سوژه
نامه پردردسر
نامه محمد یزدی به آیت‌الله شبیری زنجانی واکنش‌های فراوانی در پی داشت
«تکرار نشود، تصویب نشود!» این دو جمله دستوری فراز پایانی دو نامه پرحاشیه شیخ محمد یزدی دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است که به فاصله کمتر از یک‌ماه یکی را خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی و دیگری را برای آیت‌الله شبیری‌زنجانی از مراجع عظام تقلید نگاشته است. نامه اول اگر فقط به پای رأی زودهنگام یک عضو شورای نگهبان به لوایح FATF نوشته شد، نامه دوم را اما، بسیاری از علمای قم حتی در داخل جامعه مدرسین حوزه علمیه هم برنتافته و آن را به‌حساب اهانت به ساحت مراجع عظام تقلید گذاشتند؛ نشان به آن نشان که آیت‌الله محمد عندلیب همدانی در واکنش به همین موضوع، نامه‌ای به آیت‌الله یزدی نوشت و خاطرنشان کرد: «نامه حضرتعالی به محضر مبارک مرجع بزرگوار شیعه حضرت آیت‌الله العظمی شبیری‌زنجانی دامت برکاته، هرگونه تردیدی را که تاکنون درباره ادامه عضویت در آن جامعه محترم داشتم مرتفع کرد و لذا از ادامه عضویت در آن جامعه معذورم.»
شیخ محمد یزدی 87ساله که این روزها در جلسات شورای نگهبان هم حاضر می‌شود 14مهرماه امسال در نامه‌ای به علی لاریجانی نماینده مردم قم و در واکنش به بررسی لوایح مرتبط با FATF در موضعی که به‌نظر می‌رسید نه موضع کلی جامعه مدرسین قم است نوشته بود: «با یادآوری آثار مثبت و منفی آنچه در دستور کار روز یکشنبه پانزدهم مهر97 قرار دارد متذکر می‌شویم کاری نشود که ضمن مخالفت با مقامات ذکرشده، به‌زیان مملکت و نظام حاکمیت جمهوری اسلامی و در تاریخ کشور نقطه ضعف مجلس به‌حساب آید.»، رئیس سابق مجلس خبرگان که اسفند سال94 در انتخابات خبرگان از حضور در این مجلس بازمانده بود این‌بار در واکنش به انتشار یک عکس از ملاقات رئیس دولت اصلاحات و جمعی از دیگر شاگردان آیت‌الله شبیری‌زنجانی با وی، نامه‌ای به این مرجع تقلید نوشته و گلایه‌وار گفته است: «چگونه می‌شود، حضرتعالی که فرصتی برای ملاقات با هیأت رئیسه مجمع عمومی استادان را ندارید، فرصت می‌کنید در منزل آقایی در تهران حاضر شوید و با این آقایان ملاقات داشته باشید! یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شان مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمائید اینگونه مسائل دیگر تکرار نگردد.»
این نامه اما پیش از آنکه گلایه‌ها را متوجه شخص آیت‌الله محمد یزدی کند، انتقادهایی را متوجه جایگاه حقوقی او کرد. به تشکلی که زیربنای آن در سال1340 با تلاش روحانیونی مثل آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و احمد آذری قمی گذاشته شد و هدف آن علاوه بر اجرای احکام و قوانین سیاسی، اجتماعی، قضایی و اقتصادی در مرتبه بعد مبارزه با طاغوت و دفاع از حقوق محرومان تعریف شد، تشکلی که در سال‌های پس از انقلاب ماموریتش «از صورت مبارزه با رژیم طاغوتی به‌صورت مشارکت در تأسیس و تثبیت حکومت اسلامی تبدیل شد» و در سپهر سیاسی کشور حجت جریان اصولگرایی بود و حرف آخر را می‌زد؛ اگرچه که در سال‌های اخیر با مواضعی که آیت‌الله محمد یزدی به‌عنوان عضو شورای نگهبان در حمایت از محمود احمدی‌نژاد گرفته بود اختلاف نظرهایی در بدنه این تشکل اسم و رسم‌دار و با ریشه، گل کرد و منجر به جدایی برخی روحانیون از جامعه مدرسین حوزه علمیه قم شد؛ اتفاقی که این‌بار با نامه رئیس اسبق قوه قضاییه به آیت‌الله شبیری‌زنجانی تکرار شده است.
علاوه بر جدایی آیت‌الله عندلیب‌همدانی از این تشکل، محمدتقی فاضل میبدی، عضو دیگر مجمع مدرسین حوزه علمیه قم به انتقاد روی آورده و در یادداشتی که روی خروجی سایت جماران قرار گرفت نوشته است: «نمی‌دانم نامه‌ای که بنام آقای یزدی خطاب به آیت‌الله شبیری‌زنجانی منتشر شده از خود آقای یزدی است یا دیگران بنام ایشان کتابت کرده‌اند؟ اگر از خود ایشان باشد، که ظاهرا هست، باید برای جامعه مدرسین و حوزه علمیه صد افسوس خورد، که یک مرجع بزرگواری بمانند آیت‌الله شبیری‌زنجانی حق ندارد روزی با شاگردان قدیم خودش که مسئولیت‌های بزرگی زمان امام (ره) داشته‌اند ملاقات نماید؟ جامعه مدرسین و حوزه علمیه چگونه می‌تواند با این تنگ‌نظریهای دور از شأن حوزه ،چراغ هدایت جامعه را به‌دست گیرد و نسل جوان را به اسلام و انقلاب جذب نماید؟»
آیت‌الله هادوی تهرانی نیز در اطلاعیه‌ای که با آیه «إنّا لله وإنّا‌إلیهِ رَاجعُون» آغاز شد از این نامه به‌عنوان یک خبر ناگوار یاد کرد و نوشت که: «به‌راستی با وجود چنین رویکردی از سوی یک فرد کهنسال در حوزه علمیه قم، چه توقعی از طلاب تازه‌کار در زمینه رعایت ادب و ادبیات حوزوی می‌توان داشت؟»
جمعی از طلاب قم هم در نامه‌ای به آیت‌الله یزدی با یادآوری «ملاقات‌های بی‌تکلف آیت‌الله شبیری‌زنجانی با رهبری نظام» و یادآوری جایگاه ایشان نوشتند: تردیدی نیست؛ دفاع از نظام، با این روش‌ها در برابر چنین ذخائر بزرگ شیعه، نه‌تنها دفاعی عقیم بوده و فاقد جاذبه است، بلکه چیزی جز تخریب مرجعیت که هویت شیعه در عصر غیبت است را بدنبال نخواهد داشت. اما تندترین نامه را علی مطهری نایب‌رئیس مجلس خطاب به آیت‌الله یزدی نوشت و سؤالاتی از او مطرح کرد. او نوشت: در این نامه رئیس دولت اصلاحات و همفکران ایشان را «افراد مسئله‌دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام رهبری احترامی قائل نیستند» معرفی کرده‌اید و ملاقات با آنها را امری قبیح و موجب «ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان» دانسته‌اید.
همه اینها نیاز به اثبات دارد. مطهری با اشاره به حمایت محمد یزدی در جایگاه عضو شورای نگهبان از محمود احمدی‌نژاد نوشت: «مسئله‌دار» کسانی هستند که در سال۸۸ تحت این عنوان که مقام رهبری از یک کاندیدای خاص حمایت می‌کند انتخابات را از حالت طبیعی خارج کردند و حق اعتراض معترضان را نیز به رسمیت نشناختند و آنها را برانداز نامیدند و شد آنچه نباید می‌شد. در واقع چنین افرادی برای نظام جمهوری اسلامی و مقام رهبری احترامی قائل نشدند.
مطهری نوشته است: فرضا بپذیریم جناب آقای خاتمی و همفکرانشان افرادی مسئله‌دار هستند که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام رهبری احترامی قائل نیستند، قباحت ملاقات یک مرجع تقلید با آنها را از کجا درآورده‌اید؟ اگر مسئله‌دار هستند آیا نباید مسئله آنها حل شود؟ مراجع تقلید به‌مثابه چتری بر سر همه مردم و گروه‌ها هستند نه عناصری حزبی و جناحی. ناراحتی و تعجب اکثر مقلدین و حوزویان از این ملاقات را از کجا به‌دست آوردید؟
دفتر آیت‌الله شبیری‌زنجانی درباره این نامه آیت‌الله یزدی اعلام کرده است: هم دفتر و هم حضرت آیت‌الله موضع خاصی نداشته و فعلا سکوت را پیش گرفته‌اند.
جبران بفرمایید
فرزند شهید مطهری به آیت‌الله یزدی نوشته است: در پایان نامه خطاب به آیت‌الله شبیری فرموده‌اید: «لازم است شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمایید اینگونه مسائل دیگر تکرار نگردد.» اولا خود شما با این جمله تهدیدآمیز‌تان مرجعیت را رعایت کرده‌اید یا نه؟ ثانیا چه‌کسی گفته ملاقات یک مرجع تقلید با افراد سابقه‌دار در انقلاب که احیانا انتقاداتی نیز دارند خلاف شئون مرجعیت است؟ آیا شئون مرجعیت را جناب‌عالی بهتر از خود مراجع تشخیص می‌دهید؟ مگر مردم باید با اجازه شما به ملاقات این و آن بروند؟! ثالثا این جمله را که به این مرجع عالیقدر دستور می‌دهید «اینگونه مسائل دیگر تکرار نگردد.» از چه موضعی می‌فرمایید؟ این جمله را فقط امام زمان(عج) می‌تواند به یک مرجع تقلید بگوید. در مجموع، نامه شما موجب وهن روحانیت و حوزه علمیه شد. امیدوارم به‌نحوی جبران بفرمایید.
در همینه زمینه :
اتفاق روز
زندگی پدیا
گزارش
