یادداشت
نقش ارزیابی‌ها در تأثیر بسته‌های اطلاعاتی
فرامرز قره‌باغی/ نویسنده و روزنامه‌نگار
موضوعات مهمی که در جامعه مطرح می‌شوند، پیش از هر چیز به‌عنوان یک نظریه قابل‌توجهند؛ نظراتی که حاصل دیدگاه کارشناسی‌اند. ناگفته پیداست که رسیدن به جایگاه کارشناسانه برای ارائه نظرات گوناگون نیازمند عمری تجربه و آزمون‌ها و خطاهاست. از‌این‌رو اگر هر بسته اطلاعاتی روند معقول و مطلوب خود را طی کند، سازنده و آموزنده است.
در جامعه ما گاه بسته‌های اطلاعاتی به شکل خبر و بیشتر در قالب تبلیغات مطرح می‌شود، پس از چندی مطالبی درباره نادرست‌بودن آن منتشر شده و از مخاطبان خواسته می‌شود برخلاف تبلیغ قبلی عمل کنند.
چند سالی از مصرف‌کنندگان گاز شهری خواسته می‌شد که با پوشاندن درها و پنجره‌ها با پارچه‌های ضخیم و مسدود‌کردن همه منافذ و روزنه‌ها، از اتلاف انرژی بکاهند و هزینه‌های خانوار را کاهش دهند، چندی بعد اما اعلام شد در موقع روشن‌بودن بخاری گازی لازم است راه دررویی برای تبادل هوای درون و بیرون اتاق وجود داشته باشد تا با ورود اکسیژن، غلظت مونواکسیدکربن به سطح خطرناکی نرسد.
چنین رخدادهایی بیانگر آن است که در این زمینه از ابتدا نظر کارشناسی لحاظ نشده یا نظر کارشناسی غلط بوده و قبل از آزمودن به اطلاع عموم رسیده است. تبادل صحیح اطلاعات و تأثیرگذاری آن بر جامعه تنها زمانی امکان‌پذیر است که نخست این تبادل آزادانه صورت گیرد و تحت تأثیر منافع گروهی و جناحی نباشد اما شرط دیگر و لازم آن این است که نظرات ارائه‌شده به‌راستی کارشناسانه باشد.
درواقع در جوامع و نظام‌های شایسته‌سالار ما با مسئولانی مواجهیم که واقعا مسئولند و با کارشناسانی سروکار داریم که نظرات آنها به‌راستی دقیق‌ترین و صحیح‌ترین نظر در نوع خود است. شعار بچه کمتر، زندگی بهتر را همه ما به یاد داریم و باز در خاطرمان هست که در سال‌های اخیر صحبت از نرخ منفی باروری و نگرانی از پیری جمعیت در آینده می‌شود.
با تکیه بر تجارب گذشته باید دید اکنون که ما در وضعیت پنجره طلایی جمعیت هستیم، سیاست‌های غلط گذشته تا چه حد در بیکار ماندن جمعیت جوان مؤثر بوده است . نه کاهش و نه افزایش جمعیت به خودی خود مشکل محسوب نمی‌شوند، مگر اینکه با ارزیابی نادرست، در آینده سر از بیراهه درآوریم.
