گزارش
بازگشت شبانه شاهزاده مخالف به ریاض
احمد بن‌عبدالعزیز که سال گذشته از ریاض فرار کرده بود چه جایگاهی در سیاست عربستان دارد و چرا اکنون به این کشور بازگشته است؟
سیاوش فلاح‌پور/خبرنگار
چند روزی می‌شود که پرونده قتل وحشیانه جمال خاشقجی از ضرباهنگ روزهای اولیه خود دور شده است؛ اخبار دیگری، از حملات تروریستی در آمریکا تا سفر بنیامین نتانیاهو به مسقط و... جای تحولات مربوط به پرونده جمال خاشقجی در سر خط خبرها را پر کرده است؛ تحولاتی که طی 3هفته گذشته، هرچند ساعت یک‌بار جهان را با شوکی جدید روبه‌رو می‌کرد. با این حال پرونده همچنان به کندی در جریان است، دادستان کل سعودی که برای کمک به روند تحقیقات راهی ترکیه شده بود، روز گذشته این کشور را ترک کرد؛ درحالی‌که به‌نظر می‌رسد سفر او نتایج چندان مثبتی نداشته است. از سوی دیگر سخنان اردوغان در جمع نمایندگان حزب عدالت و توسعه در پارلمان ترکیه هم نشان داد که رهبران عربستان سعودی به‌ویژه ولیعهد این کشور همچنان در معرض خطرات احتمالی ناشی از ترور خاشقجی قرار دارند؛ اگرچه خودداری رئیس‌جمهور ترکیه از افشای جزئیات جدید، بسیاری را نسبت به خاتمه پرونده قتل روزنامه‌نگار سعودی در آینده‌ای نزدیک ناامید کرده است.
اما بازگشت ناگهانی احمد بن‌عبدالعزیز به عربستان، باری دیگر همه نگاه‌ها را به سوی ریاض چرخانده است؛ تا جایی که بسیاری از رسانه‌های عربی شانس محمد بن‌سلمان، ولیعهد فعلی سعودی برای پادشاهی را کمتر از هر زمان دیگری می‌دانند.
احمد بن‌عبدالعزیز کیست؟
این شاهزاده 76ساله سعودی، آخرین فرزند پسر ملک عبدالعزیز، پادشاه فقید سعودی و مؤسس کشور عربستان است. بعد از پادشاهی سلمان، بسیاری احمد را گزینه اصلی خاندان حاکم بر عربستان برای ولیعهدی به شمار می‌آوردند، اگرچه همه این پیش‌بینی‌ها با عبور سلمان از فرزندان مستقیم عبدالعزیز به نسل دوم آل‌سعود و ولیعهدی فرزندش، محمد بن‌سلمان غلط از آب درآمد. اما ماجرا صرفا در همین نقطه پایان نمی‌یابد. گفته می‌شود امیر احمد ازجمله چهره‌های سرشناس سعودی بوده که حاضر به بیعت با محمد بن‌سلمان نشده است. به گفته الجزیره، این امیر سعودی، سال گذشته تنها چند ساعت پیش از آغاز موج بازداشت گسترده شاهزادگان و تجار برجسته سعودی به فرمان ولیعهد، از طریق مداخله سفارت آمریکا در عربستان موفق به خروج از این کشور شده است. او پس از مدت محدودی حضور در آمریکا به لندن سفر کرد و طی این یک سال به دور از رسانه‌ها در انگلیس اقامت داشته است؛ اقامتی که از سوی مخالفان سعودی از آن با عنوان تبعید یاد می‌شد.
احمد بن‌عبدالعزیز شخصیتی دور از رسانه و به‌طور کلی تمام حواشی قدرت دارد؛ شاید تنها موردی که چهره او را تا حد زیادی برای افکار عمومی عربی مطرح کرد، گفت‌وگوی این شاهزاده سعودی با معترضان به دولت عربستان در مقابل محل اقامتش در لندن بود؛ احمد بن‌عبدالعزیز هنگامی که با چندین معترض که علیه جنایات جنگی آل‌سعود در یمن شعار می‌دادند مواجه شد به میان آنان رفت و گفت: مسئولیت این جنگ متوجه پادشاه و فرزندش است و ارتباطی با خانواده حاکم در عربستان ندارد.
اگرچه به‌نظر می‌رسد مخالفان محمد بن‌سلمان طی ماه‌های گذشته تلاش جدی برای ورود احمد بن‌عبدالعزیز به صحنه داشته‌اند، اما او به گفته عبدالله الغامدی، معارض مشهور سعودی، شخصیتی بسیار محافظه‌کار و احیانا مردد در تصمیم‌گیری‌های سیاسی دارد؛ امری که تا حد زیادی سکوت طولانی این شاهزاده سعودی را توجیه می‌کند. این در حالی است که به گفته سعد الفقیه، دیگر معارض مشهور سعودی، احمد بن‌عبدالعزیز از حمایت اکثریت آل‌سعود در مقابل حامیان بن‌سلمان که در اقلیت قرار دارند، برخوردار است. به گفته الوطن، احمد بن‌عبدالعزیز ساعاتی بعد از ورود به عربستان، نشستی با حضور برادرانش ملک سلمان و مقرن بن‌عبدالعزیز و همچنین فرزند برادرش، طلال بن‌عبدالعزیز، بدون حضور محمد بن‌سلمان داشته است. اگرچه هنوز جزئیات بیشتری از چرایی بازگشت آخرین پسر پادشاه فقید سعودی به عربستان، آن هم در چنین زمانی منتشر نشده اما می‌توان حدس زد فشارهای خارجی و داخلی بر محمد بن‌سلمان از هر زمان دیگری بیشتر شده است.
7 سدیری
سدیری‌ها یا 7سدیری به فرزندان حصه بنت‌احمد السدیری، یکی از همسران ملک عبدالعزیز، مؤسس کشور عربستان سعودی گفته می‌شود. حصه ابتدا با عبدالعزیز ازدواج کرد و بعد از جدایی از او با برادرش، عبدالرحمن ازدواج کرد که یک فرزند به نام عبدالله از وی دارد و سپس مجددا با عبدالعزیز ازدواج کرد. سدیری‌ها از نفوذ بسیار بالایی در مناسبات داخلی آل‌سعود برخوردارند. احمد بن‌عبدالعزیز که اخیرا به عربستان برگشته، آخرین سدیری به شمار می‌آید. 7 سدیری عبارتند از:
ملک فهد (متوفی)
امیر سلطان بن‌عبدالعزیز (متوفی)
امیر عبدالرحمن بن‌عبدالعزیز (متوفی)
امیر ترکی بن‌عبدالعزیز (متوفی)
امیر نایف بن‌عبدالعزیز (متوفی)
ملک سلمان (پادشاه فعلی)
امیر احمد بن‌عبدالعزیز
