خواب آشفته محتکران

فرحناز چراغی-روح‌الله زرین| خبرنگار:

نوسانات بازار ارز، کاهش نظارت بر توزیع مواد پرمصرف و ضعف نظارت بر توزیع کالاهای اساسی در چند ماه اخیر موجب افزایش قیمت بسیاری از اجناس شده است، به نحوی که برخی افراد سودجو با سوء استفاده از چنین شرایطی اقدام به احتکار اقلام ضروری مانند روغن، آرد، برنج، قطعات  خودرو و... کردند.  البته از سوی دیگر نیز تعزیرات حکومتی و سازمان صنعت، معدن و تجارت هم در هر دو استان کردستان و کرمانشاه با گشت‌های مشترک توانسته‌اند تا حدودی با احتکار در بازار مقابله کنند.   در این میان‌کرمانشاه ‌ جزو نخستین استان‌هایی است که بر اساس اخبار منتشره، بیشترین احتکار را در پرونده خود دارد. آهن و میلگرد، لوازم خانگی، برنج، اقلام خوراکی و لوازم یدکی خودرو از جمله اقلام و محصولاتی هستند که بیشترین پرونده‌های احتکار را در استان به خود اختصاص داده‌اند. 
گرانی، احتکار و کمبود مواد اولیه نه‌تنها بر زندگی روزمره مردم بلکه بر صنایع اقتصادی، تولیدی کوچک نیز بی‌تاثیر نبوده است. افراد سودجو با هدف گران‌فروشی و ایجاد بازار سیاه دست به احتکار می‌زنند و بدین طریق مردم را تحت فشار بیشتر قرار می‌دهند.


‌ نظارت بیشتر بر توزیع 

یک شهروند کرمانشاهی با تاکید بر این‌که بسیاری از افراد سودجو با احتکار باعث می‌شوند شرایط اقتصادی تاثیر بیشتری بر زندگی مردم بگذارد، می‌گوید: دولت باید نظارت بیشتری بر تولید و توزیع محصولات داشته باشد. 
علی با بیان این‌که عده‌ای از مردم نیز کالاهای اساسی را در منازل خود انبار می‌کنند، می‌افزاید: مردم باید هوای هموطنان خود را داشته باشند تا کمتر شرایط اقتصادی روی زندگی آنها تاثیر بگذارد. وی که دانشجوی رشته پرستاری است، اضافه می‌کند: مشکلات اقتصادی این روزها بر اقشار کم‌درآمد تاثیر بیشتری می‌گذارد و طبیعتا این قشر شرایط سخت‌تری را تحمل می‌کنند. 


مردم تحت فشارند 

یکی دیگر از شهروندان ادامه می‌دهد: امیدوارم روزهای آرام اقتصادی به استان و کشور برگردد، چراکه مردم تحت فشارند. شرایط اقتصادی بسیار بر روان و اعصاب مردم تاثیر گذاشته است.  «سحر ساعدی» ادامه می‌دهد: از طرفی عده‌ای هم با هدف سودجویی در این شرایط ناگوار اقدام به احتکار نیازهای مردم و شرایط سخت را سخت‌تر می‌کنند.  


‌کثیف‌ترین فعالیت‌ اقتصادی 

یک استاد دانشگاه با بیان این‌که احتکار کالاهای مورد نیاز مردم از نظر اسلام حرام است، می‌افزاید: شاید بتوان گفت یکی از کثیف‌ترین فعالیت‌های اقتصادی احتکار است.
«افشین باغفلکی» با بیان این‌که احتکار روی تمام اقتصاد و بازار تاثیر منفی می‌گذارد، اضافه می‌کند: متاسفانه احتکار در توزیع کالا نیز بی‌تاثیر نیست و باعث اختلال در توزیع می‌شود.
وی بیان می‌کند: احتکار تورم را افزایش می‌دهد و تورم نیز زمینه فساد اقتصادی را بیشتر و بیشتر می‌کند. این تورم قیمت‌ها به افراد کم‌درآمد بیشترین آسیب را می‌زند، چراکه توان خرید آنها کاهش می‌یابد و سفره‌های مردم راکوچک‌تر می‌کند.
این استاد اقتصاد دانشگاه‌های استان با اشاره به خرید‌های مازاد بر نیاز مردم در کرمانشاه ادامه می‌دهد: فرهنگ نخریدن کالای اضافه و مازاد بر نیاز بین مردم جا نیفتاده است و مردم با خریدهای مازاد فقط شرایط را سخت‌تر می‌کنند. 
  

نظارت قوی بر بازار 

برای بررسی بیشتر موضوع به سراغ معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت کرمانشاه رفتیم.  «عباس سجادی‌راد» با اشاره به نظارت قوی بر بازار می‌گوید: از لحاظ تامین کالاهای اساسی در استان مشکلی نداریم. این مسئول ادامه می‌دهد: عوامل مختلفی بر بازار تاثیرگذارند. تقاضاهای کاذب، خرید مازاد بر نیاز، احتکار و... بر این وضعیت بی‌تاثیر نیستند.
وی در ادامه با تاکید بر این‌که با محتکران به طور جدی برخورد خواهد شد، می‌افزاید: مردم می‌توانند با شماره تلفن‌های 124 و 38250088 تخلفاتی چون گرانی، احتکار و... را با معاونت بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در میان بگذارند. 


کاهش نظارت

احتکار کالا در استان کردستان هم مردم را با مشکل مواجه کرده و نگرانی‌هایی برای شهروندان ایجاد کرده است.
یک شهروند سقزی می‌گوید: ده‌ها مرکز خرید مواد خوراکی در این شهر وجود دارد. با وجود این، در چند ماه اخیر با کمبود انواع شوینده‌، برنج، قند، چای، روغن و شکر مواجه بوده‌ایم. 
«فواد برات‌خواه» ادامه می‌دهد: برخی از صاحبان فروشگاه‌های شهر سقز با احتکار اقلام پرمصرف کنترل بازار را در دست گرفته‌اند.‌ این رویه موجب افزایش چند برابری بسیاری از کالاها در 2 ماه اخیر شده است. 
این شهروند سقزی می‌افزاید: بسیاری از شرکت‌های تولید‌کننده و توزیع‌کننده مواد غذایی افزایش قیمت چشمگیری در کالاهای عرضه شده در بازار را اعلام نکردند. با وجود این، برخی از صاحبان فروشگاه‌ها با قیمت‌گذاری جعلی روی اجناس سعی در دستیابی به سود کلان دارند. 


احتکار بلای جان بازار 

یک شهروند قروه‌ای هم می‌گوید: حدود 2 ماه است که بسیاری از واحدهای صنفی خدماتی مانند مکانیک‌ها و تعمیرات لوازم خانگی به‌صورت لحظه‌ای هزینه خدمات را از مشتری دریافت می‌کنند.  «رضا عطایی» ادامه می‌دهد: روزانه شاهد افزایش ۲۵‌درصد دستمزد واحدهای خدماتی در قروه هستیم. برای نمونه هزینه تعمیر یک دستگاه تلفن همراه بنا به نوع خدمات از ۱۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان روزانه در حال افزایش است. 
وی می‌افزاید: در صنف صنایع ساختمانی در ۳ ماه اخیر شاهد احتکار سیمان، میلگرد و تیرآهن در قروه بوده‌ایم، به نحوی که قیمت هر کیلوگرم میلگرد نمره ۱۰ بازار اصفهان در قروه از ۲۷۰۰ به حدود ۵ هزار و ۷۰۰ تومان افزایش پیدا کرد. این مساله در مورد مصالح ساختمانی مانند گچ، سیمان، آجر و... نیز به چشم می‌خورد. 


آشفتگی بازار 
 
مدیر یکی از فروشگاه‌های عرضه مواد خوراکی در مریوان نیز می‌گوید: ده‌ها فروشگاه عرضه مواد خوراکی در این شهر وجود دارد. به دلیل کاهش نظارت بر بازار هر چند هفته یک‌بار شاهد کمبود برخی اقلام پرمصرف شهروندان مانند قند، چای، روغن و برنج هستیم. 
«اکبر کوثری» ادامه می‌دهد: حدود ۴۵ قلم کالای خوراکی در فروشگاه‌های مریوان عرضه می‌شود که از ماه‌ها قبل خریداری و توسط برخی افراد سودجو در انبارهای شهر احتکار شده است. این مساله موجب نرخ‌گذاری آنها بر اساس شرایط امروزی بازار شده است. 

وی می‌افزاید: همه مواد خوراکی عرضه شده در فروشگاه‌های مریوان تولید استان و شهرهای همجوار است، با وجود این به دلیل نوسانات بازار ارز، کاهش نظارت بر توزیع مواد پرمصرف و عدم توزیع کالاهای اساسی در چند ماه اخیر موجب افزایش قیمت بسیاری از مایحتاج شهروندان بوده‌ایم. 


کشف مواد خوراکی احتکار شده 

مدیرکل تعزیرات کردستان هم می‌گوید: در چند روز اخیر انبار ۲هزار و ۶۱۰ کیسه‌ای آرد تاریخ مصرف گذشته در سنندج شناسایی شد. «نجیم حسینی» ادامه می‌دهد: از انباری در شهر سنندج ۶۲۲ حلب روغن‌نباتی ۱۸‌کیلوگرمی که توسط افراد سودجو احتکار شده بود، کشف شد و ۱۶۰ کیسه برنج احتکار شده در سنندج نیز توسط بازرسان این نهاد شناسایی شد. وی ادامه می‌دهد: با احتکارکنندگان بازار استان طبق قانون برخورد شد و آنها جریمه نقدی شدند. بر همین اساس طی بخشنامه‌ای تمام صاحبان انبار و شرکت‌ها موظف به ثبت واحد خود در سامانه تعزیرات استان شدند. این مساله موجب کنترل و شناسایی وضعیت بازار شده است. 
حسینی تصریح می‌کند: تمام فروشگاه‌ها موظف به معرفی موجودی اجناس انبار و واحد فروش خود به سازمان صنعت، معدن و تجارت هستند. در غیر این صورت اقلام ذخیره شده آنها احتکار محسوب می‌شود. 
وی ادامه می‌دهد: در یک ماه اخیر توزیع کالاهای اساسی در بازار کردستان به‌صورت هوشمند و اتوماتیک صورت2 گرفته است. 


شناسایی واحدهای متخلف 

رئیس اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان نیز می‌گوید: ۲ انبار در سنندج و ۴ انبار در قروه که اقدام به احتکار کالاهای اساسی کرده بودند که در یک ماه اخیر توسط گروه‌های مشترک بازرسی شناسایی شدند. همچنین۷ قلم کالاهای کشف شده در این 2 شهر‌ دارای ارزش ۲ میلیارد و ۲۶۴ میلیون و ۵۳۵ هزار ریال بوده است. 
«فرزاد سردار‌زاده» ادامه می‌دهد: کالاهای کشف شده شامل ۶۱۰ حلب روغن، ۵۰۰ هزار بسته چای کیسه‌ای، ۳هزار و ۵۴۰ قوطی رب گوجه‌فرنگی، ۲۵۴ کیسه برنج هندی، ۲هزار و ۵۱۱ کیسه آرد، ۲هزار و ۶۲۹‌کیلوگرم ادویه‌جات و ۳۲ هزار و ۳۲۰‌کیلوگرم آرد سوخاری بوده است. وی می‌افزاید: گروه بازرسی مشترک شامل نماینده فرماندار، تعزیرات حکومتی، اماکن نیروی انتظامی، نماینده اصناف و بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت شهرهای استان است. سردار‌زاده تصریح می‌کند: ۵۶ هزار واحد صنفی در کردستان فعالیت دارند. از این تعداد ۲۹ هزار واحد صنفی در سنندج وجود دارد. 


برخورد با متخلفان 

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان هم‌می‌گوید: به ‌منظور ثبات بازار استان ستاد مبارزه با احتکار کالا و برخورد با متخلفان آن ایجاد شده است. 
«محمد دره‌وزمی» ادامه می‌دهد: در یک ماه اخیر روزانه بیش از ۳ واحد تولیدی و توزیعی مورد بازرسی قرار گرفته و ۲۸ پرونده تشکیل شده است. 2 پرونده آن مربوط به احتکار، ۲۲ مورد اعلام موجودی و ۴ مورد اختفای کالا بوده است. 
وی می‌افزاید: شهروندان در صورت مشاهده هر‌گونه تخلف در زمینه احتکار، گران‌فروشی، کم‌فروشی و... مراتب را از طریق سامانه تلفنی ۱۲۴ سازمان صنعت، معدن و تجارت گزارش دهند. طبق قانون با متخلفان برخورد خواهد شد.


آغاز احتکارها از مرداد 

فرمانده انتظامی استان کرمانشاه ‌در گفت‌وگویی با همشهری با بیان این‌که احتکارها از مرداد شروع شده است، می‌افزاید: در مردادماه 18 انبار به ارزش 344 میلیارد و 350 میلیون ریال با تلاش ماموران پلیس انتظامی استان کشف و ضبط شده است. 
سردار «منوچهر امان‌اللهی» اضافه می‌کند: در شهریورماه 17 انبار احتکاری کشف و ضبط شده است. 
وی ادامه می‌دهد: طبق نظر کارشناسان، ارزش کالاهای کشف شده در شهریورماه 301 میلیارد و 415 میلیون ریال بوده است.  فرمانده انتظامی استان کرمانشاه کالاهای احتکار شده را شامل قطعات یدکی خودرو، مواد خوراکی، شوینده‌ها و.... عنوان می‌کند و می‌گوید: برخورد قاطعانه با محتکران از برنامه‌های اصلی پلیس است.  امان‌اللهی تاکید کرد: بدون چشم‌پوشی و گذشت با محتکران برخورد می‌شود و آنها تحویل مراجع قضایی داده خواهند شد.