سیدامین صانعیمهری:
ایران از قدیمیترین کشورهای جهان است و شهر باستانی شوش در استان خوزستان با قدمت حدود 4200سال پیش از میلاد مسیح(ع) از گواهان سابقه تاریخی کشور است.
در سالهای متمادی و در حکومتهای مختلف ایران، میراث فرهنگی و بناهای تاریخی که نشان از معماری اصیل ایرانی و رویکرد و هویت فرهنگی کشور دارد از گذشته برجای ماند که امروز باید بهدنبال راهکارهایی برای حفظ این میراث تاریخ ساز بود.
در دنیای امروز گردشگری به مثابه صنعتی پردرآمد است که بهعنوان مولفهای مهم، اقتصاد کشورها را دستخوش تغییرات بسیار کرده است. مجمع جهانی اقتصاد گزارشی را در اردیبهشت96 منتشر کرد که با بررسی مولفههای زیادی از قبیل هزینه سفر، زیرساختها، خدمات عمومی، حملونقل، امنیت و... ایران را بهعنوان امنترین و کمهزینهترین مقصد گردشگری جهان معرفی کرده است.
در ایران بیش از یکمیلیون سایت، بافت، محوطه و بنای تاریخی وجود دارد که نزدیک به 40هزار اثر ثبت ملی شده و 22اثر تاریخی و طبیعی کشور نیز ثبت جهانی شده است.
ثبت 8اثر تاریخی و طبیعی و میراث فرهنگی و معنوی(میراث ناملموس) در فهرست میراث جهانی (شهر سوخته، میمند، شوش، قنات ایرانی، کویر لوت، نوروز و فرهنگ پخت نانهای تخت و لواش و شهر یزد) در دولت یازدهم اتفاق افتاد.
وجود این آثار و ابنیه تاریخی و طبیعی که در ایران وجود دارد میتواند ایران را به یکی از مقاصد اصلی گردشگری در دنیا تبدیل کند.
در بسیاری از کشورها بهدلیل نداشتن این سابقه تاریخی برای جذب گردشگر، اقدام به ساخت المانها و جاذبههای سایر کشورها میکنند اما ایران با وجود تعداد بیشمار آثار و ابنیه تاریخی بینیاز از ایجاد جاذبههای تاریخی مصنوعی است.
دولت ایران برای کاهش تصدیگری و احیای بناهای تاریخی ارزشمند بهمنظور استفاده زیرساختهای گردشگری اقدام به تشکیل صندوق احیا و بهرهبرداری از بناها و اماکن تاریخی و فرهنگی کشور کرد تا از طریق برگزاری مزایده عمومی با جذب سرمایهگذار، بهرهبرداری از این بناها را در ازای مرمت و اجاره با مدت معین به بخش خصوصی واگذار کند.
صندوق احیا هماکنون مدیریت ٢٦٩ بنای تاریخی را در ایران بهعهده دارد که با ظرفیتهای قانونی که مجلس و دولت در اختیار این صندوق گذاشتهاند میتواند از طریق واگذاری بناها بستر و زیرساخت لازم را برای توسعه زیر ساختهای صنعت گردشگری فراهم کند.
با گذشت ٢ سال از امضای معاهده بینالمللی برجام، هیأتهای مختلفی از کشورهای انگلیس، ایتالیا، اسپانیا و چین برای سرمایهگذاری در کاروانسراها و بناهای تاریخی ایران در مسیر جاده ابریشم با صندوق احیا وارد مذاکره شدهاند. این افزایش درخواستهای داخلی و خارجی برای احیای بناهای تاریخی نیز نمایانگر فعال شدن اقتصاد گردشگری در ایران است.
با احیای بناهای تاریخی و ورود آنها به چرخه بهرهبرداری، گردشگران زیادی روانه ایران خواهند شد که این یکی از نشانههای موفقیت دیپلماسی ایران در حوزه بینالملل است. یکی از مهمترین مزیتهای رقابتی که ایران را با سایر کشورهای گردشگرپذیر متفاوت میکند در شناخت ذائقه گردشگران خارجی است.