اعتراض وارد است

سمیرا مصطفی‌تژاد

خرج‌کردن برای تجربه‌های جدید بهترین شکل خرج‌کردن پول است، و از آنجایی که موسیقی بر هر درد بی‌درمان دواست، و امروزه متناسب با هر وضعیت و روحیه‌ای، یک ‌سبک موسیقی در جهان وجود دارد، ‌کنسرت‌های موسیقی یکی از پرفروش‌ترین و پرمخاطب‌ترین رویداد‌های هنری به‌شمار می‌روند که بسیاری از طرفداران حاضرند برای حضور در آنها گاه مبالغ کلانی بپردازند.

کمی جست‌و‌جو در میان اعداد و ارقام منتشرشده از قیمت بلیت و میزان فروش کنسرت‌های مختلف در جهان نشان از آن دارد که هزینه دیدن و شنیدن هنرمندان محبوب برای طرفدارانشان روزبه‌روز بالاتر می‌رود، آمارگیری نشریه مشهور صنعت موسیقی، Pollstar نشان می‌دهد متوسط قیمت بلیت کنسرت‌ها نسبت به سال گذشته میلادی در آمریکا افزایشی 2/4درصدی داشته‌ و به 69/46دلار رسیده‌است. این افزایش تنها در آمریکا رخ نداده و طرفداران موسیقی در کشورهای مختلف در شبکه‌های مجازی نسبت به افزایش قیمت بلیت کنسرت‌های مختلف همواره شکایت دارند؛ برای مثال در سال 2016 یک کاربر توییتر اعلام کرد اجاره ماهانه خانه‌اش را برای خرید بلیت کنسرت یک خواننده آمریکایی، خرج کرده‌است. طرفداران موسیقی معترض‌اند که بالا رفتن قیمت بلیت کنسرت‌ها باعث شده حضور در این رویداد‌ها به فعالیتی لوکس و غیرقابل دسترس تبدیل شود.

به گفته جوکسیتو -مدیر کارگزاری وب‌سایت فروش بلیت- شهرت بالای خواننده و محبوبیت آثار او در میان مردم جهان و همچنین تصمیم هنرمند درباره مدت‌زمان برگزاری تور و اقامت در هر شهر و نوع محل برگزاری کنسرت، مانند سالن ویژه کنسرت یا ورزشگاه‌ها و یا سالن‌های ورزشی، بر تعیین قیمت بلیت تأثیرگذار است. هرچه محل برگزاری بزرگ‌تر باشد و مدت زمان برگزاری کنسرت در یک شهر بیشتر باشد، میانگین قیمت بلیت پایین‌تر می‌آید، زیرا فضا و فرصت بیشتری برای شرکت در کنسرت ایجاد می‌شود که این وضعیت به نفع مخاطبان است.

گران‌قیمت‌ترین کنسرتی که تاکنون در جهان برگزار شده، گروه راک مشهور بریتانیایی، «لد زپلین» در سال2007 اجرا کرده‌اند. این کنسرت خیریه به بهانه یادبود تهیه‌کننده مشهور موسیقی احمد ارتگان در تالارO2 شهر لندن برگزار شد. این کنسرت به گفته کتاب رکورد‌های گینس، رکورددار بیشترین متقاضی بلیت کنسرت بود زیرا به محض بازشدن وب‌سایت فروش بلیت 20میلیون نفر درخواست خرید دادند. جالب اینکه گنجایش سالن اجرای این کنسرت تنها 20هزار نفر بود. قیمت بلیت‌های این کنسرت خیریه 250دلار بود و وب‌سایت خرید بلیت به محض بازشدن به‌دلیل هجوم خریداران از دسترس خارج شد. به‌گفته برگزار‌کننده این کنسرت، یک‌میلیون نفر برای خریداری 20هزار بلیت موجود این کنسرت ثبت‌نام کرده ‌بودند، همین موضوع زمینه ایجاد بازار سیاه را فراهم کرد و قیمت تک‌صندلی‌ها در این کنسرت خیریه در بازار سیاه به 14700دلار نیز رسید. همچنین گران‌قیمت‌ترین کنسرت سال2017 براساس آمار «وب‌سایت خرید و فروش بلیت» (tickpick) با میانگین قیمت بلیت 395.79دلار توسط خواننده بریتانیایی، «ادل» اجرا شد.

اعتراض نسبت به افزایش قیمت بلیت کنسرت‌ها به ایران نیز سرایت کرده‌است و بسیاری از طرفداران موسیقی نسبت به افزایش قیمت بلیت کنسرت‌ها توسط کنسرت‌گذاران، بدون وجود هیچ ضابطه، سیاست و نظارتی خاص معترضند و حتی ادعا دارند قیمت‌ها نسبت به دیگر کشورهای جهان نیز بالاتر است. برای درک بهتر این شرایط، اینکه واقعا قیمت بلیت کنسرت در ایران به نسبت دیگر کشورهای جهان گران‌تر است یا نه، به مقایسه میانگین درآمد ماهانه در 3کشور مختلف جهان و ایران، با میانگین قیمت بلیت کنسرت‌های موسیقی پرداخته‌ایم.

براساس آمار سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، میانگین درآمد ماهانه در آمریکا تا سال2015 در حدود 4893دلار، در کانادا در حدود 3987دلار و در بریتانیا در حدود 3449دلار بوده‌است، درحالی‌که میانگین درآمد خانوار در ایران تا سال1396براساس آمار بانک مرکزی ایران درحدود 3میلیون و 600هزار تومان بوده‌است.

براساس اطلاعات وب‌سایت آماری Statista میانگین قیمت بلیت کنسرت در جهان در سال2017 درحدود 85دلار بوده ‌است. همچنین قیمت کنسرت در ایران براساس اطلاعات کنسرت‌های درحال اجرا در وب‌سایت «ایران کنسرت» و «تیوال» متناسب با محل برگزاری و ردیف صندلی‌ها از 30هزار تومان تا 195هزار تومان متغیر است، از این‌رو در این مطلب میانگین قیمت 100هزار تومان درنظر گرفته‌شده‌است.

نتیجه مقایسه میانگین درآمد ماهانه کشورها نشان می‌دهد قیمت بلیت کنسرت‌های موسیقی، یک‌پنجاه و هشتم (7/1درصد) حقوق ماهانه در آمریکا، یک‌چهل و ششم (1/2درصد) حقوق ماهانه در کانادا و یک‌چهلم (4/2درصد) حقوق ماهانه در بریتانیاست. در ایران مقایسه میانگین درآمد ماهانه و میانگین درنظر گرفته شده بلیت کنسرت نشان از آن دارد که اعتراض علاقه‌مندان به گرانی قیمت بلیت کنسرت چندان بیراه نیست، زیرا یک ایرانی با میانگین درآمد اعلام‌شده باید درحدود یک‌سی و ششم حقوق خود (7/2درصد) را برای حضور در یک کنسرت موسیقی پرداخت کند.

باید این موضوع را نیز درنظر گرفت که قیمت‌های بررسی شده در کنسرت‌های ایران به خوانندگان ایرانی تعلق دارد، و قیمت بلیت کنسرت‌های خارجی که به‌ندرت در ایران اجرا می‌شوند را شامل نمی‌شود زیرا قیمت بلیت این کنسرت‌ها گاه مرز و محدوده کاملا متفاوتی دارند؛ برای مثال قیمت بلیت کنسرت موزیسین مشهور ژاپنی، کیتارو، از 150هزار تومان تا 400هزار تومان اعلام شده بود و کیتارو، با این قیمت‌گذاری ‌رکورد برگزاری گران‌ترین کنسرت در ایران را شکست.