کاسبان بازار خودروهای کاغذی

حجم بالای مراجعه متقاضیان خرید به سامانه‌های فروش خودروسازان و تقاضای پیش‌خرید به نکته‌ای مبهم و پرسشی بی‌پاسخ در بازار خودرو تبدیل شده است. در این میان مشاهدات میدانی خبرنگار همشهری نشان می‌دهد پیش‌فروش (عرضه کاغذی) خودروهای داخلی و وعده‌ رشد عرضه، بازار خودرو را آرام نکرده است. به‌گفته فعالان صنفی این شیوه فروش خودروهای کاغذی نه‌تنها تأثیری در رشد عرضه و ساماندهی بازار خودرو نداشته بلکه با تشدید تقاضای کاذب در بازار خودرو به افزایش قیمت‌ها دامن زده است. آنچه مسلم است فروش خودروهای کاغذی به محلی برای تأمین نقدینگی موردنیاز خودروسازان و شکل‌گیری کسب و کاری تحت عنوان «ثبت‌نام پیش‌خرید خودرو» برای برخی افراد شده است. رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه‌ها و فروشندگان اتومبیل تهران در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری با بیان اینکه پیش‌فروش‌های اخیر خودروهای داخلی تأثیری در بهبود شرایط و کاهش قیمت‌ها در بازار نداشته است، گفت: فروش‌های مدت‌دار و با قیمت‌های نامعلوم روز تحویل هیچ تأثیر مثبتی بر کاهش قیمت یا ثبات بازار خودروهای داخلی نداشته است و درصورتی که متولیان تنظیم بازار خواستار آرامش بازار و رفع نابسامانی‌های کنونی هستند باید فروش‌های نقدی و کوتاه‌مدت را در دستور کار قراردهند و به تعهدات معوق خود در تحویل خودروهای پیش‌فروش شده به مشتریان عمل کنند.

نان‌خورهای «پیش‌خرید خودرو»

سعید مؤتمنی در مورد اینکه چه کسانی متقاضی این شیوه خرید خودرو هستند، افزود: متقاضیان این شیوه‌ فروش‌های طولانی‌مدت و با قیمت نامعلوم عموما کسانی هستند که در 2 تا 3 دهه گذشته در اغلب اینگونه ثبت‌نام‌ها شرکت کرده و درواقع بخشی از امورات زندگی خود را از این محل می‌گذرانند.

به گفته او ثبت‌نام برای پیش‌خرید خودروهای داخلی به شغل دوم برخی افراد تبدیل شده که در برخی موارد که بازار خودرو مشتری چندانی نداشته نیز تنها دریافت سود مشارکت در خرید این خودروها را مدنظر قرار داده‌اند. مؤتمنی تأکید کرد: در سال‌های 90 تا 93 نیز که بازار خودرو رونق چندانی نداشت به‌دلیل سود مشارکت در خرید بالای شرکت‌های خودروسازی، این افراد با ثبت‌نام خرید به هنگام فرارسیدن موعد تحویل خودرو از دریافت آن انصراف داده و سود پول را می‌گرفتند اما اکنون به‌دلیل اختلاف زیاد قیمت مصوب و حاشیه بازار خودروهای داخلی به روش‌هایی که بارها تمرین کرده‌اند برای ثبت‌نام این خودروها هجوم می‌آورند. به گفته او مصرف‌کنندگان واقعی که نیازمند خرید خودرو هستند، هیچ‌گاه منتظر خرید خودروهای کاغذی نمانده، در این ثبت‌نام‌ها شرکت نمی‌کنند و حداکثر در مدت چند هفته نسبت به خرید خودروی موردنظر متناسب با قدرت مالی خود اقدام می‌کنند. با این شرایط پیش‌خریدهای خودرو هیچ وقت به تحقق اهدافی که متولیان تنظیم بازار اعلام می‌کنند، منجر نخواهد شد.

رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه‌ها و فروشندگان اتومبیل تهران با بیان اینکه تأثیر‌پذیری بازار خودرو از نرخ ارز به ‌مراتب بیشتر از فروش کاغذی خودروهای داخلی یا وعده‌های رشد عرضه خودروهای وارداتی بوده است، گفت: قیمت‌های دیروز بازار خودرو نسبت به هفته گذشته که نرخ دلار به 14 تا 15هزار تومان رسیده بود بهبود یافته، اما خریداری برای خودرو وجود ندارد و بازار به حال خود رها شده است؛ به‌نحوی که حتی معدود افرادی که خودروهای خارجی را می‌خریدند نیز دست نگه داشته‌اند. در واقع کاهش نرخ ارز موجب شیب نزولی قیمت‌ها و تشدید رکود حاکم بر بازار شده زیرا با افزایش نرخ ارز افرادی که سرمایه ‌دارند نگران کاهش ارزش سرمایه خود بوده و این نقدینگی را راهی بازارهای مختلف ازجمله طلا، ارز و سکه وخودرو کردند. مؤتمنی تأکید کرد، با این روند از ابتدای هفته جاری قیمت خودروهای داخلی تغییر مشهودی نداشته است؛ مثلا قیمت پراید111 که به 36 تا 37میلیون تومان رسیده بود به 35میلیون تومان کاهش یافته و قیمت پژو206 تیپ2 از 66 به 63میلیون تومان کاهش یافته است.رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه‌ها و فروشندگان اتومبیل تهران با انتقاد از اظهارنظرهای برخی نمایندگان مجلس در مورد افزایش 20 تا 30درصدی قیمت خودروهای داخلی همزمان با افزایش قیمت‌ها در حاشیه بازار و تأثیر آن بر استقبال بیشتر از فروش کاغذی این خودروها گفت: اعلام این خبرها که بعدا نیز تکذیب شد تأثیر روانی منفی بر بازار خودرو داشته و سیر نزولی قیمت‌ها به‌دلیل کاهش نرخ ارز را کندتر کرد. مشخص نیست که مسئولان در شرایط نابسامان بازار به چه دلیلی قبل از تصویب افزایش رسمی قیمت‌ها اعلام می‌کنند که قرار است خودرو گران شود. این امر موجب کاهش عرضه خودروهای صفرکیلومتر دپو شده یا دست دوم در بازار می‌شود. مؤتمنی در مورد تأثیر ترخیص برخی خودروهای وارداتی از گمرکات کشور بر بازار خودرو نیز گفت: هنوز خودروهای وارداتی ترخیص شده به بازار عرضه نشده تا قیمت‌ها کاهش یابد. از سوی دیگر اکنون خودرو به اندازه کافی در بازار موجود است اما افزایش نرخ ارز موجب کاهش عرضه شده است. به گفته او قیمت سانتافه که تا هفته پیش 580میلیون تومان بود با کاهش نرخ ارز طی چند روز اخیر به 540میلیون تومان رسیده است.

پیش‌فروش محصولات ایران‌خودرو به تعویق افتاد

در شرایطی که دیروز برخی خبرها از عرضه 40هزار دستگاه محصولات ایران‌خودرو از ساعت 11صبح امروز (سه‌شنبه) حکایت داشت، مدیرعامل ایران‌خودرو از تعویق پیش‌فروش این خودروها تا هفته آینده خبر داد. هاشم یکه‌زارع که قبلا در یک برنامه تلویزیونی از عرضه این خودروها درهفته جاری خبر داده بود، اعلام کرد: پیش‌فروش محصولات ایران‌خودرو به تعداد ۴۰هزار دستگاه پس از دریافت مجوز از مراجع ذی‌ربط اوایل هفته آینده آغاز خواهد شد.