مشاغل پیردوست

محمدتقی حاجی‌موسی

از قدیم همه شنیده‌ایم که کار برای جوان است و اصلا طبق همین قاعده بوده که مفهوم بازنشستگی ایجاد شد تا افراد بعد از یک سنی (حدود 60سال) بروند دنبال زندگی خودشان و تفریح کنند و اگر پول دارند بروند سفر دور دنیا، اگر هم ندارند بروند توی پارک سر کوچه و گنجشک‌ها را بشمارند. منتها از همان قدیم استثناهایی درباره بعضی مشاغل بوده و حتی در مواردی تا طرف پیر نبوده در آن شغل مورد اعتماد به‌حساب نمی‌آمده و کسی تحویلش نمی‌گرفته. اینها نمونه‌هایی از این مشاغل است.

دنیای هنر

کلینت ایستوود چند سالش است؟ اسکورسیزی متولد چه سالی است؟ هانکه بزرگ‌تر است یا جمشید مشایخی؟ کیمیایی و مهرجویی در کدام دهه به دنیا آمده‌اند؟ مریل استریپ چندتا اسکار دیگر بگیرد بی‌خیال می‌شود؟ همه این سؤال‌ها و هزاران سؤال دیگر نشان می‌دهد سینما و تلویزیون و در کل دنیای هنرهای نمایشی جای بسیار خوبی برای پیرهاست؛ جایی که هنوز بخش زیادی از جوایز مهم سهم افرادی با موهای سفید می‌شود.

مربیگری ورزشی

هرچند الان بین علمای ورزش سر سن و سال مربیان و اینکه مربی جوان خوب است یا پیر، اختلاف وجود دارد اما می‌شود ده‌ها نمونه ذکر کرد که مربیان با سن و سال بالا توانسته‌اند به موفقیت‌هایی برسند که هیچ جوانی در خواب ندیده. سرآلکس فرگوسن شاید بهترین نمونه باشد. کسی که بعد از 70سالگی هم به جام گرفتن با منچستریونایتد عادت داشت و وقتی رفت انگار خشکسالی به اولدترافورد آمد و یونایتد هیچ‌گاه تیم سابق نشد. یوپ هاینکس بایرن مونیخ هم چنین وضعی دارد. خولیو ولاسکو، سرمربی آرژانتینی و اسبق تیم ملی والیبال ایران مثال دیگر است. بعد از او کواچ هرگز نتوانست مثل او عمل کند و همچنان همه به‌دنبال ولاسکو هستند. برناردو رزنده، سرمربی سابق تیم والیبال برزیل، لوئیز فیلیپه اسکولاری سرمربی برزیل قهرمان جام‌جهانی 2002، مارچلو لیپی سرمربی ایتالیای قهرمان جام جهانی 2006 و خیلی‌های دیگر می‌توانند در این دسته قرار بگیرند؛ مشاغلی که ظاهرا هنوز جای پیرمردها در آنها هست.

کلنل هارلند دیوید سندرز

 تقریبا همه کسانی که جوجه سوخاری خورده‌اند به این مرد مدیون هستند. آقای سندرز تا قبل از اینکه پدر جوجه‌سوخاری دنیا شود 1009بار از طرف افراد و مراکز مختلف به‌خاطر ایده‌های به‌ظاهر مسخره‌اش در باب چگونگی سرخ‌کردن جوجه و فروش آن مورد بی‌مهری قرار گرفت و رسما از بعضی جاها بیرون انداخته شد. منتها سندرز که اهل بی‌خیال شدن نبود بعد از 65سالگی و وقتی بازنشسته شد تصمیم گرفت خودش دست به‌کار شود و KFC را تاسیس کرد. چند سال بعد سندرز یک میلیاردر بزرگ بود و حالا از او به‌عنوان نماد خستگی‌ناپذیری و پشتکار نامبرده می‌شود. سندرز اما یک استثناست و نمی‌شود آن را به بقیه تعمیم داد. او تنها یک مثال است درباره این جمله که «هیچ وقت دیر نیست»؛ هر چند برای بعضی کارها خیلی وقت‌ها هنوز زود است و موفقیت بعد از سپیدشدن مو به‌دست خواهد آمد.

پزشکی

خود شما اگر قرار باشد بین یک پزشک جوان و پیر انتخاب کنید، عقل و منطقتان چه می‌گوید؟ اصلا انگار یک اصل باشد که پزشک هر چه مسن‌تر باشد مطمئن‌تر به‌نظر می‌رسد و این احتمال به این مسئله برمی‌گردد که در بعضی مشاغل بیش از هر چیز تجربه مهم است. ازجمله پزشکی و سابقه روبه‌روشدن با صدها بیمار و مورد مختلف در طول سال‌های مختلف. به همین دلیل پزشکی می‌تواند در این‌دسته قرار بگیرد و خیلی پزشک‌ها هستند که سال‌ها از سن بازنشستگی‌شان گذشته اما جلوی در مطب‌شان صف وجود دارد.

معلمی

منظورمان از معلم بیشتر استاد دانشگاه است؛ چرا که معلمی در مدارس اعصاب فولادین می‌خواهد و هر کسی نمی‌تواند با 40-30 تا بچه 12-10 ساله سر و کله بزند و سکته نکند. لذا معلمی در دانشگاه را به‌عنوان شغلی مناسب پیرها و جایی که آنها می‌توانند بدرخشند انتخاب کرده‌ایم. بسیاری از استادان درجه یک کشور و جهان حالا سنی به‌مراتب بالاتر از 60-50سال دارند و تازه بعد از 70سالگی است که خیلی‌هایشان مشهور می‌شوند و ما می‌شناسیم‌شان.

سیاست
در ایران که کلا عمر سیاستمداران بلند است و از میزی به میز دیگر منتقل می‌شوند. در دنیا هم هنوز سیاستمداران مسن زیادی وجود دارند که در جهان تأثیر‌گذار هستند و موفق به‌حساب می‌آیند. در دهه‌های گذشته البته پیرهای سیاستمدار حضور چشمگیرتری داشتند و حتی نلسون ماندلا تازه درسن 72سالگی تاریخ آفریقای جنوبی را عوض کرد؛ سنی که ترامپ در آن توانست به ریاست‌جمهوری آمریکا برسد و این یعنی متأسفانه دود همچنان از کنده بلند می‌شود!