رؤیای سهراب روی پرده نقرهای
گفتوگو با علی قویتن به مناسبت زادروز سپهری
فهیمه پناهآذر/روزنامهنگار
خیلی کم پیش آمده که زندگی شاعران بهانهای برای یک فیلمساز باشد تا یک اثر سینمایی بر پرده نقرهای بنشیند. تعداد این فیلمها آنقدر کم است که شاید در خاطر کسی نماند و در سینمای ایران ماندگار نباشد اما این روزها علی قویتن، کارگردان سینما که در کارنامه فیلمسازیاش «پرواز بادبادکها»، «پل سفید»، «آسمان آبی مادرم»، «نسکافه داغداغ» و... را دارد، سراغ سهراب سپهری رفته تا «رویای سهراب» را بسازد. قویتن که خود شباهت خیلی زیادی به سهراب دارد، میگوید: «از نگاه خودم و شناختی که نسبت به سپهری دارم، فیلم رویای سهراب را میسازم. سهراب و شعرهایش را دوست دارم و خودم هم با توجه به شباهتی که به او دارم، نقش سهراب سپهری را بازی میکنم.»
امروز زادروز سهراب سپهری (۱۵ مهر ۱۳۰۷ کاشان تا ۱ اردیبهشت ۱۳۵۹ تهران) است و ساخت فیلم «رویای سهراب» بهانهای شد تا با علی قویتن گفتوگو کنیم.
آنچه از سهراب شناختم
علی قویتن میگوید 8 سالی میشود که در فکر ساختن فیلمی درباره سهراب سپهری است. او در این سالها تحقیقاتی کرده و امسال تصمیم گرفته تا فیلمش را با شناختی که از سهراب پیدا کرده است، بسازد. کارش را از بهار امسال آغاز کرده و حالا در مراحل پایانی «رویای سهراب» است. کارگردان فیلم «آدمکها» معتقد است که فیلم «رویای سهراب» درباره زندگی این شاعر و نقاش نیست و در نگارش و ساخت فیلم به شعرها و نامههای شاعر پرداخته و از آنها تأثیر گرفته است.
شباهتم به سهراب مرا در ساخت فیلم مصمم کرد
چهره قویتن شباهت زیادی به سهراب دارد. قویتن به همین موضوع اشاره میکند و میگوید: «همین شباهت، انگیزه من را برای ساختن رویای سهراب بیشتر کرد و شاید اگر شاعر دیگری بود، هیچوقت فیلم را نمیساختم.»
وی ادامه میدهد: «علاوه بر این شباهت، خودم سهراب را خیلی دوست دارم. شعرها و نقاشیهای سهراب همچون شخصیتش لطیف است. فکر میکنم این شاعر 100سال زودتر از دوران خودش به دنیا آمده است.»
کارگردان فیلم «آدمکها» اضافه میکند: «شعرهای سپهری همانقدر که به طبیعت میپردازد به فلسفه و عرفان هم میپردازد و معتقدم که سهراب بهعنوان شاعر طبیعت شهره است اما شعرهای اجتماعی زیادی هم دارد. با این حال، اشعار سپهری اکثرا عاطفهگرا هستند و اعتقاد یا مکتب خاصی را دنبال نمیکنند و اگر به شعرهای او بهعنوان یک اثر هنری نگاه کنیم بهدلیل عاطفی بودن این شعرها ارتباط احساسی خوبی با آنها برقرار میکنیم.»
فیلم رئال نمیسازم
قویتن میگوید: «شاید خیلیها فکر میکنند در فیلم رویای سهراب با زندگی این شاعر مواجه میشوند اما اینگونه نیست. همانطور که گفتم فیلم را براساس شناختم از این شاعر میسازم. سهراب شاعری است که زندگی عجیب و غریبی نداشته و هیچ افت و خیزی در زندگیاش دیده نمیشود. شاعر آرامی بوده و اتفاقاتی خاصی هم در زندگیاش رخ نداده است. مخاطب این فیلم با یک فیلم رئال روبهرو نمیشود.»
وی به وجه عاشقانه «رویای سهراب» نیز اشاره میکند و میافزاید: «یک شاعر بدون عاشقانگیهای زندگیاش نمیتواند به شعر برسد. سهراب زندگی عاشقانه و لطیفی داشته و فیلم نیز بیارتباط با این موضوع نیست.»
قویتن در ادامه به انتخاب دیگر بازیگران هم میپردازد: «بهدنبال ساخت یک اثر گیشهای نیستم و تصمیم گرفتم از هنرمندان معتبر استفاده کنم. یکی از بازیگران مهدی سلطانی است که بهنظرم بازیگری با شخصیت چندوجهی است و حضورش توانست کمک زیادی به فیلم کند.»
این کارگردان سینما فیلم جدیدش را در کاشان و اطراف آن فیلمبرداری کرده و میگوید: «هنوز سکانسهایی باقی مانده است اما کار فشرده بود و قرار شد استراحتی داشته باشیم و بعد کار را ادامه دهیم. در این مدت هم من راشها را میبینم و کارهای باقیمانده را انجام خواهم داد.»
علاوه بر مهدی سلطانی بازیگرانی چون بهاره کیانافشار، لاله اسکندری، ترلان پروانه، ابوالفضل میری، مینا جعفرزاده و... در این پروژه سینمایی با قویتن همکاری دارند. این کارگردان قصد دارد از فیلم جدیدش در جشنواره فجر امسال رونمایی کند تا علاقهمندان سینما و ادبیات، چهره سهراب سپهری را بر پرده سینما نیز ببینند.