مقاومت در برابر تحریم‌ها به واشنگتن رسید

جواد نصرتی/ خبرنگار
 با نزدیک‌شدن به زمان اعمال دوباره تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران، افراد و گروه‌های بیشتری در داخل و خارج از آمریکا تصمیم دونالد ترامپ برای قطع کامل ارتباط ایران با سوئیفت را به چالش می‌کشند.

در واشنگتن، هسته مقاومتی علیه این تصمیم در داخل دولت شکل گرفته ‌و خارج از آمریکا، اروپایی‌ها و مقامات سوئیفت تلاش‌هایشان را برای منصرف‌کردن آمریکا از اعمال این تصمیم یکجانبه‌گرایانه افزایش داده‌اند. دولت آمریکا 4نوامبر (13آبان) تحریم‌های گسترده‌ای را علیه ایران دوباره اعمال خواهد کرد که بخش مهمی از آنها، ارتباط بانکی با ایران را در‌بر‌می‌گیرد.
صدای اعتراض در داخل، از مدت‌ها پیش به گوش می‌رسد و پیش‌تر واشنگتن‌پست در گزارشی به نقش استیو مونچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در همین رابطه اشاره کرده بود. حالا نشریه واشنگتن‌فری بیکن، در گزارشی به گفت‌وگو با برخی مقامات آمریکایی که در این‌باره اطلاعاتی دارند، پرداخته و جزئیات بیشتری از مخالفت‌ها با تصمیم آمریکا برای قطع ارتباط ایران با سوئیفت را منتشر کرده است. همزمان فایننشیال‌تایمز هم در گزارشی‌، علاوه بر ارائه جزئیاتی درباره تلاش‌ها در واشنگتن برای کاهش شدت تحریم‌های بانکی علیه ایران، از افزایش تلاش اروپایی‌ها در راستای رسیدن به همین هدف نوشته است. براساس این گزارش، قرار است مقامات اروپایی در اجلاس پیش روی صندوق جهانی در بالی با مونچین ملاقات کرده و دولت این کشور را متقاعد کنند که از قطع ارتباط ایران با سوئیفت، چشم‌پوشی کند.

فری بیکن در گزارش خود، به سفر اخیر رهبران سوئیفت به واشنگتن اشاره کرده و نوشته است: آنها هم برای تضمین دسترسی ایران به سوئیفت با مقامات آمریکایی دیدار کرده‌اند. شخص ترامپ و مشاور امنیت ملی او، جان بولتون، پیش‌تر به‌صورت آشکارا گفته‌اند که سوئیفت یا متحدان اروپایی باید به همکاری خود با ایران پایان بدهند وگرنه با تنبیه‌های آمریکا مواجه خواهند شد.

فری بیکن به نقل از یک مقام آمریکایی که در جریان سیاست‌های مربوط به ایران است، نوشته: «در دوران اوباما، سوئیفت به‌خاطر نگرانی از تحریم، (ارتباط) ایران را کاملا قطع کرد. اما حالا افرادی در دولت آمریکا هستند که فکر می‌کنند می‌توانند ترامپ را متقاعد کنند تا نسبت به دوران اوباما، تحریم‌های ضعیف‌تری علیه ایران اعمال کند. این استراتژی کاملا برجسته است اما باید ببینیم کار می‌کند یا نه.»

فایننشیال‌تایمز در گزارش خود نوشته است که وزرای دارایی بریتانیا و فرانسه و همینطور والدیس دمبروفسکی، نایب‌رئیس کمیسیون اروپایی که مسئول سیاستگذاری خدمات مالی است، ‌قرار است با مونچین ملاقات کنند. احتمالا وزیر دارایی آلمان هم با مونچین ملاقات خواهد کرد. اروپایی‌ها پیش‌تر هم با آمریکایی‌ها در همین باره ملاقات کرده‌اند که البته بی‌نتیجه بوده است. فایننشیال تایمز به نقل از یک منبع که در جریان دیدار ‌ماه پیش اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها بوده، نوشته است: «ما سعی کردیم یک راه‌حل سیاسی ارائه کنیم اما به در بسته خوردیم. آنها حتی به صحبت‌های ما هم گوش ندادند.» مقامات سوئیفت هفته پیش در واشنگتن با مقامات آمریکایی دیدار کرده‌اند.

25عضو هیأت مدیره سوئیفت، ‌که دو بانک آمریکایی سی‌تی و جی‌پی‌مورگان هم عضو آن هستند، پیش‌تر هم مخالفت خود با قطع کامل ارتباط با ایران را اعلام کرده بودند. نگرانی آنها این است که این نهاد جهانی نمی‌تواند بعد از اعمال تحریم‌های آمریکا، همزمان از قوانین اروپا، آمریکا و بلژیک (محل دفتر مرکزی سوئیفت) تبعیت کند.

با وجود این، تندروهای دولت و کنگره آمریکا شدیدا نسبت به قطع کامل دسترسی ایران به سوئیفت حساسیت دارند. تعدادی از نمایندگان کنگره در همین تابستان در نامه‌ای، بر انزوای کامل ایران تأکید کردند.

در مقابل این طیف از مقامات آمریکایی، مونچین و بخشی از بدنه وزارت خزانه‌داری قرار دارد. فری‌ بیکن نوشته است: برخی از این مقامات، افرادی هستند که همچنان امیدوارند توافق هسته‌ای با ایران را نجات دهند. فایننشیال‌تایمز گزارش داده است که مونچین می‌خواهد با حمایت از سوئیفت نقش آمریکا در این سیستم جهانی را حفظ و از انتقال تراکنش‌های مالی ایران به سیستم‌های غیرشفاف جلوگیری کند. فایننشیال‌تایمز به نقل از یک منبع که نامش فاش نشده، نوشته است: مونچین امیدوار است بتواند حتی اگر شده در حد تئوری، تحریم‌ها علیه سوئیفت را عقب بیندازد یا معافیت‌هایی برای تحریم‌هایی که مستقیما سوئیفت را هدف قرار می‌دهد، بگیرد.

این اما دقیقا برخلاف چیزی است که بولتون و همفکرانش می‌خواهند. او 2 هفته پیش در یک سخنرانی در نیویورک مستقیما از سوئیفت نام برد و گفت که می‌خواهد بداند چطور این نهاد حمایت از ایران را قطع می‌کند. چنین سخنرانی‌ای، از نظر یک کارشناس ناشناس که با فایننشیال تایمز صحبت کرده، نشانه‌ای از عمق اختلاف میان طیف بولتون و مونچین در دولت آمریکاست. هم فری بیکن و هم فایننشیال تایمز در گزارش‌های خود به این موضوع اشاره کرده‌اند که در نهایت، این ترامپ است که یکی از این دو طیف را به پیروزی خواهد رساند. فایننشیال تایمز به نقل از ریچاد گولدبرگ، تهیه‌کننده نسخه اولیه تحریم‌های ایران در سال‌2012 که ایران را از سوئیفت محروم کرد، نوشته است: «سرنوشت این مبارزه در کاخ سفید تنها به این شکل مشخص می‌شود که بدانیم ترامپ طرف کدام یکی را خواهد گرفت.»

       سوئیفت چیست؟

سوئیفت‌ یا انجمن جهانی ارتباطات میان‌بانکی، نهادی جهانی است که عملا به تمام بانک‌های دنیا خدمات ارائه می‌دهد. این نهاد مالی، به مؤسسات مالی در سراسر جهان این امکان را می‌دهد تا اطلاعات تراکنش‌های مالی خود را در محیطی قابل اطمینان، استاندارد‌ و امن دریافت و ارسال کنند. این نهاد که در بروکسل بلژیک قرار دارد، ‌عملا به تعدادی از بانک‌های بزرگ دنیا تعلق دارد و زیرنظر قوانین آمریکا، اتحادیه اروپا و بلژیک فعالیت می‌کند.