پیش‌فروش به لوازم خانگی رسید

زهرا اشرف‌زاده|  البرز-خبرنگار:

نوسان قیمت و اعمال ممنوعیت واردات برخی اقلام و لوازم خانگی در ماه‌های اخیر باعث شد تا این بازار معضلات جدیدی از جمله بایکوت فروش در بازار را تجربه کند.

با وجود عرضه از سوی واحد‌های تولیدی، توزیع‌کنندگان دپو کالا را در دستور کار قرار دادند که علاوه بر افزایش چند میلیونی قیمت در بازار، سردرگمی خریداران را به همراه داشت. این کار باعث شد تا اواسط مهر طرح پیش‌فروش لوازم خانگی توسط ستاد تنظیم بازار و بدون دخالت دولت برای نخستین بار در کشور کلید بخورد.

در واقع، چالش‌های پیش‌آمده در بازار موجب شد تا تولیدکنندگان این‌بار خود وارد میدان شوند و با اجرای طرح پیش‌فروش، دست دلالان را از بازار کوتاه کنند؛ سازوکاری که به موجب آن متقاضیان اقلام مورد نیاز خود را با ثبت‌نام اینترنتی در 6 ماه آینده دریافت می‌کنند.

برای اجرایی کردن این طرح یکی از شرکت‌های لوازم خانگی با گرفتن مجوز از ستاد تنظیم بازار، اقدام به راه‌اندازی درگاه اینترنتی برای پیش‌فروش تولیدات خود کرد و ما که به سایت سر زدیم، با پر شدن سقف فروش ماه مهر روبه‌رو شدیم؛ گویی استقبال از این طرح بالا بوده است. با توجه به این‌که در مرحله اول، تمام مبلغ از مشتری دریافت می‌شود، پیش‌بینی استقبال از طرح بیشتر از این است.


پیش‌فروش لوازم خانگی، راهکاری برای تنظیم بازار

یکی از فعالان صنف لوازم خانگی در کرج درباره این طرح می‌گوید: در شرایطی که حجم و ضریب نقدینگی در کشور افزایش یافته، سوق پیدا کردن آن به سمت بازار‌های متعدد، امری طبیعی است و دارندگان نقدینگی از هر فرصتی برای سرمایه‌گذاری و خرید کالا و محصولات عرضه‌شده استقبال می‌کنند. بازار لوازم خانگی هم از این قاعده مستثنی نیست.
«حسین فضل‌اللهی» می‌افزاید: آن‌چنان که اخبار نشان می‌دهد، ظرفیت در نظر‌گرفته‌شده برای ماه مهر، در مدت زمان بسیار کوتاهی پر شده و به تعبیری از طرح مذکور استقبال قابل توجهی شده است.

وی ادامه می‌دهد: در ماه‌های اخیر، قیمت لوازم خانگی به شدت افزایش پیدا کرد تا شاید این طرح بتواند کمی از التهاب بازار بکاهد.


برخی متقاضیان مصرف‌کننده نیستند

اما یکی از فروشندگان نظر دیگری دارد و می‌گوید: فکر نمی‌کنم این طرح نتیجه‌ای به دنبال داشته باشد.
در شرایطی که شاهد نقدینگی بالایی در کشور هستیم، هر شخصی به تناسب توان خرید و میزان نقدینگی خود، کالا پیش‌خرید می‌کند. این متقاضیان لزوما مصرف‌کننده لوازم خانگی نیستند و بعضا به منظور سرمایه‌گذاری، اقدام به ثبت‌نام لوازم خانگی می‌کنند.

«مهدی میراحمدی» می‌افزاید: این طرح که هر شخص با کد ملی‌ای که از آن برخوردار است، مجاز به ثبت‌نام یک قلم کالاست، ظاهرا مثبت به نظر می‌رسد، اما تعدد ثبت‌نام‌کنندگان نشان می‌دهد در صورت عدم برنامه‌‌ریزی اصولی برای تزریق کالا به بازار به‌صورت عادی، بازار لوازم خانگی در آینده با نارسایی‌هایی مواجه شود.
وی می‌گوید: موفقیت این طرح زمانی تضمین خواهد شد که در نظام عرضه، هیچ‌گونه کمبود و خللی وارد نشود و عرضه و تقاضا به صورت معقول و منطقی حفظ شود.


اما و اگرهای طرح پیش‌فروش


سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی درباره شرایط پیش‌فروش کالاهای لوازم خانگی می‌گوید: طرحی که ارائه شد دو شیوه را در برمی‌گیرد؛ در شیوه نخست، قیمت تمام کالاها به نرخ روز تعیین می‌شود که در سامانه ۱۲۴ قیمت‌گذاری شده است؛ یعنی کل مبلغ کالا پرداخت می‌شود و افراد ماهانه 2 درصد تخفیف می‌گیرند. به عبارت دیگر، چنانچه مردم برای دریافت کالاهای لوازم خانگی خود بازه زمانی 6 ماهه را انتخاب کرده باشند تقریبا ۱۲ درصد تخفیف خواهند گرفت.

«حمیدرضا غزنوی» می‌افزاید: در طرح پیش‌فروش هم افراد ۵۰ درصد مبلغ را باید درمرحله نخست واریز و ۵۰ درصد مابقی را بر اساس شرایط روز و با سود ماهانه ۱۸ درصد پرداخت کنند. به نظر می‌رسد با اجرای این طرح دست دلالان از نوسانات قیمتی کوتاه شود و مردم با خیال آسوده‌تری به کالاهای مورد نظر خود دسترسی داشته‌ باشند.
وی ادامه می‌دهد: این طرح از همه جوانب بررسی شده، به‌طوری‌که جریمه‌های تاخیر مد نظر قرار گرفته است. در عین حال، نوع محصول و طرح آن را مشتری انتخاب می‌کند.

غزنوی اضافه می‌کند: این روش برای کنترل عرضه کالا در بازار صورت می‌گیرد و به این طریق به ازای هر شماره ملی تنها امکان ثبت یک نوع کالا وجود دارد و این امر موجب می‌شود تا کالا از طریق دلالان به بازار نرسد.

 وی می‌گوید: یکی دیگر از نکات مثبت اجرای این طرح برای خریداران آن است که مصرف‌کننده مطمئن خواهد بود که هر کدام از لوازم خانگی را که پیش‌خرید کرده، به قیمت روز ثبت‌نام تحویل خواهد گرفت؛ ضمن این‌که از تخفیف نیز برخوردار خواهد شد؛ یعنی اگر قیمت کالایی 10 میلیون تومان باشد و مشتری آن را برای دریافت در 5 ماه دیگر پیش‌خرید کرده باشد، می‌تواند با 9 میلیون تومان آن را تحویل بگیرد.

غزنوی با بیان این‌که این طرح به نفع تولید‌کننده نیز هست، می‌گوید: تزریق نقدینگی به بخش تولید را می‌توان یکی دیگر از نکات مثبت این طرح دانست، به‌طوری که تولیدکننده این امکان را دارد که قطعات مورد نیاز خود را پیش‌خرید کند تا از این طریق مشمول افزایش قیمت نشود. 


کاهش التهاب بازار با پیش‌فروش لوازم خانگی

رئیس اتحادیه لوازم خانگی کرج درباره طرح پیش‌فروش لوازم خانگی می‌گوید: در شرایط کنونی وضعیت بازار لوازم خانگی به لحاظ قیمتی با یک حباب ساختگی مواجه شده و مردم را درخصوص کمبود کالا در آینده نگران کرده است؛ هرچند در ابتدا با افزایش قیمت‌ها به یکباره التهاب در بازار شدت گرفت اما دوباره رکود بر بازار حاکم شد.
«اسدالله غلامرضایی» می‌افزاید: رکود بازار و تغییرات قیمتی در انواع محصولات لوازم خانگی که به صورت ماهانه توسط تولیدکنندگان اجرا می‌شود باعث شد تا فروش با کاهش قابل توجهی مواجه شود و خریدار کم‌تری در بازار دیده شود، به نحوی که همه منتظر ثبات قیمت‌ها هستند.

وی اضافه می‌کند: بر اساس طرح پیش‌فروش لوازم خانگی، مصرف‌کنندگان می‌توانند با توجه به زمان تقاضای خود به کالای مورد نیازشان دسترسی پیدا کنند و تولیدکنندگان واقعی نیز از نظر کمیت و کیفیت مشخص خواهند شد.
غلامرضایی ادامه می‌دهد: اجرای این طرح با هدف رفع نگرانی مصرف‌کنندگان و جبران کمبود کالا در بازار از یکسو و جذب نقدینگی برای بنگاه‌های تولیدی از سوی دیگر در دستور کار قرار گرفته است. بر این اساس، طرح پیش‌فروش 160 مدل لوازم خانگی شامل یخچال، فریزر، ماشین لباسشویی، اجاق گاز، تلویزیون و تا سقف 50 هزار دستگاه آغاز شده است. وی با اشاره به نقاط قوت طرح می‌گوید: این شاخص به طور قطع جلو دلال و دلال‌بازی را خواهد گرفت و مانعی درخصوص ایجاد کمبود مصنوعی کالا در بازار به‌ وجود خواهد آورد.