول و خوش‌آتیه در سینمای ایران کرد. صناعی‌ها این روزها درگیر داوری در سی‌وپنجمین دوره جشنواره فیلم کوتاه تهران است. با او درباره جشنواره و کیفیت آثار گپی زده‌ایم که مکتوبش پیش چشم شماست.
به‌نظر شما فیلم‌های کوتاه جدید چه تفاوتی با نمونه‌های مثلا یک دهه گذشته دارند؟
همانطور که فیلم‌های ما در سینمای بلند طی سال‌های اخیر پیشرفت بسیاری کرده‌اند، در عرصه فیلم کوتاه هم تغییرات، بسیار چشمگیر بوده است. این تغییرات در جذاب‌تر شدن بافت بصری فیلم‌ها، صدا و حتی جلوه‌های ویژه کامپیوتری و تدوین کاملا مشهود است.
پس شما با این نگاه موافقید که فیلم‌های کوتاه متأخر بیشتر در تکنیک پیشرفت داشته‌اند و در محتوا دچار ضعف هستند؟
واقعیت این است که در عرصه محتوا یک مقدار دچار محدودیت‌های مضمونی و ژانری شده‌ایم و در واقع فیلم‌های خوب ما تنوع ژانر ندارند. البته این بدان معنا نیست که در ژانرهای مختلف، فیلمی ساخته نمی‌شود و این در عرصه فیلم کوتاه مایه تأسف است چون فیلم کوتاه عرصه شیطنت‌های مضمونی و فرمی و البته تجربه‌گرایی است.
فیلم‌های کوتاه ما بیشتر در چه ژانری ساخته می‌شوند؟
حدود 70 تا 80درصد تولیدات فیلم کوتاه در ایران بر مبنای آن چیزی است که به نام سینمای اجتماعی شناخته می‌شود که البته یک گونه سینمایی است و نه ژانر. ملودرام‌های اخلاقی و اجتماعی که شامل روابط و اخلاقیات است غالب فیلم کوتاه را شکل می‌دهد.
علت گرایش به این نوع سینما چیست؟
دلیل اول تمرین ژانر یا گونه‌ای است که احتمالا این فیلمسازان می‌خواهند در آینده در همان گونه فیلم بلند بسازند و این‌گونه سابقه قابل‌قبولی هم برای خود دست‌وپا می‌کند. دلیل دوم هم توجه جشنواره‌ها به فیلم‌های اجتماعی سینمای ایران است که هم جشنواره‌های خارجی را شامل می‌شود و هم جشنواره‌های داخلی را. این موضوع البته بد نیست اما این از دست دادن ژانرها به گمان من یک زنگ خطر برای آینده سینما خواهد بود.
آیا عملکرد جشنواره فیلم کوتاه با سی‌وپنج دوره سابق سیری صعودی داشته است؟
جایگاه فیلم کوتاه در سینمای ایران ارتقا یافته و موفقیت‌های فیلم‌های کوتاه در جشنواره‌های دنیا آبرویی برای کلیت سینمای ایران به همراه آورده است. البته ضعف‌ها همواره گریبان فعالیت‌های فرهنگی را می‌گیرند و به‌عنوان نمونه نبود کاخ اختصاصی جشنواره برای جشنواره‌های سینمایی کشور ازجمله آن است.
