ادامه سناریوی ‌فروش خودروهای کاغذی

علی ابراهیمی | روزنامه‌نگار


در شرایطی که برآوردهای به‌نسبت دقیق از پیش‌فروش کاغذی 500هزار دستگاه خودروی داخلی تا زمستان98 حکایت دارد، شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا در پاسخ به پرسش همشهری از اعلام آمار دقیق پیش‌فروش‌ها خودداری کرده و آن را محرمانه تلقی می‌کنند. ابهام در توانمندی خودروسازان برای تامین قطعات پس از تحریم‌ها و همچنین عمل به تعهدات معوق برای تحویل خودروهای پیش‌فروش‌شده قبلی، چشم‌انداز مبهمی را پیش روی خریداران خودرو قرار داده است؛ در این شرایط شرکت‌های خودروساز تحت فشارهای سیاسی همچنان طرح‌های فروش کاغذی را به‌عنوان راهکاری برای افزایش عرضه و مقابله با گرانی خودرو در دستور کار قرار داده‌اند، از سوی دیگر متقاضیان خودرو نیز بدون توجه به این واقعیت‌ها به پیش‌خرید خودروهای کاغذی در چند ثانیه اقبال نشان می‌دهند؛ اتفاقی که دیروز هم در جریان پیش‌فروش خودروهای سایپا تکرار شد. طبق برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس، تولید خودروسازان در نیمه دوم امسال و سال آینده دست‌کم 45درصد کاهش خواهد یافت اما عطش تقاضا در بازار خودرو به سرپوشی بر این واقعیت‌ها تبدیل شده است.

پیش‌فروش ثانیه‌ای خودروهای کاغذی 
سناریوی پیش‌فروش خودروهای کاغذی از ساعت10 صبح دیروز یک‌بار دیگر با عرضه 50هزار دستگاه برخی انواع محصولات سایپا با موعد تحویل و قیمت‌هایی عملا نامشخص تکرار شد و در ادامه این روند قرار است ایران‌خودرو هم هفته آینده 40هزار دستگاه محصولات خود را به همین شیوه عرضه کند. با این شیوه عرضه خودرو بازهم مشتریان شاهد از دسترس خارج شدن سامانه فروش و تکمیل ظرفیت عرضه محصولات در چندثانیه و دقیقه بودند. با این روند رویه‌ای که قبلا در مورد برخی محصولات پرتقاضای تولید مشترک مصداق داشت اکنون به ‌خودروهایی تسری یافته که تا قبل از اردیبهشت‌ماه امسال متقاضی چندانی نداشت. مسئولان سایپا نیز با استناد به مراجعه 6میلیون نفر به سامانه فروش و ورود 700هزار متقاضی برای 50هزار خودرو در ثانیه نخست بازگشایی سامانه، از متقاضیان خواستند تا به این سامانه هجوم نیاورده و با صبر و شکیبایی ثبت‌نام کنند.

سیاست‌ عرضه قطره‌چکانی خودروسازان و رشد تقاضا در بازار خودرو موجب شده متقاضیان خرید اینگونه محصولات که بارها خلف وعده خودروسازان را در تحویل بموقع یا عرضه خودروها مطابق با قراردادهای پیش‌فروش شاهد بوده‌اند، بازهم متاثر از انتظارات تورمی و امید به گرانی بیشتر خودرو به استقبال طرح‌های پیش‌فروش کاغذی خودرو بروند؛ درحالی‌که هر روز گلایه و اعتراض مشتریان طرح‌های پیش‌خرید خودروها در برخی نمایندگی‌های رسمی فروش خودروسازان را شاهد هستیم.

 آمار فروش خودروهای کاغذی محرمانه شد
بازار پیش‌فروش کاغذی خودروها با بالا گرفتن تب تقاضا و افزایش قیمت خودرو داغ شده اما 2شرکت بزرگ خودروسازی از ارائه هرگونه آمار در مورد تعداد و ارزش خودروهای پیش‌فروش‌شده به مشتریان از ابتدای امسال تا‌کنون خودداری می‌کنند. به‌نظر می‌رسد فروش کاغذی خودروها به رویه‌ای برای تامین نقدینگی خودروسازان تبدیل شده و بهای ناکارآمدی این شیوه عرضه خودرو را مشتریانی که به خرید این خودروها با طرح‌های پیش‌فروش طولانی‌مدت و بدون مشخص شدن قیمت نهایی فروش ناگزیر هستند با سرگردانی در نمایندگی فروش و تحمیل هزینه‌های مازاد برای خرید خودرو می‌پردازند. اهمیت آمارهای پیش‌فروش خودروهای داخلی در آن است که در صورت ارائه چنین آماری توسط خودروسازان به‌راحتی می‌توان حجم نقدینگی را که با عرضه کاغذی خودرو در اختیار شرکت‌های خودروساز قرار می‌گیرد مشخص کرد. دیروز مسئولان سایپا در پاسخ به خبرنگار همشهری در مورد آمارهای 5ماهه پیش‌فروش محصولاتشان، این آمار را محرمانه تلقی کرده و به‌جای آن آمار تحویل محصولات خود را از ابتدای امسال تا پایان مرداد‌ماه ارائه کردند. براساس این آمار سایپا در 5‌ماه امسال 237هزار و 834دستگاه خودرو به مشتریان تحویل داده که در مقایسه با 220هزار و 749دستگاه خودروی تحویل‌شده به مشتریان در مدت مشابه سال گذشته 17هزار و 85دستگاه و معادل 7.2درصد رشد داشته است.