50 پله صعود تهران در 2سال آینده
مرکز تحقیقاتی بینالمللیJLL اعلام کرد درصورت تداوم روند شفافسازی اداره تهران، این شهر صدمین شهر شفاف جهان خواهد شد
حامد فوقانی | خبرنگار
واقعیت آن است که شهرهای ایران، شفاف اداره نمیشوند. در این میان، مدیریت برخی از کلانشهرها پیشقدم شدهاند تا فسادهای افسارگسیخته سالیان گذشته را به مرور مهار کنند و به سمت شفافیت قدم بردارند. در تهران و چند شهر دیگر مثل مشهد چند گام برداشته شده اما پر واضح است که همچنان با استانداردهای جهانی و آنچه باید باشد فاصله بسیاری دیده میشود. به همینخاطر محسن هاشمی، در ابتدای جلسه دیروز شورای شهر تهران اعلام کرد: «سازمانی فربه، ناکارآمد، آلوده به رانت و مملو از موازیکاری نمیتواند خدمتی مناسب را به شهروندان ارائه کند.» اشاره رئیس شورای شهر تهران دقیقا به کاهش فساد و افزایش شفافیت از یکسو و کاهش هزینهها و حرکت به سمت خواستههای مردمی بود. در این بین، بخش خوشحالکننده ماجرا به این برمیگردد که مدیریت شهری پایتخت بهره از زیرساختهای موجود برای شفافیت را در دستور کار قرار داده و تاکنون دستکم 3گام مهم در این زمینه برداشته است. این در حالی است که JLLیک مؤسسه مطالعاتی بینالمللی که هرساله اقدام به رتبهبندی شهرهای مهم دنیا از نظر پویایی، هوشمندسازی و شفافیت میکند، در تازهترین خبر خود اعلام کرده چنانچه روندی که تهران در پیش گرفته ادامه پیدا کند، طی 2سال آینده رتبهاش از 154 به محدوده 100 ارتقا پیدا میکند؛ یعنی یکجهش فوقالعاده. درصورتیکه از سال2017 تا امسال تهران توانسته 7پله صعود داشته باشد. بهعبارتی طی یکسال اخیر رتبه پایتخت ایران از 161 به 154 بهبود پیدا کرده است. جرمی کلی، مدیر تحقیق جهانی JLL (موسسهای که مورد تأیید سازمان بینالمللی شفافیت (TI) نیز هست) هم در این ارتباط میگوید: «شفافیت برای دارایی و سرمایهها بسیار مهم است. به همینخاطر در دسترس بودن و کیفیت اطلاعات هنگام تصمیمگیری درخصوص سرمایهگذاری، بهخصوص در بازارهای جدید باید مورد توجه قرار گیرد.» بهگفته او شفافیت در املاک، شهرسازی و مستغلات پاسخگویی و کیفیت حکومتداری را افزایش میدهد و بهبود آن گامی مهم برای کشورها و شهرهایی است که میخواهند محیط کسب و کار را پرورش دهند.
تهران در نقطه شروع شفافیت
امیرحسین پورجوهری، استاد دانشگاه
اقداماتی که شورای شهر تهران در زمینه شفافسازی شروع کرده، میتواند نقطه شروع خوبی در این راه باشد؛ به شرطی که برنامهها در همین سطح باقی نماند و اقدامات شفافساز مدیریت شهری در لایههای ظاهری متوقف نشود. بنابراین تا زمانی که تغییر سازمانی در مجموعه شهرداری هم در رابطه با منابع انسانی و هم در سلسله مراتبی که وجود دارد رخ ندهد، این اقدامات اثربخش نخواهد بود. از سوی دیگر این تغییر باید هم در فراگردها و گردش کاری که در بین بخشهای مختلف شهرداری وجود دارد رخ دهد و هم در رابطه با ارتباط و تعاملی که با شهروندان وجود دارد. به این ترتیب صرف اطلاعرسانی که تاکنون شورا در کمیته شفافیت در زمینه انتصابات، پروژهها، قراردادها و بارگذاری آنها در سامانهای با همین نام بهدنبال آن بوده مانند یک ویترین شیشهای کفایت نمیکند. اقدامی که شهرداری در نخستین گامهای خود آن را دنبال میکند، همانطور که پیشتر عنوان کردم، ویترین شیشهای و اتاق شیشهای است که همهچیز قابل دیدن است، اما به موازات این اقدامات باید ارادهای بر اصلاح امور هم وجود داشته باشد. بر همین اساس اگر یک سازمان، سازمانی متناسب با موضوع شفافیت و فسادگریزی نباشد، درنهایت، بخشی از اطلاعات و عملکردهایی که دارای شبهه کمتری هستند، در معرض دید عموم قرار میگیرد.
سامانه «شفافیت» فاز نخست شفافسازی
بهاره آروین، رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند
ایجاد سامانه شفافیت، فاز نخست شفافسازی بهشمار میرود. این سامانه بهدنبال پیشگیری از تخلفات است؛ بهگونهای که همه مدیران میدانند هر قراردادی را که منعقد میکنند اطلاعات آن در معرض اطلاع عمومی قرار میگیرد.بنابراین مهمترین دستاورد سامانه شفافیت، نظارت همگانی و پیشگیری از فساد است که امیدواریم در نهایت این مهم در مدیریت شهری محقق شود. ضمن اینکه برای شفافتر شدن شهرداری در برنامه سوم توسعه تهران باید واسطهها حذف شوند. از سوی دیگر، هماکنون بخش زیادی از بودجه شهرداری صرف پرداخت حقوق و دستمزد میشود که باید در آینده این بخش از بودجه از بودجهای که در قالب قراردادها و پیمانکارها قابل پیگیری است، جدا شود. این سامانه در آینده قرار است جزئیترین اطلاعات شهری و مدیران شهر را هم که تاکنون محرمانههای شهر به شمار میرفتند، بهصورت برخط روی سامانه بارگذاری کند و در دسترس شهروندان قرار دهد.