اقتصادی
منطقه آزاد زیرساخت می‌خواهد
عضو شورای شهر مریوان: زیرساخت‌های مورد نیاز مانند شبکههای آب، برق، گاز و ارتباطات برای منطقه آزاد بانه- مریوان فراهم نیست
محمدتوفیق مشیرپناهی| سنندج- خبرنگار:
اواخر تیرماه سال جاری برای سومین بار طی 7 سال گذشته، شاهد ارائه لایحه ایجاد 7 منطقه آزاد تجاری و 98 منطقه ویژه اقتصادی از جانب دولت به مجلس شورای اسلامی بودیم که متعاقب آن و اواسط مردادماه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اقدام به انتشار اظهارنظر کارشناسی درباره این لایحه کرد. تا این‌که بالاخره این لایحه اوایل شهریورماه با ١٤١ رأی موافق، ٧٥ رأی مخالف و ٧ رأی ممتنع تصویب و نهایی شد.
در این میان ایجاد منطقه آزاد تجاری بانه - مریوان سبب خوشحالی کردستانی‌ها شد. حال باید دید مزایای این طرح چیست و به چه زیرساخت‌هایی نیاز است.
یک حسن و چند مشکل
عضو شورای شهر مریوان می‌گوید: تصویب منطقه آزاد تجاری بانه - مریوان یک حسن و چند مشکل دارد. حسن آن این است که با سرمایه‌گذاری مشترک بین کشورهای مختلف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به‌ویژه اقلیم کردستان عراق، منطقه آزاد تجاری بانه - مریوان به عنوان کوچک‌ترین منطقه آزاد کشور سروسامانی خواهد گرفت و می‌تواند امنیت‌ساز باشد.
«عبدالله امانی» می افزاید: در این منطقه پیش‌تر تجربه بازارچه‌های بانه را نیز داشته‌ایم که به جد می‌توان گفت در تقویت اقتصاد منطقه و مرزهای استان نقش مهمی داشته است. البته گاهی در برخی از بخش‌ها به دلیل سوءمدیریت مشکلاتی به وجود می‌آید، به‌ویژه درباره پدیده کولبری. با همه این تفاسیر ایجاد منطقه آزاد تجاری برای توسعه و رونق منطقه موثر و کاراست. از طرفی به دلیل پایدار بودن منطقه آزاد تجاری و دائمی بودن فونداسیون تاسیسات و بازار ایجاد شده به تبع این امر خودبه‌خود برای تولید‌کننده امنیت پایدار ایجاد می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: از طرفی برای تقویت مرزها و بهبود معیشت مرزنشینان می‌توان سیاست‌های توسعه مناطق مرزی و محروم را به وسیله مجموعهای از سیاست‌های منسجم و هدفمند ملی طراحی و اجرا کرد. برای این منظور لزوما افزایش تجارت به ایجاد منطقه آزاد نیاز ندارد و می‌توان با ابزارهای تجاری و استفاده از توافقات منطقه‌ای به توسعه تجارت پرداخت که در این صورت باید زمینه ارتقای رقابتپذیری کالاهای ساخت داخل فراهم شود. در گام بعدی باید وارد فرایند مذاکرات تجاری شویم. همچنین در زمان بررسی میزان عمران و آبادانی ایجاد شده در مناطق آزاد و ویژه باید به آثار منفی این اقدام بر درآمدهای مالیاتی و تضعیف اقتصاد ملی نیز توجه کنیم.
عضو شورای شهر مریوان می‌گوید: اکنون بعد از تصویب منطقه آزاد مریوان تا زمان تعیین دقیق محدوده پیشنهادی برای آن، امکان اظهارنظر کارشناسی در خصوص توجیه اقتصادی و فنی منطقه مقدور نیست. یادمان نرود بررسی زیرساخت‌های مورد نیاز مانند شبکههای آب، برق، گاز، ارتباطات و تحلیل پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی و انتظامی موضوع آییننامه ایجاد مناطق، منوط به تعیین محدوده و اخذ استعلامات مورد نیاز از جمله نظر موافق سازمان محیط‌زیست و ستاد کل نیروهای مسلح است که در این منطقه فراهم نیست.
مساحت کم منطقه آزاد مریوان
یک کارشناس جغرافیا و برنامهریزی شهری می‌گوید: منطقه آزاد بانه - مریوان کوچک‌ترین منطقه آزاد در کشور خواهد بود. این منطقه حدود 8 هزار هکتار است که تقریبا یک‌سوم آن در بانه (3درصد مساحت کل شهرستان) و بقیه آن در مریوان خواهد بود. این در حالی است که مساحت منطقه آزاد ماکو بالای 500 هزار هکتار است.«بختیار ساعدپناه» می‌افزاید: همچنین بر اساس شرایط کمیسیون اقتصادی مجلس، نقشه پیشنهادی محدوده منطقه آزاد نباید شامل هیچ یک از مناطق جمعیتی باشد، بنابراین شهر بانه و مریوان و روستاهای این 2 شهرستان نباید در محدوده طرح قرار بگیرند.
وی ادامه می دهد: این نابرابریها در شرایطی است که شهرهای آبادان، خرمشهر، ماکو و اروند داخل محدوده منطقه آزاد هستند.
ساعدپناه عنوان می‌کند: محقق نشدن زیرساخت‌های لازم برای ایجاد منطقه آزاد که همواره مورد ایراد مخالفان طرح بوده و جزو پیش‌شرط‌های کمیسیون اقتصادی هم است، با وجود شرایطی که برای اجرای پروژههای عمرانی استان جذب اعتبارات مشکل است، خود به عنوان بزرگ‌ترین چالش در آینده مانع تحقق اهداف منطقه آزاد خواهد بود.
ایجاد زیرساخت‌ها زمان می‌برد
این کارشناس جغرافیا و برنامهریزی شهری می‌افزاید: ایجاد شبکههای حمل‌و‌نقل و راههای ارتباطی، فرودگاه، انبارداری، مراکز ترخیص کالا، مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی، کارخانه‌ها و امور بیمه و بانکداری پیشرفته، مراکز خدماتی و اقامتی سالها طول می‌کشد تا جنبه اجرایی
به خود بگیرند.ساعدپناه ادامه می‌دهد: همچنین از نظر درآمدی هم با توجه به این‌که این مناطق از معافیت مالیاتی برخوردارند، عملا سازمان متولی این مناطق فاقد اعتبارات لازم برای فراهم کردن زیرساختهاست.وی اضافه می‌کند:گزینهها برای درآمدزایی اولیه نیز واگذاری زمین، اخذ عوارض کالاهای وارداتی به‌ویژه پلاک‌گذاری ماشین‌های خارجی است که این موارد به منزله دور شدن از فلسفه وجودی این مناطق است.
اشتغال پایدار در منطقه آزاد‌بانه - مریوان
«محمد شفیعی» فرماندار مریوان می‌گوید: بدون شک منطقه آزاد تجاری‌صنعتی بانه - مریوان به یکی از بهترین مناطق آزاد کشور بدل خواهد شد؛ چراکه کردستان علاوه بر داشتن ظرفیت‌های تخصصی این حوزه از طبیعت بکر و جاذبه‌های بی‌بدیل زیست‌محیطی نیز برخوردار است که این مهم در رونق هرچه بیشتر منطقه تجاری‌صنعتی بانه - مریوان بسیار تاثیرگذار است. همچنین منطقه آزاد تاثیرات بسیاری در ایجاد اشتغال پایدار، گسترش تجارت خارجی، جذب گردشگر، ارز‌آوری و افزایش و رشد تولید ملی را به دنبال دارد. علاوه بر ساماندهی مرز و ایجاد امنیت پایدار زمینه تحولی عظیم در حوزه اقتصاد استان را هم فراهم می‌کند. به عنوان اولین تجربه باید در این زمینه با حساسیت عمل کنیم و مدیریت مناطق آزاد را به افراد با تجربه و متخصص بسپاریم.
