سالک قابل ریشهکنی نیست
رضا فدایی | مسئول بیماریهای واگیردار مرکز بهداشت اصفهان:
بیماری سالک در اصفهان و 17 استان دیگر کشور شایع است و ریشه در شرایط اقلیمی، نوع پوشش گیاهی و نوع جانوران و حشرات هر منطقه دارد. از گذشتههای دور تاکنون این بیماری در اصفهان وجود داشته و سالانه بین 4 تا 5 هزار مورد از ابتلا به این بیماری گزارش میشد، اما اجرای 10 تا 11 سال اقدامات مستمر و حمایتی باعث شد آمار مبتلایان به هزار مورد در سال کاهش یابد.
فصل شیوع بیشتر از اردیبهشت تا اوایل پاییز است و این بیماری ذاتا در حال نوسان است؛ یعنی هر سال که شیوع کمتری در کانونهای بحران داشته باشیم، سال بعد آمار تا اندازهای افزایش مییابد. به همین دلیل، در سال 96 موارد کمتری از بیماری گزارش شد، اما از ابتدای امسال تاکنون آمار به 600 مورد رسیده و پیشبینی میشود این رقم تا هزار نفر تا پایان سال افزایش یابد.
دانشگاه علوم پزشکی برای مهار این بیماری طرحهایی مانند جوندهکشی، مبارزه با پشه ناقل، هماهنگی با دستگاههای دیگر برای مهار جمعیت جوندگان و پشهها، و آگاهیرسانی به مردم مناطق سالکخیز را در دستور کار دارد و از رسانهها انتظار داریم که در زمینه آگاهیرسانی به مردم فعالتر عمل کنند. موضوعی که نباید فراموش کنیم این است که بیماری سالک قابل ریشهکنی و به صفر رساندن نیست و تنها میتوان آن را محدود کرد، چراکه عوامل موثر در انتقال این بیماری یعنی جانوران موذی موش و پشه همواره در طبیعت وجود دارند و نمیتوان آنها را از چرخه محیط زیست حذف کرد.
با این حال، آگاهیرسانی به مردم برای پیشگیری از گزش پشه سالک، تا اندازه زیادی در کاهش شمار مبتلایان موثر خواهد بود. برای پیشگیری از ابتلا به سالک کافی است ساکنان همسایه کانونهای بحران چند نکته ساده را رعایت کنند. روی در و پنجرهها از توری استفاده کنند. بدون پشهبند و محافظ در فضای آزاد نخوابند. در ساعتهای ابتدای شب حتما در خانه بهخصوص گوشه دیوارها، حشرهکش بپاشند. از غروب آفتاب به بعد لباسهای آستینبلند و پوشیدهتر بپوشند و زباله یا نخاله را در اطراف خانه و مناطق مسکونی رها نکنند.
جانوران ناقل این بیماری در صدها هزار کیلومتر مربع از تاغزارهای استان اصفهان پراکنده هستند و نمیتوان همه این جمعیت جانوری را از بین برد، اما میتوان شیوع بیماری را محدود و مهار کرد و به نظر میرسد کاهش آمار مبتلایان از 5 هزار به هزار مورد در سالهای گذشته موفقیت قابل قبولی بوده است.