بازنگری در طرح برخورد با خودروهای آلاینده

سید مرتضی احمدپور| تبریز - روزنامه‌نگار:


تبریز با بازگشایی مدارس مثل هر سال با مشکل ترافیک پیچیده روبه‌رو شده است. این شهر، باید نزدیک به یک میلیون دستگاه خودرو را در ۶۰۰ کیلومتر معبر، جا دهد و از کلانشهرهای مطرح در حوزه حمل‌و‌نقل به شمار رود. روزانه بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار سفر درون‌‌شهری در تبریز انجام می‌شود. بنا بر اعلام معاون حمل‌و‌نقل ‌و ترافیک شهردار تبریز کمتر از ۵۵ درصد از سفرهای درون‌شهری مرکز استان، مربوط به ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی است که در مجموع ۷۰۰ دستگاه اتوبوس و ۱۱ هزار و ۱۴۳ دستگاه تاکسی حمل‌و‌نقل عمومی را بر عهده دارند.

فرسوده بودن ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی در تبریز از علل اصلی آلودگی این شهر به شمار می‌رود و رفت‌وآمد هزاران تاکسی فرسوده در تبریز موجب شده است مسئولان تاکسیرانی در 3 سال گذشته برنامۀ گسترده‌ای برای نوسازی این ناوگان اجرا کنند. به گفته مسئولان شهری در چند سال گذشته نزدیک به 4 هزار تاکسی نوسازی و اتوبوس‌های جدیدی افزوده شده‌اند تا حمل‌و‌نقل عمومی تبریز سالم‌تر اجرا شود. با این حال وجود بیش از یک میلیون خودرو در تبریز موجب شده است سهم خودروهای شخصی در حمل‌و‌نقل درون‌شهری تبریز بیشتر باشد. 

مسئولان می‌گویند نیمی از این خودروها فرسوده هستند. حدود یک سال قبل با اجرای طرح ممنوعیت تردد خودروهای آلاینده، ورود این خودروها به مرکز شهر محدود شد که از تراکم ترافیک در مرکز شهر کاست. با وجود این‌که اجرای این طرح برای مهار آلودگی هوا پیش‌بینی شده بود، بر اساس آن خودروهایی که معاینه فنی ندارند، از ورود به محدوده مشخص‌شده منع می‌شوند.

با این حال، روزانه صدها خودروی آلاینده در محدوده این طرح رفت‌وآمد می‌کنند. بنابراین در نحوۀ اجرای این طرح باید 
بازنگری شود.  اجرای این طرح در ماه‌های اخیر با اما و اگرهایی مواجه شده است و شنیده می‌شود که ادامه اجرای آن بنا به علل مختلف نادیده گرفته شده است. شهروندان می‌خواهند سختگیری‌های بیشتر و ملموس‌تری در اجرای این طرح در نظر گرفته شود و به‌جای آن، استفاده از وسایل نقلیه عمومی مورد توجه قرار گیرد. 

اکنون متروی تبریز با 8 رام واگن، در 2 فاز از خط یک فعال است و میان ایستگاه ائل‌گلی تا میدان ساعت رفت‌وآمد می‌کند. اگر متروی تبریز را توسعه دهند، می‌تواند تا 25 درصد حمل‌و‌نقل عمومی نقش ایفا کند. البته مترو هم مشکلاتی مانند نبود پله‌برقی در تمام ایستگاه‌ها دارد و باید تلاش شود با اطلاع‌رسانی و مجهز کردن تمام ایستگاه‌ها به پله‌برقی میزان استفاده شهروندان از مترو افزایش یابد. در ماه مهر که رفت‌وآمدها افزایش می‌یابد، علاوه بر سرویس‌های روزانه اتوبوس‌‌رانی و تاکسی‌رانی شهری، باید بر خدمات مناسبتی افزوده شود و حتی شهروندان از بخشی از این خدمات، رایگان استفاده کنند.

بخش دیگر نیز به صورت فوق‌العاده اجرا شود تا میزان استقبال شهروندان از طرح‌های خدمات‌‌رسانی بیشتر شود. مسئولان شهری می‌گویند نزدیک به 250 دستگاه دوربین، وظیفۀ نظارت تصویری و ثبت تخلفات ترافیک در شهر را بر عهده دارد و ۲۲ تقاطع هوشمند در این شهر وجود دارد. اغلب شهروندان اما از این تجهیزات نظارتی و احتمال جریمه شدن بی‌خبر هستند و باید در این زمینه اطلاع‌رسانی شود.  مشکل ترافیک تبریز که در بیشتر روزهای سال وجود دارد، در فصل مدرسه و برخی ماه‌های دیگر گره‌ کوری می‌شود که باز کردن آن جز با تدبیر و طرح‌های از پیش برنامه‌ریزی شده و نظارت ویژه و قانونمند بر این طرح‌ها، میسر نخواهد بود.