نگاه
قانون کپی‌رایت و انتخاب مخاطبان
عباس مخبر/ مترجم
بسیاری از علاقه‌مندان به مطالعه از سردرگمی در انتخاب می‌نالند؛ اینکه ترجمه‌های متعدد از یک اثر، آنها را بر سر دوراهی می‌گذارد. حتی عده‌ای در پی یافتن مرجعی در این‌باره هستند. یا می‌پرسند اگر چنین مرجعی وجود ندارد، نباید به فکر ایجاد آن بود؟
واقعیت این است که اگر قانون کپی‌رایت اجرا شود، اصولا چنین نکته‌ای بلاموضوع است. قطعا در چنین حالی ناشر تلاش خواهد کرد کتاب را به بهترین مترجم بدهد تا کار نقص نداشته باشد. اما تا زمان اجرای چنین طرحی در جامعه ما بهترین راهکار داشتن شناخت از مترجمان است. با چنین شناختی امکان انتخاب درست هم فراهم می‌شود؛ ضمن اینکه با بهسازی فضای کتابفروشی‌ها و امکان مطالعه چند صفحه از کتاب مورد نظر خریدار هم می‌تواند انتخاب خوبی در این زمینه داشته باشد. اما نکته مهم دیگر این است که مترجمان ما با انتخاب شیوه‌های درست می‌توانند نیاز مخاطبان را به بهترین شکل ممکن پاسخگو باشند. از میان سبک‌های ترجمه، خوانندگان ایرانی سبکی را که به جای تأکید بر زبان مهمان، بر زبان میزبان تأکید دارد، می‌پسندند. پایبندی به چنین سبکی هم نیازمند اطلاع دقیق و هوشمندانه مترجم از زبان مقصد است. اینکه بتواند با زبانی رسا و روان، پخته و مناسب موضوع، ترجمه‌ای شسته‌رفته تحویل دهد تا پس از ویرایش، خوشخوان و همه‌فهم در اختیار مخاطبان قرار گیرد.
نکته دیگر نیز این است که مترجمان با انتخاب آثاری که ذهنیت نویسنده آنها به ذهنیت خودشان نزدیک باشد، می‌توانند امانتداری بیشتری به متن داشته باشند و ترجمه‌ای خوب به دست مخاطبان برسانند.
