جامانده از قطار آزادسازی

 خبر: محمد رجبی، مدیرعامل شرکت حمل‌ونقل ریلی رجا می‌گوید: 80درصد هزینه‌های تعمیر و نگهداری ناوگان ریلی به‌صورت ارزی انجام می‌شود و رشد قیمت ارز هزینه شرکت‌های ریلی را افزایش داده است. پس یا باید قیمت بلیت قطار آزاد شود یا تخصیص ارز دولتی به این حوزه در دستور کار دولت قرار بگیرد.

 نقد: در اینکه صنعت حمل‌ونقل ریلی در حالت عادی نیز باید از حمایت‌های دولتی برخوردار شود و این یکی از سیاست‌های رایج کشورهای توسعه‌یافته تلقی می‌شود شکی نیست اما سؤال اصلی این است که چطور ناوگان ریلی ایران که جزو کم‌سرعت‌ترین و چه بسا قدیمی‌ترین صنایع ریلی جهان است هنوز باید 80درصد وابستگی ارزی داشته باشد تا جایی که مدیرعامل رجا از زیان هنگفت صنعت ریلی برای تأمین قطعات واگن‌های مسافری با ارز بازار ثانویه گلایه کند و بخواهد برای مقابله با این زیان، قیمت بلیت قطارهای مسافری هم مانند قیمت بلیت هواپیما آزاد شود. صنعت ریلی ایران هنوز نتوانسته سهمی متناسب با میانگین جهانی در حوزه حمل مسافر و بار کسب کند و به یقین اگر قیمت بلیت قطار آزاد شود، سهم فعلی آن محدودتر نیز خواهد شد؛ زیرا این ناوگان این صنعت در ایران نه سرعتی متناسب با میانگین جهانی دارد و نه خدمات‌دهی آن دارای مزیت قابل‌توجهی نسبت به حمل‌ونقل جاده‌ای و هوایی است که بتواند سهم خود از مسافر را حفظ کند. تخصیص ارز دولتی به این صنعت می‌تواند پیشنهاد خوبی باشد منوط به اینکه در برنامه‌ای چندساله، اولاً وابستگی به خارج کاهش پیدا کند و دوم اینکه یارانه‌های دولتی، راه فرار این شرکت‌ها برای پوشش دادن زیان عملیاتی آنها نباشد بلکه به‌عنوان فرصتی برای توسعه این صنعت تلقی شود.