برگزاری کنسرت چقدر هزینه دارد؟
400میلیون تومان برای 2سانس
گفت‌وگو با رسول ترابی؛ تهیه‌کننده موسیقی و برگزار‌کننده اجراهای زنده
مریم سمائی
مهم‌ترین و پولسازترین تجارت در دنیای موسیقی برگزاری کنسرت است. هم‌اکنون دیگر کسی تمایلی به فروش آلبوم ندارد و اغلب تهیه‌کننده‌ها ترجیح می‌دهند که سرمایه‌شان را در برگزاری کنسرت خرج کنند تا زودتر به سودآوری برسند. محبوبیت خواننده‌ها هم از میزان فروش بلیت کنسرت آنها مشخص می‌شود و هر هنرمندی که تعداد سانس‌های بالاتری داشته باشد پردرآمدتر و محبوب‌تر است. هم‌اکنون میزان دستمزد دریافتی هنرمندان، هزینه سالن، نور، صدا، عوارض اماکن و... بخشی از هزینه‌های یک اجرای موسیقی است که باید توسط تهیه‌کننده پرداخت شود. اما اینکه این هزینه‌ها چقدر است و آیا در شرایط فعلی یک تهیه‌کننده از سود حاصل از این سرمایه‌گذاری رضایت دارد یا خیر، سؤالاتی است که از رسول ترابی- تهیه‌کننده موسیقی- پرسیده‌ایم.
درآمد حاصل از اجرای موسیقی زنده را چطور ارزیابی می‌کنید؟ این درآمد راضی‌کننده است؟
در شرایط حال حاضر در ایران و با توجه به به‌وجودآمدن مشکلات اقتصادی، اوضاع صنعت موسیقی به‌ویژه اجرای موسیقی زنده چندان رضایت‌بخش نیست. وقتی شرایط اقتصادی نامناسب می‌شود موسیقی و به‌طور کلی هنر در فهرست نیازهای خانواده قرار نمی‌گیرد. درواقع وقتی حال آدم‌ها خوب است از اجرای کنسرت لذت می‌برند نه زمانی که دچار مشکلات زیادی هستند. از سوی دیگر هرچه جلوتر می‌رویم از کیفیت کارها کاسته می‌شود. تعداد زیاد کنسرت‌ها و حواشی پیرامونی آن نظیر پلی‌بک و... که به کل خواننده‌ها تعمیم داده می‌شود موجب ریزش مخاطب شده و استقبال مردمی را از کنسرت‌ها کم می‌کند. به عقیده من از نظر تولید مشکلی نداریم و اتفاقا آمار تولید ما بالاست اما از نظر کیفیت، دچار مشکل شده‌ایم. در این زمینه اصلا تجربه‌اندوزی نمی‌شود و مدام در شرایط آزمون و خطا هستیم.
تعریف‌تان از یک تهیه‌کننده حرفه‌ای چیست؟
تهیه‌کنندگی چند بعد دارد. در ایران به سرمایه‌گذار تهیه‌کننده گفته می‌شود. چنین تهیه‌کننده‌ای به هیچ‌چیز کار ندارد، او فقط سرمایه‌اش را می‌گذارد و دودو تا چهارتا می‌کند که اگر زیان‌ده است سرمایه را از این صنعت خارج کند و به‌دنبال کارهای پردرآمدتر برود. تهیه‌کننده واقعی به کسی گفته می‌شود که از صفر تا 100 کارهای مربوط به موسیقی و خوانندگی را انجام دهد. روی شروع به‌کار خواننده، استایل، نوع فعالیت، پخش کارها، تبلیغات و استیج نظارت کند و حتی بعد از برگزاری کنسرت نظر بدهد و آینده‌نگری داشته باشد. اگر فردی پیدا شود که همه این مسئولیت‌ها را به‌عهده بگیرد می‌توان به او تهیه‌کننده موسیقی گفت. البته در ایران اینطور نیست.
به‌نظر شما نگاه تهیه‌کنندگان ما نگاه هنری نیست و دغدغه هنر ندارند؟
دقیقا همینطور است. خیلی از افراد می‌آیند و به ما پیشنهاد می‌دهند که فلانی سرمایه‌گذار است. این میزان در مؤسسه سرمایه‌گذاری می‌کند اما چقدر به او برمی‌گردانید؟ سودش چقدر می‌شود؟ جواب ما به این افراد این است که کار ما بحث سود و زیان نیست، ما ریشه‌ای کار می‌کنیم. تهیه‌کنندگی اینطور نیست که فرد بیاید یک پولی بگذارد و برود بلکه باید دغدغه هنر داشته باشد و عوامل هنر را بشناسد. بسیاری از مواقع پیش آمده که فرد سرمایه‌گذار به خواننده پیشنهاد می‌دهد که با او کار کند اما خواننده‌ای که آینده‌نگر باشد این کار را نمی‌کند، چون این فرد اگر به سودش نرسد کار را ادامه نمی‌دهد.
الان وضعیت دستمزد نوازنده‌ها، میزان هزینه سالن‌ها و... چقدر است؟
ترجیح می‌دهم در این زمینه مبلغی را اعلام نکنم اما به‌طور کلی وضعیت دستمزدها بد است. دلیلش هم به چند عامل برمی‌گردد. یکی از عواملی که باعث شد قیمت بلیت کنسرت بالا برود بالا رفتن قیمت اجاره سالن است. وقتی قیمت سالن بالا می‌رود دستمزد خواننده و تبلیغات هم به‌شدت بالا می‌رود و اینها در رقابت با هم مدام افزایش قیمت دارند. به‌عنوان مثال وقتی سالنی قیمت 100میلیون تومان را از ما می‌خواهد سالن دیگری که تازه‌ساخت است قیمت 120میلیون تومان را اعلام می‌کند. خواننده هم به این قیمت‌ها نگاه می‌کند و او هم دستمزد بیشتری می‌خواهد. کار ما طوری شده که هر چه جلوتر می‌رویم برحسب شرایط درآمدمان کمتر و بدتر می‌شود با این حال سعی می‌کنیم کار را حفظ کنیم.
علت اینکه اغلب نوازنده‌ها از دستمزدشان راضی نیستند ، چیست؟
من می‌توانم در مورد گروه‌هایی که با ما کار می‌کنند حرف بزنم. آنها دستمزد پایینی نمی‌گیرند اما شاید علت اینکه نوازنده‌های گروه‌ها از دستمزدشان راضی نیستند مقایسه آن با دستمزد خواننده ها باشد. این مشکل همیشه بوده و هیچ‌وقت نوازنده‌ها راضی نیستند.
برای برگزاری یک کنسرت چقدر هزینه می‌شود؟
برای یک شب با 2سانس 300تا 400میلیون تومان هزینه می‌شود. قیمت بلیت کنسرت‌ها هم بین 50 تا 150 هزار تومان متغیر است که این تفاوت قیمت به جایگاه سالن بستگی دارد.
درآمد تبلیغات چطور است؟
درآمد تبلیغات ما محدود است؛ چرا که امکانات تصویری و تلویزیونی نداریم. بنابراین درگیر رابطه و رانت نمی‌شویم. از سوی دیگر هزینه اجاره بیلبورد بسیار زیاد است، به‌طور کلی هزینه تبلیغات بالاست و امکاناتی که در اختیار ما قرار می‌گیرد کم است. بنابراین در بیشتر اوقات تبلیغات محدود به فضای مجازی می‌شود.
در همینه زمینه :