سلطان کمدی آمریکا درگذشت

آرش نهاوندی/مترجم

نیل سایمون نمایشنامه‌نویس و فیلمنامه‌نویس آمریکایی و برنده جایزه پولیتزر که مشهور به سلطان کمدی بود در 91سالگی در زادگاهش نیویورک به‌دلیل مشکلات ریوی درگذشت. ایلین جویس سایمون، همسر و الن و نانسی سایمون، دخترانش نیز به هنگام مرگ سایمون بر بالینش حاضر بودند.  بیل اوانز، مدیر تجاری برنامه‌های نیل سایمون در گفت‌وگویی تلفنی ضمن اعلام این خبر گفت: سایمون چند روز قبل به‌دلیل عفونت ریوی به بیمارستان انتقال یافت.
اوانز که در سال2004 یکی از کلیه‌هایش را به نیل سایمون اهدا کرده بود، افزود: برایم بسیار جالب بود که در زندگی او باشم و سایمون نیز در زندگی من باشد.او درباره زندگی شخصی نیل سایمون نیز گفت: نیل در طول زندگی خود 5بار ازدواج کرد؛ ازجمله دوبار با هنرپیشه‌ای به نام «دیان لاندر». از ازدواج‌های مختلف وی 3فرزند به‌جای مانده است.


نمایشنامه‌نویس پرکار

وی که بیش از 6دهه در عرصه سرگرمی فعال بود، فعالیت هنری خود را با نوشتن نخستین نمایشنامه موفقش به‌نام «بیا در شیپورت بدم» در سال۱۹۶۱ میلادی آغاز کرد. سایمون یکی از پرکارترین نمایشنامه‌نویسان آمریکایی بود. او در طول حیات طولانی خود بیش از 40نمایشنامه و حدود 40فیلمنامه به نگارش درآورد. سایمون بیش از هر فرد دیگری نامزد دریافت جایزه «اسکار» و جایزه «تونی» شده بود. وی ۱۶بار نامزد جایزه تونی -مهم‌ترین جایزه در عرصه تئاتر-شد. نمایشنامه‌های «زوج ناجور»، «بلاکسی بلوز» و «گمشده در یانکر» 3جایزه تونی را برای وی به ارمغان آوردند. او استاد درهم‌آمیختن طنز و درام در آثارش بود. سایمون در سال۱۹۹۱، جایزه پولیتزر را برای نمایشنامه «گمشده در یانکر» دریافت کرده بود. «گمشده در یانکر» نمایشنامه سرگرم‌کننده‌ای درباره رابطه مادری سلطه‌طلب با فرزندان بزرگسال خود است. از دیگر آثار مشهور نیل سایمون نیز می‌توان به «زوج ناجور» و «پابرهنه در پارک» اشاره کرد. همچنین یکی از سالن‌های تئاتر برادوی به‌نام نیل سایمون نامگذاری شده است. ازجمله ویژگی‌های سایمون این بود که او سالی دست‌کم یک نمایشنامه می‌نوشت و در برخی مواقع، 2نمایش با اقتباس از نمایشنامه‌های وی در سالن‌های تئاتر به‌نمایش درمی‌آمدند. سایمون نه‌تنها در درام و کمدی نمایشنامه‌نویس و فیلمنامه‌نویس معتبری بود که نمایشنامه‌های موزیکال نیز به نگارش درآورده بود.

سایمون و بازیگران مشهور

رابرت ردفورد از بازیگران مطرح آمریکایی که در فیلم «پابرهنه در پارک» به ایفای نقش پرداخته بود، درباره نیل سایمون گفته است: برخی او (نیل سایمون) را موفق‌ترین نمایشنامه‌نویس تاریخ پس از «ویلیام شکسپیر» می‌دانند.
برخی مشهورترین بازیگران آمریکایی که در فیلم‌ها و نمایشنامه‌های نیل سایمون بازی کردند، «والتر ماتئو» و «جک لمون» بودند؛ این‌دو در «زوج ناجور» ساخته‌شده در سال1968 به ایفای نقش پرداختند.
«ایلین پایگ» و «جاش گد» نیز ازجمله بازیگرانی بودند که پس از درگذشت نیل سایمون، بلافاصله در توییتر خود از وی یاد کردند.

کودکی تلخ 

نیل سایمون به‌دلیل جدایی پدر و مادر دوران ناخوشایندی را تجربه کرده بود. او در ابتدای دوران فعالیت حرفه‌ای‌اش قصد نداشت تجربیات تلخ دوران کودکی خود را در آثارش بگنجاند. همانگونه که خودش در این‌باره گفته، همواره واهمه داشته که در صورت روایت این تجربیات تلخ در آثارش، این آثار بیش از حد سیاه جلوه کنند. اما در سال‌های بعد او تصمیم گرفت تجربیات دردناک خود را در نمایشنامه «خاطرات ساحل» به‌صورت نیمه‌بیوگرافیک روایت کند.

هدف؛ خنداندن تا مرگ

با این حال هدف اولیه وی سرگرم کردن مخاطب و تماشاگر خود بود. سایمون زمانی در گفت‌وگو با نشریه «لایف» بخشی از خطرات دوران کودکی خود را چنین روایت کرده است: زمانی که کودک بودم از پله‌ای سنگی بالا ‌رفتم تا بتوانم نمایش فیلمی از چارلی چاپلین را در فضای آزاد تماشا کنم. حرکات چارلی در این فیلم خنده من را درآورده بود. با دیدن یکی از حرکات چارلی چنان قهقهه زدم که به‌شدت به زمین خوردم، سرم شکافت و در حال خنده و خونریزی من را به دکتر بردند. هدف غایی برای من در کمدی این است که کاری کنم تمام تماشاگران از شدت خنده به زمین بیفتند و حتی برخی بر اثر شدت خنده و قهقهه در حالت مرگ قرار بگیرند. سایمون زمانی روند خلاقانه نگارش نمایشنامه‌ها و فیلمنامه‌های خود، به‌ویژه روند نگارش «گمشده در یانکرز» را با یک ماشین پین‌بال مقایسه کرده بود. داستان نمایشنامه‌های سایمون اغلب در فضای نیویورک اتفاق می‌افتد. دغدغه‌ها و مشکلات شخصیت‌های این نمایشنامه‌ها اغلب مسائلی بودند که سایمون خود تجربه کرده بود.

آثار ترجمه‌شده نیل سایمون به فارسی

از نیل سایمون تا‌کنون این آثار به فارسی منتشر شده‌اند: «عاقبت عشاق سینه‌چاک» (ترجمه شهرام زرگر، انتشارات نیلا، چاپ اول۱۳۸۲)، «پسران آفتاب» (ترجمه آهو خردمند، نشر دیگر، چاپ اول۱۳۸۲)، «پابرهنه در پارک» (ترجمه شهرام زرگر و رامین ناصرنصیر، انتشارات نیلا، چاپ اول۱۳۸۵)، «اتاقی در هتل پلازا» (ترجمه شهرام زرگر، انتشارات نیلا، چاپ اول۱۳۸۷)، «پزشک نازنین» (ترجمه آهو خردمند، نشر نی، چاپ اول۱۳۸۷)، «کله‌پوک‌ها» (ترجمه شهرام زرگر، انتشارات افراز، چاپ اول۱۳۹۱)، «مشنگ‌ها» (ترجمه مجید مصطفوی، انتشارات نیلا، چاپ اول۱۳۹۶)، «شایعات» (ترجمه بهروز محمودی بختیاری و مینا رضاپور، انتشارات افراز، چاپ اول۱۳۹۱)، « گمشده در یانکر» (ترجمه بهروز محمودی بختیاری و مینا رضاپور، انتشارات افراز، چاپ اول۱۳۹۱)، «دختر یانکی» (ترجمه شهرام زرگر، انتشارات نیلا، چاپ اول۱۳۹۲) و «اتاقی در هتل کالیفرنیا» (ترجمه شهرام زرگر، انتشارات نیلا، چاپ اول۱۳۹۳).

منابع: بی‌بی‌سی، رویترز