تقدیر از رویکرد جدید ارزی

طهماسب مظاهری، رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی با بیان اینکه نهاد ناظر بازار پول هم‌اکنون واقعیت بازار ارز را پذیرفته و به آن رسمیت داده، گفت: پذیرش واقعیت بازار ارز مهم‌ترین تحول رخ داده در حوزه ارزی در یک ‌ماه اخیر بوده است. او در عین حال تأکید کرده که تعمیق و ضابطه‌مندی این بازار باید در دستور کار قرار گیرد. به‌گفته او، دولت با تصمیم 21فروردین خود واقعیت بازار ثانویه را انکار کرد و بدون آنکه به نیازهای واقعی در بازار ارز پاسخ روشنی دهد، به آن عنوان قاچاق داده بود، اما اکنون با اصلاح رویکردهای درپیش‌گرفته درصدد است تا آرامش نسبی در بازار ایجاد شود.

4دهه است که اقتصاد ایران با نرخ‌های چندگانه ارزی مواجه است. در طول این سال‌ها هیچ‌گاه سیاست‌های چند‌نرخی ارز موجب کنترل قیمت کالا و خدمات نشده و در عین حال قیمت ارز هم ثابت نمانده، درحالی‌که اصلی‌ترین هدف دولت از تعیین قیمت‌های چندگانه برای ارز، کنترل قیمت کالا و خدمات بوده است. در طول همه این سال‌ها اقتصاددانانی مثل طهماسب مظاهری به سیاست‌های ناکارآمد ارزی هشدار داده‌اند اما هیچ‌کدام از دولت‌ها به این توصیه‌ها اهمیتی نداده‌اند. اما اکنون که اقتصاد ایران دچار یک اضطرار تاریخی شده، جز آزاد‌سازی‌ اقتصادی که لازمه آن آزاد‌سازی‌ قیمت ارز است، چاره‌ای وجود ندارد. سیاست‌های مربوط به آزاد‌سازی‌ اقتصادی عمدتا به‌نفع مصرف‌کننده است زیرا از یک طرف به حذف رانت و از سوی دیگر به واقعی‌شدن قیمت‌ها منجر می‌شود و از انفجار‌های ناگهانی در اقتصاد جلوگیری می‌کند در چنین شرایطی پذیرفتن دیدگاه‌هایی مشابه آنچه طهماسب مظاهری رئیس‌کل سابق بانک مرکزی ارائه کرده، می‌تواند چراغ راه دولت باشد.

مظاهری که پیش از این در زمان تصدی بر مسند رئیس‌کلی بانک مرکزی به‌درستی و با دور‌اندیشی برای جلوگیری از رشد نقدینگی سیاست‌های انقباضی در پیش گرفته بود، اکنون به‌حق از سیاست‌های مربوط به آزاد‌سازی‌ قیمت ارز از طریق بازار ثانویه و سامانه نیما دفاع می‌کند تا شاید دولت راه‌هایی را که در گذشته نرفته بود، با ثبات و گام‌های استوارتری بردارد. بدون‌شک اظهارنظر مقامات مسئول در این زمینه ‌می‌تواند نقشه راه را مشخص و می‌تواند به اجرای بهینه سیاست‌های جدید ارزی کمک قابل‌توجهی کند.