اقتصادی
میانگین درآمد گیلانی‌ها 500 هزار تومان
همشهری از درآمد ناچیز فعالیت‌های کارگری در عرصه‌های مختلف کسب و کار استان گزارش می‌دهد
فرشته رضایی| رشت-خبرنگار:
مشکلات اقتصادی گیلانی‌ها را پایانی نیست. این استان توانمند در حوزه تولیدات کشاورزی و حتی صنعتی نیروی کار غالبا تحصیلکرده دارد، اما اکثر آنان زمانی که از دانشگاه فارغ‌التحصیل شدند، با درآمد و حقوق بسیار کمی در بخش‌های مختلف مشغول به کار می‌شوند و حقوقشان اغلب کمتر از ۵۰۰ هزار تومان است. در بخش کشاورزی هم بیشتر کشاورزان گیلانی به دلایلی اعم از خرده‌مالکی یا افزایش هزینه‌های تولید درآمد چندانی از شغل کشاورزی ندارند. اگر کل درآمد حاصل از فروش برنجشان را به ۱۲ ماه سال تقسیم کنیم، معدل درآمد ماهانه آنها در حد ۵۰۰ هزار تومان هم نیست.
چندی پیش هم یک عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در حاشیه سفر خود به رشت گفت: درآمد سرانه گیلان 8/0 اقتصاد ملی است و هر گیلانی به طور متوسط 20 درصد کمتر از درآمد سرانه کشور را در اختیار دارد.
«پریسا مهاجری» اظهار کرد: یکی از دلایل عقب ماندن بخش بانکی گیلان در مقایسه با کشور، نگه‌نداشتن پس انداز است. در واقع مردم، کم پس انداز می کنند یا پس اندازهایشان را به صورت سپرده های بانکی نگهداری نمی کنند. 26/3 درصد از کل جمعیت کشور در گیلان زندگی می کنند، اما 36/2 درصد از ستانده ملی به گیلان دارد.
فشار اقتصادی بر مردم استان
اخیرا «محمدحسین قربانی» نماینده آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی در جلسه شورای اداری گیلان اظهار کرد: مشکلات اقتصادی و معیشتی در گیلان فشار بسیار زیادی به مردم وارد کرده است.
این مسئول با بیان این‌که میانگین درآمد گیلانی‌ها ماهانه ۵۰۰ هزار تومان است، بیان کرد: این رقم از میانگین کشوری کمتر و نشان‌دهنده فقر استان است. وی همچنین اجرای طرح افزایش حقوق کارمندان را عامل در جهت روحیه‌بخشی و بهبود وضعیت معیشتی مردم دانست و تصریح کرد: مجلس به طور کامل از طرح افزایش حقوق کارمندان دفاع می‌کند.
فصلی بودن شغل کارگری
در رابطه با دلایل درآمد کم گیلانی‌ها نسبت به دیگر استان‌ها یکی از کارشناسان حوزه اشتغال و کارآفرینی هم گفت: میزان سرانه درآمدی گیلان نسبت به سایر استان‌ها پایین است، چون اغلب نیروی کار گیلان کارگر ساده ولی در استان‌های دیگر اکثرا استادکار و حرفه‌ای هستند. مثلا در اصفهان یا تبریز چون صنعتی‌تر هستند، کارگر ماهر به امور صنعتی می‌پردازد و قطعا حقوق بالاتری دارد.
«مازیار صیادی» ادامه داد: در اوج کار کشاورزی در گیلان فقط طی چند روز حقوق دریافتی بالاست، چون این درآمد مقطعی و صرفا مربوط به یک فصل است و آنچه گیلان را مورد مخاطره قرار داده، فصلی بودن شغل کارگری است.
وی افزود: در کل فصل کار، تولیدی نداریم. جدا از این‌که فرهنگ تولید و کسب و کار در گیلان بسیار ضعیف است و جوانان گیلانی اساسا به یکسری کارهای فنی تن نمی‌دهند، این موضوع، تولید را به شدت کاهش می‌دهد. البته سنتی بودن کشاورزی، مکانیزه نبودن زنجیره و نبود حلقه‌های تولید مزید بر علت شده و میزان درآمد سرانه را به شدت تنزل داده است. صیادی در مورد درآمد کم کشاورزان هم گفت: چون سرانه زمین‌های زیر کشت در گیلان ۷/0 هکتار است، اساسا این مقدار عرصه به ازای هر نفر تداعی‌گر همان مبلغ ۵۰۰ تومان به ازای هر خانوار است.
ضرورت حرفه‌آموزی نیروی تحصیلکرده
مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گیلان اظهار کرد: موضوعات و مشکلاتی برای ایجاد رشته‌های کاربردی در گیلان مطرح است. اول این‌که دانشگاه‌هایی که رشته‌های کاربردی و بازارمحور دارند، باید دانشجویان را به سمت رشته‌هایی که بازار کار تقاضا می‌کند، سوق بدهند. اما دانشگاه‌های ما که رشته‌های کارمحور دارند، در حال حاضر معلومات دانشجویان را توسعه نمی‌دهند.
«عبدالله سلمان‌نژاد» ادامه داد: لازم است کسی که امروز فارغ‌التحصیل شده حدود 80 درصد شرایط و ویژگی بازار کار را بداند، نه این‌که بعد از فارغ‌التحصیلی دوباره آموزش ببیند و کار عملی انجام دهد تا بتواند در حرفه خود موفق باشد. در چنین شرایطی کارفرما هم از فارغ‌التحصیل رشته مرتبط بهره نمی‌برد و بیشتر از نیروهای تجربی استفاده می‌کند.
وی افزود: به همین دلیل دانشجویان رشته‌های علمی کاربردی هم در بخش‌هایی مانند بخش خدمات کار می‌کنند و ۶۰۰ هزار تومان یا کمتر حقوق می‌گیرند یا مثلا رانندگی می‌کنند، چون آموزش‌هایی که در دانشگاه دیده‌اند صرفا نظری است، نه تجربی، بنابراین نمی‌توانند کارآفرینی کنند یا استادکار شوند. به عنوان مثال دیگر، دانشجویی که رشته مکانیک خوانده است، وقتی وارد بازار کار می‌شود تصوری از شرایط حقوقی، قوانین کار، تامین اجتماعی و... ندارد و همه این موضوعات را باید به شکل آزمون و خطا دنبال کند تا بعد از چند سال حرفه‌ای شود؛ در حالی که همه این آموزش‌ها را باید حین تحصیل در دانشگاه ببیند.
این کارشناس حوزه اشتغال تصریح کرد: گیلان مزیت‌های زیادی در حوزه اشتغال، گردشگری، کشاورزی و... دارد، اما تا زمانی که زیرساخت‌ها علمی نیست، نمی‌توانیم از این فارغ‌التحصیلان بهره ببریم. مثلا در بخش گردشگری اگر همه ساختارها بر مبنای درست و علمی باشد، آنگاه می‌توانیم از فارغ‌التحصیلان این رشته در حوزه‌های مختلف بهره ببریم.
سلمان‌نژاد تاکید کرد: وضعیت گیلان با توجه به بهبود فضای کسب و کار در سال‌های اخیر بهتر شده است و اکنون ایجاد رشته‌های کارآفرین از اهداف متولیان امر محسوب می‌شود، اما لازم است که برای بهبود زیرساخت‌ها تلاش کنیم تا با مشکل مواجه نشویم. مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اضافه کرد: با توجه به سیاست‌های کلان توسعه کشور، یکی از فعالیت‌ها در حوزه اشتغال، ایجاد تعاونی و حمایت از پشتیبان‌های کارآفرین است و قطعا برای رونق تعاونی‌ها به نیروهای تحصیلکرده و کاردان نیازمندیم.
طرح «جام مارلیک» و گشایش اقتصادی روستاییان
یکی از کارشناسان حوزه اشتغال و کارآفرینی درباره ایجاد راهکاری برای افزایش درآمد روستاییان در گیلان گفت: برای جبران درآمد پایین گیلانی‌ها به‌ویژه روستاییان طرح «جام مارلیک» برای ارتقای معیشت مطرح شده است. در این طرح از پرورش ماهی متراکم، پرورش گاو شیری و پرواری، پرورش گوسفند و صنایع‌دستی در قالب مشاغل خانگی پشتیبانی می‌شود. وی ادامه داد: اینجانب به اتفاق تیم کارشناسی در این رابطه به مجلس رفتیم و طی یک سخنرانی از این طرح دفاع کردیم. خوشبختانه طرح مزبور مورد استقبال فراکسیون اشتغال مجلس قرار گرفت. قطعا این طرح می‌تواند حداقل ۵۰۰ هزار تومان در ماه درآمدزایی روستاییان را ارتقا ببخشد.
این کارشناس تاکید کرد: کلیه افراد تحت پوشش این طرح، بیمه بازنشستگی و بیمه تکمیلی می‌شوند، اما متاسفانه اغلب مدیران استان و بعضا بدنه کارشناسی ادارات تخصصی با این طرح به لحاظ تعصبات سازمانی مخالف هستند، چون معتقدند این طرح حلقه بین مردم با ادارات را قطع می‌کند. وی ادامه داد: در طرح «جام مارلیک» کارشناسان باید مطالعات میدانی خود را عمیق‌تر و بستر را برای یک حرکت عظیم اقتصادی مهیا کنند.
