اورکت اصل آمریکایی

محمد سرابی | روزنامه‌نگار:

قیمت اورکت آمریکایی 600هزار تومان است. در گذشته، شاید 50سال قبل، می‌گفتند که این اورکت‌ها واقعا آمریکایی هستند؛ یعنی از خود آمریکا سوار بر کشتی به ایران می‌رسد. دوران پایان جنگ ویتنام و کمونیست‌بازی‌های آخر جنگ سرد بود؛ دوران چریک‌هایی که کت و شلوار نمی‌پوشیدند و این کار را نوعی مبارزه می‌دانستند. یک‌جور مقاومت قهرمانانه مخصوص جوان‌هایی که حس می‌کردند با بقیه متفاوت هستند.

اورکت سربازی توی خود آمریکا هم گاهی یک جور نماد بود؛ نشانه‌ای از نسل جوان که با جنگ و کشمکش مرگبار شرق و غرب ارتباط داشتند. در ایران اورکت آمریکایی یک تناقض بزرگ را با خود حمل می‌کرد؛ پوشیدن لباس سربازان امپریالیسم در اعتراض به سلطه امپریالیسم؛ پوشیدن لباس خارجی در اعتراض به فرهنگ قدیمی داخلی. در این بین برنده اصلی خیاط‌هایی بودند که می‌توانستند مشابه همان اورکت‌های وارداتی را بدوزند و مغازه‌دار‌هایی که به اسم جنس اصل به مشتری‌ها می‌فروختند. هیچ مدرکی وجود نداشت که بشود با آن‌ اورکت اصل را تشخیص داد و همه اورکت‌پوشان و اورکت‌فروشان هم ادعا می‌کردند که جنس اصل سراغ دارند و بقیه فریب جنس بدلی را خورده‌اند. بازار امروز پر از اورکت‌های اصل آمریکایی است که یک کوچه پایین‌تر در کارگاه خیاطی دوخته شده است؛ در معدود خیاط‌‌خانه‌هایی که هنوز مشغول به‌کار هستند.

قیمت اورکت آمریکایی به آخرین جهش قیمت دلار ارتباطی ندارد. به خروج آمریکا از برجام و تحریم نفتی هم ارتباط ندارد. این جنس در ایران تولید و مصرف می‌شود و مانند همه جنس‌های دیگر شیب معمولی گرانی را طی می‌کند. این لباس بازمانده‌ای از دوران گذشته است که لباس‌‌ها مفاهیمی تاریخی و سیاسی با خود داشتند. اما دیگر «اصل» وجود ندارد و امپریالیسم هم بدلی است.