ترسیم‌کنندگان تصویر امید

پرویز کرمی/ مشاور رئیس بنیاد ملی نخبگان

ما مشکلی داریم؛ مشکلی بزرگ. سیستم شناسایی نیروهای خلاق و فعال نداریم. متأسفیم. به این تأسف خوردن هم عادت کرده‌ایم. عادت کرده‌ایم در خیابان تصادف می‌شود، بایستیم و نگاه کنیم. دعوا و نزاعی می‌شود، بایستیم و نگاه کنیم. راه جوی آب با زباله گرفته می‌شود، بایستیم و نگاه کنیم. کلا عادت کرده‌ایم به ایستادن و نگاه کردن به مشکلات.
اما ایستادن کار ما نیست. مرام ما رفتن است و گذر‌کردن از موانع و دشواری‌ها. تمدن ما، تاریخ ما و فرهنگ ما، گویای آن است که ایرانی‌جماعت، نمی‌خواهد و نمی‌باید که آب راکد باشد.
حالا چه باید کرد با این مشکل بزرگ امروز؟ سنجیدن امکانات و داشته‌های امروز، نخستین گام است. ما چه داریم؟ اگر از داشته‌های زیرزمینی‌مان کمی چشم برداریم، داشته‌های ارزشمندتری داریم که روی همین خاک پاک، روزان و شبان می‌گذرانند و ما نمی‌بینیم‌شان. یعنی نخواسته‌ایم خوب ببینیم. بله؛ نخبگان و سرآمدان‌ کشور ازجمله ارزشمندترین سرمایه‌های ما هستند.
رهبر فرزانه انقلاب روز گذشته در دیدار جمعی از همین جماعت، تلاش و فعالیت ده‌ها هزار نخبه در سراسر ایران را «ترسیم‌کننده تصویری امیدبخش و واقعی از کشور» خواندند. پس دیگر چه می‌خواهیم؟ لازمه این روزهای ما امید و آرامشی است که کلیدش در دست نخبگان و سرآمدان ما‌ست که باید از آنان بستانیم و حال مردمان‌مان را خوب کنیم.
اما همه بار، بر دوش مسئولان و مردم نیست. خود نخبگان هم در این مسیر صاحب‌قدم هستند. یک مربی فوتبال برای پیدا‌کردن بازیکن‌های بااستعداد، به زمین‌های بازی می‌رود و از میان بازی‌کنندگان، بهترین‌ها را انتخاب می‌کند. نخبگان هم باید در زمین بازی‌شان، خودی نشان دهند و لیاقت‌شان را برای بهتر ساختن میهن، به نمایش بگذارند. به همین‌خاطر است که رهبر فرزانه انقلاب در همین دیدار دیروز تأکید داشتند که «تعامل متقابل، دو‌جانبه و جدی‌تر نخبگان و نظام، مراقبت هوشمندانه و استفاده صحیح از گنجینه نیروی انسانی نخبه و تقویت هویت ملی و آرمانخواهی در مجموعه نخبگان کشور ضروری است.» و همانطور که ایشان اظهار کردند؛ «نخبه نباید در فضای تخصصی خود غرق شود و به مسائل جامعه همچون استقلال، عدالت، پیشرفت و آسیب‌های اجتماعی اعتنایی نداشته باشد» بلکه می‌باید در وسط میدان عمل، نقش اثرگذارش را ایفا کند.
پس اگر ما بتوانیم در فضای اداری کشور، سیستمی درست برای شناسایی و به‌کارگیری نخبگان و سرآمدان ترسیم و اجرا کنیم و از طرف دیگر، نخبگان هم از صندلی انتظار و انتظارات‌شان بلند شوند و توانایی‌ها و خلاقیت‌هایشان را در دایره هم‌اندیشی بگذارند، سنگ‌های ریز و درشت مشکلاتی که این روزها پیش روی ما را گرفته است، تبدیل به سکوها و پله‌های پرواز و صعود می‌شوند. مهم این است که به دیدن این موانع و دشواری‌ها، عادت نکنیم و برای خلاصی از آنها، حرکت کنیم و حرکت‌مان را هوشمندانه، سرعت ببخشیم.
دولت هم از آنجا که وظایفی حیاتی برعهده دارد، می‌باید که براساس تأکید رهبر فرزانه انقلاب؛ «از نظرات نخبگان جوان، فعال، دلسوز و با نشاط و پای‌ کار در بخش‌های مختلف ازجمله نفت، استفاده و برای تبدیل اقتصاد نفتی به اقتصاد مستقل و دانش‌‌پایه و اقتصاد مقاومتی، برنامه‌ریزی شود» تا با تأثیری که نخبگان در «پیشرفت علمی کشور» دارند، برای «رسیدن به موضع عزت و اقتدار و کاهش آسیب‌پذیری‌ها» گام‌های بلند و کارسازی به کمک این عزیزان برداشته شود.
حرف آخر اینکه؛ واقعیت ماجرا این است که اسباب بزرگی ما آماده و مهیا‌ست؛ وقت آن است که دوباره تکیه بر جای بزرگان بزنیم.