یادداشت
نوسان قیمت‌ها و تبعات طولانی‌مدت
شهلا کاظمی‌پور/ جامعه‌شناس
گرانی کالاها و خدمات، بیش از هر نکته‌ای، نبود ثبات اقتصادی را در جامعه نشان می‌دهد؛ چرا که ممکن است کالایی مثلاً در اروپا قیمتی بیشتر از کشور ما داشته باشد اما با بهایی ثابت و نسبت به قدرت خرید آنها ارزان باشد.
نوسان قیمت‌ها بیشتر از این رو خانواده‌ها را دچار تشویش و مشکل می‌کند که اغلب آنها درآمد ثابتی دارند و هر نوع تغییری در قیمت‌ها برنامه آنها را برای زندگی تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد.
اما جز اینها که در واقع نمود و جلوه مشخص و آنی افزایش قیمت‌هاست، این موضوع پیامدهای فراوانی دارد که بخشی از آنها در درازمدت خود را نشان می‌دهد.
این پیامدها صرفا اقتصادی نیستند و می‌توانند فرهنگی و اجتماعی باشند.
نگاهی به تاریخ معاصر ما نشان می‌دهد که کیفیت زندگی در ایران تقریبا خیلی بالا نبوده است.
اگر برخی از مردم به ارزانی در گذشته اشاره دارند، درواقع منظور آنها ثبات اقتصادی است که روند زندگی را دچار نوسان نمی‌کرد. از این رو همین روند تقریبا ثابت موجب نتیجه‌بخش بودن برنامه‌ریزی‌ها و توان اقتصادی خانواده‌ها برای تأمین مایحتاج خود بود.
اما با نوسان و تغییر دائمی قیمت‌ها این احساس جای خود را به نوعی تشویش می‌دهد؛ تشویشی که دائمی‌شدن آن با بروز رفتارهایی مانند پرخاش، اختلافات خانوادگی و دعواهای خیابانی بروز می‌یابد.
همچنین با کاهش قدرت خرید، برنامه‌های تفریحی و فرهنگی از فهرست خرید خانواده‌ها خط می‌خورد.
درواقع اگر ما شاخص‌های رفاه را بهداشت، تغذیه، تفریح و همه عواملی که بر کیفیت زندگی مؤثرند بدانیم با بی‌ثباتی قیمت‌ها بسیاری از آنها از دسترس اکثر جامعه دور می‌‌مانند.
چنین عواملی می‌تواند به ضعیف‌تر شدن ارزش‌های اجتماعی بینجامد.
وقتی بخشی از مردم از تأمین نیازهای اولیه‌شان ناتوان باشند نمی‌توان و نباید انتظار رفتارهای مناسب و قانونمداری از آنها داشت. از این رو ثبات قیمت‌ها بیش از آنکه یک مطالبه اقتصادی باشد، یک نیاز و ضرورت اجتماعی است.
