مدیربرنامهها چگونه برای هنرمندان برنامهریزی میکنند؟
الکِ هنرمند
درباره وظایف یک مدیر برنامه موفق و برنامهریزی برای چهرههای مشهور
فریبرز قاسمی
برنامهریزی درست برای هر کاری بسیار مهم است، حالا شما تصور کنید یک آرتیست خیلی معروف و محبوب هستید و تاحدی برنامههای شما درهم پیچیده است؛برای هماهنگکردن و بستن تمام قراردادهایتان وقت کم میآورید، باید به شهرهای دیگر سفر کنید اما تنهایی برایتان سخت است و پاسخدادن به تمام تلفنهایتان هم بهشدت وقتگیر. شما به یک مدیربرنامه احتیاج دارید، اما اینکه او هم میتواند تمام این کارها را بهدرستی و بموقع انجام دهد یا خیر، مسئله مهمی است. این مطلب را تا انتها بخوانید تا بدانید ویژگیهای یک مدیربرنامه خوب چیست و چهکسی را باید برای این کار انتخاب کنید.
انتخاب یک مدیربرنامه
ابتدا هنرمند باید ببیند در چه حوزهای فعالیت میکند و بیشتر برای کدامیک از بخشهای کارش نیاز به یک مدیربرنامه دارد و بر همین اساس فرد مورد نظر خود را پیدا کند. وظایف مدیربرنامه یک بازیکن فوتبال با یک خواننده یا یک بازیگر کاملا متفاوت است. در مارکت بینالمللی برای این امر کمپانیهای تخصصی وجود دارد که بعد از تحقیقات زیاد و باتوجه به تواناییهای یک مدیربرنامه، اشخاص برای این کار به هنرمندان معرفی میشوند و بهصورت رسمی قرارداد میبندند اما در ایران چنین وضعیتی حاکم نیست؛ همهچیز بهصورت توافقی و مستقیم بین 2نفر اتفاق میافتد و حتی گاهی قراردادی بسته نمیشود و همهچیز بهصورت شفاهی بین مدیربرنامه و هنرمند صورت میگیرد.
مدیربرنامه خوب یا بد؟
مثل هر حرفه دیگری، اینجا هم مدیربرنامه خوب و بد داریم. یک مدیربرنامه خوب میتواند یک هنرمند را معروفتر و حتی محبوبتر از قبل کند. او با مدیریت و شناخت کامل از هنرمندی که با او کار میکند و با داشتن اطلاعات کافی در مورد هر آنچه باید از حیطه کاری آن آرتیست بداند، میتواند برایش دست به جادو بزند! یک مدیربرنامه خوب باید بداند کی و کجا به بعضی از قراردادها «نه» بگوید و برعکس واقف باشد کدام قرارداد را باید به بهترین نوع ممکن به سرانجام برساند. در تمام این موارد شخص هنرمند هم باید نظرات شخصی خود را مطرح کند. اگر یک هنرمند یا چهرهای سرشناس در حوزهای دیگر، صددرصد خود را به مدیر برنامههایش بسپارد و خودش هیچ ایده و نظری نداشته باشد، بدون تردید با شکست روبهرو میشود.
وظایف مدیر برنامه
مدیربرنامه در معنای واقعی یک مشاور و قراردهنده هنرمند در موقعیتهای مناسب است. برای مثال مدیربرنامه یک بازیگر معروف وظیفه دارد وقت آن بازیگر را هم درنظر بگیرد؛ اگر ۵۰فیلمنامه برای آن بازیگر ارسال شود، این وظیفه مدیربرنامه است که تمام آن فیلمنامهها را بخواند و این قدرت تشخیص را داشته باشد که از بین آن ۵۰ فیلمنامه ۱۰ تا از بهترینها را انتخاب کند و بازیگر وقتش را برای خواندن ۱۰فیلمنامهای بگذارد که بهتر از بقیه بودهاند. در فضای حرفهای، یکی از مهمترین کارهای یک مدیربرنامه، کار روی قابلیتهای تبلیغاتی چهره سرشناسی است که با او کار میکند. او باید یک مارکت خیلی خوب و مناسب پیدا کند و با آن قرارداد مناسب ببندد تا چهره موردنظر متناسب با حیطه فعالیت خود و البته وجهه اجتماعیاش، برای آن مارکت تبلیغ کند. هوش و استعداد شخصی در مدیریت، باعث تفاوت مدیربرنامهها در حوزههای مختلف کاری است؛ بهترینها با بهترینها کار میکنند و بهترین دستمزد را میگیرند.
ذاتی یا اکتسابی؟
در دنیا کمپانیهایی برای تعلیم این افراد وجود دارد اما در ایران این امکان نیست و این کار بیشتر بهصورت روابط خانوادگی، دوستانه یا در مواردی استعداد ذاتی بعضی افراد انجام میشود. البته این موضوع هم وجود دارد که اگر کسی در این زمینه بهصورت تخصصی درس خوانده باشد اما استعدادی در این کار نداشته باشد، شکستش قطعی است! این حرفه به طرز شگفتانگیزی ذاتی است؛ مدیریت زمان و مکان، کار سادهای نیست!
مدیربرنامه یا وکیل؟
مدیربرنامه با وکیل یک هنرمند خیلی فرق دارد. مدیربرنامه کسی است که هنر را میشناسد و در حیطه کاری آرتیستش اگر بیشتر از او نداند، کمتر هم نمیداند. او بر همه امور واقف است و باید بتواند بهترین تصمیم را در لحظه به نفع هنرمندی بگیرد که با او قرارداد دارد. در اصل مدیربرنامه تلاش میکند و تمام وقتش را میگذارد تا شخص دیگری محبوبتر ، معروفتر و موفقتر باشد. اما وکیل یک هنرمند بودن کاملا فرق دارد. یک وکیل فقط میتواند قرارداد بنویسد و در کارهای دیگر هیچ دخالتی نمیکند. او در امور قضایی و یا درصورت بهوجود آمدن مشکل ،میتواند به آن شخص کمک کند. یک مدیربرنامه میتواند وکیل یک هنرمند هم باشد اما یک وکیل نمیتواند مدیربرنامه هم باشد.
او مسئول است
یک مدیربرنامه موفق باید بداند سرنوشت یک هنرمند یا چهره سرشناس به تصمیمهای او بستگی دارد. در حوزههای پرمخاطب مثل سینما، ورزش و... مسئولیت یک مدیربرنامه تنها راضی نگهداشتن طرف قرارداد نیست، او با مخاطبهای پرشمار یک چهره سرشناس مواجه است. در چنین شرایطی وظایف مدیربرنامه دشوارتر میشود. یک مدیربرنامه کاربلد ضمن اینکه در این مسیر هرروز هنرمندش را بیشتر از دیروز محبوب میکند باید بلد باشد خودش را هم در این میان به مردم و دیگران معرفی کند. در بیشتر موارد در ایران کسی مدیربرنامهها را نمیشناسد و شاید در بلندمدت، همین موضوع باعث اختلافهایی میان چهره سرشناس با مدیربرنامهاش شود. به این ترتیب در ایران موضوع دیگری هم در انتخاب مدیربرنامه باید درنظر گرفته شود آیا شخص مورد نظر این ازخودگذشتگی را دارد که تمام وقتش را برای هرروز بالاتر رفتن شخص دیگری بگذارد و در این موفقیتها بسیار تأثیرگذار باشد، بدون آنکه دیده شود؟ درست است که مدیربرنامه بابت خدماتش دریافتهای مالی دارد اما باز هم این موضوع جنبه بالایی میخواهد که مؤثرترین باشی و کمتر شناخته شوی!
مدیربرنامه و هنرمند
در این میان ممکن است اختلافنظرهایی بین مدیربرنامه و شخص آرتیست بهوجود بیاید. معمولا درنهایت این هنرمند است که تصمیم میگیرد و باید با تصمیمهای مدیربرنامهاش موافقت یا حتی مخالفت کند. در یکسری مسائل ممکن است مدیربرنامه حتی در مورد لباس پوشیدن هنرمندش هم نظر بدهد اما درنهایت این آرتیست است که تصمیم میگیرد؛ گرچه یک مدیربرنامه قهار میتواند به راحتی نظر او را عوض کند! با این حال مهمترین وظیفه مدیربرنامه این است که همه تلاشاش را بکند تا آرتیست درگیری ذهنی کمتری داشته باشد و تمرکز خود را روی کاری بگذارد که در حال انجامش است. تنها در این صورت است که احتمال موفقیت یک چهره سرشناس افزایش پیدا میکند و این یعنی او مدیربرنامه بسیار خوبی داشته است.