یادداشت
آیت‌الله هاشمی، تداوم اعتدال و تداول اصلاحات
مجید فراهانی|عضو شورای شهر تهران:
یک‌سال پس از درگذشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، جناح‌ها و گروه‌‌های سیاسی عمدتا اصلاح‌طلب و تحول‌خواه یاد و راه او را گرامی می‌دارند و می‌کوشند با بیان و تفسیر وجوه فقهی، علمی، حوزوی و سیاسی ایشان، تصویری از زاویه دید و منظر افکار و اندیشه‌‌های خود به جامعه ارائه دهند. هاشمی رفسنجانی در تاریخ معاصر جمهوری اسلامی به سبب عهده‌دار بودن مناصب و مصادر انتصابی و انتخابی مهم، نقش برجسته‌ای را ایفا کرده است، چه زمانی که با حکم امام راحل فرمانده جنگ شد، چه روزگاری که با رأی مردم سکاندار دستگاه اجرایی کشور بود و چه عصری که با حکم مقام معظم رهبری بر کرسی مجمع تشخیص مصلحت‌نظام تکیه زد، هیچ‌گاه از اعتدال و میانه‌روی خارج نشد.
اعتدال و میانه‌روی که تابعی از اصلاحات به شمار می‌آید و تداوم آن به تداول و استمرار اصلاح‌طلبی به مثابه گفتمانی تاریخی، پرنفوذ و گسترده منجر خواهد شد. گرچه او یک فعال و کنشگر سیاسی بود و طبعا موافقان و مخالفانی و شاید خطاهایی هم داشت اما در عین حال موافقان و مخالفان او در یک نقطه به اشتراک می‌رسند؛ نه صرفا اشتراک لفظی که اشتراک معنایی که در چارچوب کیاست، درایت، باور و دغدغه‌اش برای ایران تبلور پیدا می‌کند. رئیس فقید مجلس خبرگان رهبری سیاست‌ورزی و زی‌طلبگی خود را از مکتب اسلام و امام(ره) کسب کرده بود.
در مقاطع بحرانی و ملتهب انقلاب و نظام همواره بر مدار عقلانیت و دوراندیشی حرکت کرد، همسویی حاکمیت و جامعه را در برطرف کردن چالش‌ها و بحران‌های پیش روی کشور مؤثر و تعیین‌کننده تلقی می‌کرد و البته هیچ‌گاه با خلط 2 ساحت حکومت و جامعه و تضعیف یکی به نفع دیگری هم سر سازش نداشت. گرچه شاید از نگاه منتقدین او تلاش برای پاسخگو کردن قدرت در برابر جامعه، تضعیف حاکمیت تلقی می‌شد اما در واقع این گزاره در راستای تقویت حاکمیت جمهوری اسلامی قابل تفسیر است.
امروز که جامعه ایران با بحران‌ها و گرفتاری‌ها و مشکلات متعدد در حوزه‌های مختلف مواجه است مشی اصلاح‌جویانه و تحول‌‌خواهانه او باید از سوی حامیانش تدوین، تئوریزه و مدون شود. متأسفانه به دلایل مختلفی در جامعه ایران افراد و عناصر تأثیرگذار و تاریخ‌ساز هیچ‌گاه در یک فرایند و روند دوراندیشانه به نهاد ارتقا پیدا نمی‌کنند. به یک معنا به‌رغم اینکه آیت‌الله فقید مانند کنشگر سیاسی در کارنامه خود ضعف‌ها و قوت‌هایی ثبت و ضبط دارد و در جای خود نیاز به بررسی منصفانه دارد اما نمی‌توان و نباید از کنار خدمات شایان و ارزشمند آن مرحوم در راستای توسعه و آبادانی و پیشرفت کشور به‌سادگی عبور کرد. اینک که عصر اعتدال است و دولتی اعتدال‌گرا تمشیت امور اجرایی کشور را برعهده دارد، ضرورت دارد در مدیریت کشور در سطوح مختلف دوراندیشی، تدبیر، عاقبت‌نگری، جامعه‌محوری و پاسخگویی که در رفتارشناسی هاشمی برجسته بود در دستور کار دولتمردان قرار بگیرد. قطعا تاریخ و آیندگان و نسل‌های بعدی این سرزمین با قضاوت و ارزیابی عملکرد ما نه‌تنها از آیت‌الله فقید که ازهر خدمتگزار خدوم، صادق، کارآمد و دوراندیشی که ایران، دغدغه‌اش و آبادانی زمزمه‌اش باشد به نیکی یاد خواهند کرد.
در همینه زمینه :
