تصمیم تاریخی مجلس

فرزانه آیینی | خبر‌نگار:

 غلبه منطق بر بلوا بود؛ اتفاقی که دیروز در صحن علنی مجلس رخ داد. مخالفان پیوستن ایران به FATF  دیروز آیین‌نامه پاره کردند،‌ پلاکارد بالا بردند، نطق موافق را قطع کردند، تصمیم به آبستراکسیون گرفتند، تجمع شکل دادند، پیامک زدند، استدلال غلط کردند و نهایتا عرصه را به موافقان واگذار کردند و رفتند. شاید اگر مخالفان مجلس به جای این همه هزینه، زمان را به تقویت استدلال‌هایشان می‌گذاشتند، بهتر می‌توانستند نتیجه بگیرند. آنها فقط 7رای احتیاج داشتند تا بازی را مغلوبه کنند.

مجلس سرانجام لایحه CFT را تصویب کرد، اما «در» برای مخالفان هنوز هم بر همان «پاشنه» قبلی می‌چرخد و رای اکثریت مجلس به برداشتن آخرین گام برای پیوستن ایران به FATF مانع از ادامه و استمرار مخالفت‌های آنها نشد. بعد از رای بهارستان به پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم، دلواپسان، امیدشان را به شورای نگهبان بسته‌اند.

مجتبی ذوالنور، از نمایندگان شاخص جناح راست در مجلس که ازجمله مخالفان سرسخت CFT است، دیروز بعد از تصویب این لایحه به جمع خبرنگاران آمد و گفت:  برای ممانعت از پیوستن ایران به گروه اقدام ویژه مالی - FATF - تمام راه‌های قانونی را دنبال خواهند کرد. او با اشاره به‌نظر مخالف محمد یزدی، از اعضای شورای نگهبان، تأکید کرد: برای رد این لایحه از سوی شورای نگهبان تمام تلاش‌مان را به‌کار می‌بریم. محمدجواد ابطحی، نماینده خمینی‌شهر نیز به همشهری گفت: ادعای موافقت ضمنی شورای نگهبان با تصویب CFT دروغ است و نشست دیروز به نام لابی علی لاریجانی و دولت خورده شد تا مقدمات انتخابات 1400 را فراهم کنند.

5رای ممتنع و 3رای نداده و 120رای مخالف به CFT در برابر 143رای موافق از مجموع ۲۷۱رای به این معناست که این لایحه تنها با اختلاف 7رای به تصویب رسید.

150دقیقه رایزنی

 مهم‌ترین تفاوت رای دیروز مجلس به این لایحه، نشست غیرعلنی و کارشناسانه‌ای بود که قبل از جلسه علنی در صحن علنی برگزار شد؛ نشستی 150دقیقه‌ای که از ساعت 6صبح آغاز شد و تا ساعت 8 و 30دقیقه ادامه داشت. در این نشست قریب به 150نفر از نمایندگان همچنین دولتی‌ها ازجمله وزرای اطلاعات، امور خارجه و سرپرست وزارت اقتصاد، رئیس بانک مرکزی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور، نماینده ستاد کل نیروهای مسلح حاضر بودند.

در جلسه 2ساعت‌‌ونیمه صبح بعد از گزارش چهره‌های حاضر در نشست به نمایندگان در مورد لزوم اهمیت پیوستن ایران به FATF، 8نماینده به قید قرعه در موافقت و مخالفت با این کنوانسیون بین‌المللی دیدگاه‌ها و دغدغه‌هایشان را بیان کردند. علیرضا رحیمی، فاطمه حسینی، اردشیر انوریان و علی نجفی ازجمله موافقان و محسن کوهکن، مجتبی ذوالنور، ادیانی‌راد و حاجی‌دلیگانی ازجمله مخالفان بودند.

یکی از موضوعاتی که در این نشست محل مذاکره قرار گرفته بود، نظر مقام معظم رهبری بود که از سوی مخالفان FATF مصادره به مطلوب شده بود و آنها مدعی مخالفت رهبر معظم انقلاب با پیوستن ایران به این کنوانسیون بین‌المللی بودند؛ ادعایی که به جلسه علنی هم کشیده شد و بارها و بارها سبب تنش در جلسه شد. درنهایت علی لاریجانی متن مکاتبه‌اش با دفتر رهبری را که در رد این ادعا و سپردن تصمیم‌گیری به مجلس بود، برای نمایندگان قرائت کرد. تذکر حسین نقوی‌حسینی، استناد او به اصل110 قانون اساسی و ادعای او مبنی بر اینکه رهبر معظم انقلاب درباره پیوستن ایران به کنوانسیون‌های بین‌المللی نظر مخالف دارند، پیش‌زمینه آبستراکسیون منتقدان در جلسه علنی دیروز بهارستان بود؛ چراکه آنها در جلسه محرمانه صبح از مکاتبه علی لاریجانی با بیت رهبری و نظر رهبر معظم انقلاب در این‌باره مطلع شده بودند اما مجددا در صحن علنی بر دیدگاه خودشان اصرار می‌کردند. درواقع مخالفان بعد از سنجیدن فضای مجلس، قصد آبستراکسیون در نشست علنی دیروز مجلس را داشتند که با فاش‌شدن متن مکاتبه لاریجانی با دفتر رهبری، این تصمیم مهار شد.

قاسم میرزایی نیکو، نماینده دماوند و فیروزآباد در شرح نشست محرمانه صبح به همشهری گفت: جلسه غیرعلنی صبح، ‌کاملا مستند و کارشناسانه بود و اگر به‌صورت زنده برای مردم پخش می‌شد، خیلی از ابهاماتی که در پی فضا‌سازی‌ مخالفان FATF در جامعه ایجاد شده و محل تردید قرار دارد، به‌راحتی رفع می‌شد.

او با بیان اینکه ساعت اولیه نشست بررسی‌ها‌ خیلی منطقی و متین ادامه داشت، افزود: استدلال‌های حقوقی لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهوری در این نشست برای من خیلی جالب بود و در اقناع مجلس برای رای مثبت به این لایحه بسیار تأثیر‌گذار بود.از دیگر نکاتی که در نشست غیرعلنی دیروز نمایندگان حاشیه‌ساز شده بود، ادعاهای یکی از نهاد‌ها بود که به گفته ابوالفضل موسوی، نماینده یزد بلافاصله با ادله از سوی وزارت اطلاعات رد شد.

علنی‌شدن مکاتبه با رهبری

ایجاد شائبه مخالفت مقام معظم رهبری با پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم از یک‌سو و هراس نمایندگان از ردگیری آرایشان و تأثیر آن در روند تأیید صلاحیت مجددشان از سوی شورای نگهبان برای انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی 2‌عامل تأثیرگذار در شکل‌گیری التهابات و حاشیه‌های جلسه علنی دیروز نمایندگان شد.

در آغاز نشست دیروز ابتدا تقاضای تعدادی از نمایندگان برای رای‌گیری آشکار درباره این لایحه به رای گذاشته شد که نمایندگان با آن مخالفت کردند.
محمد دهقان، نایب‌رئیس فراکسیون ولایی و حسین نقوی حسینی مخالف صحبت کردند و بهروز نعمتی و محمدفیضی موافق.

در خلال صحبت‌های نمایندگان موافق و مخالف، تعدادی از اعضای فراکسیون ولایی پلاکاردهایی را با این مضامین «با تصویب CFT سفره مردم را کوچک‌تر نکنید»، «من اطلاعات اقتصادی کشور را در جنگ اقتصادی لو نمی‌دهم»، «نه به شفافیت برای دشمن»، «تاریخ شاهد باش من به کنوانسیون‌های استعماری رای نداده‌ام»، «تصویب FATF = خود‌تحریمی»، «به کنوانسیون استعماری رای نمی‌دهیم»، سعی در اثر‌گذاری روی نظر نمایندگان داشتند.

تضمین ظریف

نوبت به وزیر امور خارجه برای دفاع از این لایحه که رسید، تأکید کرد تضمین نمی‌کنیم با پیوستن به این کنوانسیون مشکلات حل شود، اما تضمین می‌دهیم با نپیوستن به این لایحه، آمریکا بهانه مهمی برای افزایش مشکلات پیدا خواهد کرد.

در حین صحبت‌های ظریف، ذوالنور  این بار در کنار صندلی ظریف، وزیر امور خارجه حاضر شد و با صدای بلند انتقاد می‌کرد که جمعی از نمایندگان خواستار برقراری نظم و انضباط در مجلس شورای اسلامی شدند. وزیر خارجه تأکید کرد: امروز مجلس در برابر یک تصمیم تاریخی قرار گرفت‌. ما با برجام توانستیم یک رشته از بهانه‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی را از آنها بگیریم. اگر برجام به نفع ایران نبود، آمریکا از آن خارج نمی‌شد و نتانیاهو از روز اول اعلام نمی‌کرد که یکباره و تنها در برابر برجام ایستاده است.

ظریف تصریح کرد: FATF ارتباط مستقیمی با بسته‌شدن حساب دانشجویان و بازرگانان ایرانی دارد و مستقیما به عدم‌امکان پرداخت به ایران مربوط است. اگرچه ممکن است دلایل دیگر هم داشته باشد، اما این چیزی است که دوستان ما هم به ما می‌گویند. مثلا چینی‌ها که نیات استکباری علیه ایران ندارند و از نظر مواضع بین‌المللی شبیه جمهوری اسلامی و شریک راهبردی ما هستند. ما توافق جامع همکاری‌های راهبردی با چین داریم و با روسیه هم شریک راهبردی هستیم اما رئیس بانک مرکزی چین به آقای همتی گفته بدون FATF نمی‌توانیم کار شما را انجام دهیم.

ظریف با بیان اینکه با اجرای شروط FATF همه مشکلات ما حل نمی‌شود، تصریح کرد: ما توانسته‌ایم آمریکا را به حدی منزوی کنیم که اتحادیه اروپا به‌عنوان شریک راهبردی آمریکا مقررات و مکانیسمی ایجاد کرده تا بتواند تحریم آمریکا را دور بزند. این مکانیسم نقطه شروع پایان حکومت دلار بر اقتصاد جهانی تلقی می‌شود. ما باید بدانیم جمهوری اسلامی و برجام توانسته چه‌کار کند.

نمونه‌هایی از پیامک‌های تهدید آمیز به نمایندگان

روز گذشته در حین بررسی لایحه CFT تجمعی مقابل مجلس شکل گرفت. از این تجمع پیامک‌هایی به گوشی همراه نمایندگان ارسال می‌شد. خبرنگار همشهری به برخی از این پیامک‌ها دست یافت:

 سلام. تشریف بیارید جلوی مجلس و به حرف جوانان گوش بدید. فکر می‌کنید اجازه می‌دهیم به کشور خیانت کنید و قصر در بروید؟

 به خدا اگر به این لوایح رای مثبت بدهید مجلس را به توپ می‌بندیم

 وکیل ملت نیستید،‌وکیل آمریکایی! لعنت و اوف بر شما

واکنش‌ها به تصویب CFT در فضای مجازی

   آذر منصوری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب: FATF یک معاهده جهانی است.همه متحدین ایران نیز درراستای تقویت منافع ملی خود به آن پیوسته‌اند. دیروز، امروز و فردای ایران، شباهتی به کره‌شمالی ندارد.FATF رقیب سیاسی نیست. منافع ملی کشور را فدای رقابت‌های سیاسی نکنید. اجلاس نیویورک و رأی دیوان لاهه نشان داد این زبان، امروز در دنیا حرف اول را می‌زند.

    حمید ابوطالبی: لحظاتی پیش لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) از سوی نمایندگان محترم مجلس تصویب شد. نمایندگان مجلس نشان دادند امنیت ملی کشور و ‌منافع مردم ایران در اولویت تصمیمات آنان قرار دارد و چالش‌های فرارو را با درایت و صلابت مرتفع خواهند کرد.

   حسام‌الدین آشنا: پایداران مستقر در مجلس به وظایف خود عمل کردند، می‌ماند بقیه مراحل که لابد پایداران مستقر در بقیه نهادها نیز وظایف خود را به‌خوبی انجام خواهند داد.

    حمید بعیدی‌نژاد: مجلس شورای اسلامی به‌دنبال چند‌ماه بررسی دقیق، در فرایندی شفاف و در جلوه‌ای درخشان از دمکراسی، پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم را تصویب کرد. با این مصوبه، تعهدات حقوقی چهارگانه کشورمان به استانداردهای مالی و بانکی FATF ، توسط مجلس تصویب و تکمیل شدند.

    عماد باقی: شعار عزا عزاست امروز... مخالفان CFT گویاترین و درست‌ترین شعار در همه این سال‌ها بود. روزی که باب شفافیت مالی گشوده و راه‌های پنهانکاری و زدوبندهای نکبت‌بار و ضدملی پولی و پولشویی و... بسته شود، روز عزای سودجویان فرایندهای بسته است.

    غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی: چه خوب بود حداقل یک دلیل از خطرناک بودن FATF برای منافع ملی و مردم ایران جز عدم‌امکان کمک به حزب‌الله لبنان نام برده می‌شد، چون لبنان با عضویت در FATF مشکل خودش را حل کرده است!