معادله چندمجهولی کالاهای اساسی

 خبر: احسان مرادیان، عضو هیأت مدیره انجمن تولید‌کنندگان فرآورده‌های گوشتی اعلام کرد، قیمت هر تن ‎گوشت منجمد برزیلی تحویل بندر ۳۴۰۰یورو است که با توجه به تخصیص یوروی دولتی 4800تومانی و ۱۹درصد حق گمرکی، بهای تمام‌شده هر کیلوگرم از آن به ۲۰هزار تومان می‌رسد. اما واردکنندگانی که ارز دولتی گرفته‌اند، گوشت را براساس نرخ ارز آزاد و با قیمت ۴۰هزار تومان می‌فروشند.

 نقد: تخصیص ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی از گوشت قرمز گرفته تا برنج، روغن نباتی، کره و... رویه‌ای است که متولیان تنظیم بازار برای جلوگیری از فشار به اقشار آسیب‌پذیر با افزایش قیمت‌ها در دستور کار قرار داده‌اند اما شکاف هزینه تمام‌شده و قیمت عرضه این محصولات در بازار مصرف به معادله ‌چندمجهولی تبدیل شده است. در تیر‌ماه امسال نیز ۲۰۰میلیون یورو ارز برای انواع واردات گوشت تازه و منجمد اختصاص داده شده بود اما با عرضه گوشت منجمد و گرم وارداتی نه‌تنها قیمت این محصول در بازار کاهش نیافت بلکه قیمت‌ها افزایش ۲۰درصدی نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته را تجربه کرد. نکته مبهم آن است که چرا استمرار واردات گوشت قرمز یخ زده و گوشت گرم گوسفندی نتوانسته عاملی برای کنترل قیمت انواع گوشت قرمز در بازار مصرف باشد. از سوی دیگر فهرستی که بانک مرکزی منتشر کرده حاکی از آن است که ۱۲۲شرکت واردکننده گوشت قرمز از 21فروردین تا پایان خرداد‌ماه امسال ۱۹۳میلیون و ۷۹۲ هزار و ۳۷۵ یورو ارز دولتی دریافت کرده‌اند.

اما با وجود واردات گوشت قرمز با ارز دولتی، بازار این محصول به ثبات نرسید. ثمربخش نبودن تخصیص ارز دولتی برای واردات و تنظیم بازار کالاهای اساسی تقریبا به رویه‌ای جاری تبدیل شده است چنان که در ۵‌ماه امسال یک میلیارد دلار برای واردات برنج تخصیص و ۹۰۰هزار تن از این محصول وارد کشورشده اما اکنون قیمت عمده‌فروشی هر کیلوگرم برنج هندی 1121 وارداتی 7500تومان و نرخ خرده‌فروشی آن 8 هزار تومان است. به‌نظر می‌رسد با توجه به سیاست‌های اتخاذ شده در 4‌ماه گذشته دیگر فرصتی برای ادامه آزمون و خطا باقی نمانده و دولت باید برای اصلاح روش‌های تنظیم بازار و از آن مهم‌تر تغییر نگرش سنتی مدیرانش در وزارتخانه‌های صنعت و جهاد کشاورزی فکری عاجل بکند.