گزارش
دومینوی تعطیلی قطعه‌سازی‌های اصفهان
رئیس هیأت‌مدیره انجمن قطعه‌سازان اتومبیل استان: وجود مافیا در واردات خودرو کار را برای ادامه فعالیت قطعه‌سازان سخت کرده است
محمد منزه| اصفهان- خبرنگار:
صنعت خودرو از صنایع مهم و استراتژیک کشور به حساب می‌آید. یکی از زیرمجموعه‌های اصلی این صنعت، قطعه‌سازی است این در حالی است که مدتی است خبرهایی از بحران در صنعت قطعه‌سازی به گوش می‌رسد، تا جایی که بسیاری از قطعه‌سازان مدعی هستند اگر به مشکلات فعالان این صنعت رسیدگی نشود به‌زودی شاهد زمینگیر شدن قطعه‌سازی خواهیم بود. اصفهان هم به‌عنوان یکی از استان‌های تأثیرگذار در صنعت قطعه‌سازی از این قاعده مستثنا نیست. گفت‌وگوی همشهری را با «ابراهیم احمدی» رئیس هیأت‌مدیره انجمن قطعه‌سازان اتومبیل استان در زمینه بررسی وضعیت قطعه‌سازان این استان می‌خوانید.
چه تعداد تولیدکننده قطعه‌های خودرو در استان وجود دارد؟
اکنون86 شرکت قطعه‌سازی اصفهان به‌صورت مستقیم با شرکت‌های خودروسازی و120 قطعه‌ساز نیز به‌صورت غیر‌مستقیم با خودروسازان همکاری می‌کنند. در استان اصفهان جمعاً بیشتر از 200 کارگاه قطعه‌سازی مشغول به فعالیت هستند و نزدیک به 30 هزار نفردر این بخش شاغلند. تعداد زیادی ازقطعه‌سازان تحت نظر انجمن‌های صنفی و بقیه نیز در شرکت‌های شهرک صنعتی و مناطق صنعتی مانند خیابان شاهپور جدید مشغول به فعالیت هستند.
با توجه به نوسانات نرخ ارز، وضعیت مالی تولیدکنندگان قطعه‌سازی چگونه است؟
اکنون تولیدکنندگان اصفهان وضعیت مالی خوبی ندارند؛ علت آن هم این است که قیمت‌ها به دلیل افزایش نرخ ارز روند صعودی داشته است. نوسانات نرخ ارز اکنون دو مشکل را برای این صنعت به وجود آورده است، نخست اینکه برخی فروشندگان، مواد اولیه تولید قطعه را نمی‌فروشند و ترجیح می‌دهند آن را ذخیره کنند.
همین موضوع باعث شده برخی از تولیدکنندگان قطعات خودرو با مشکل تأمین مواد اولیه روبه‌رو شوند. هم اکنون مواد اولیه‌ای همچون آلومینیوم و پلیمر، دوهفته‌ای است که در بازار کمیاب شده یا اصلاً وجود ندارد و توسط فروشندگان وارد بازار نشده است. مورد دیگر مبحث افزایش قیمت‌هاست. قیمت قطعات در چند ماه گذشته افزایش یافته و این افزایش قیمت، مشکلاتی را برای تولید کنندگان به وجود آورده است. این دو مشکل در کنار یکدیگر باعث شده تولیدکنندگان با کمبود نقدینگی مواجه شوند برای همین فعالیت برخی از آنان متوقف شده است.
استان اصفهان از لحاظ تولید قطعات خودرو در بین استان‌های کشور در چه جایگاهی قرار دارد؟
اگر شرکت فولاد مبارکه را جزو قطعه‌سازان محسوب کنیم، استان اصفهان در تولید قطعات خودرو دررتبه سوم تا چهارم دربین استان‌های کشورقراردارد. شرکت فولاد مبارکه را می‌توان یک قطعه‌ساز و تأمین‌کننده قطعات خودرو محسوب کرد، زیرا همین شرکت در سال 96 نزدیک به 720 میلیارد تومان فقط به شرکت ایران خودرو ورق فولادی تحویل داده است.
مالیات برارزش افزوده چه تأثیری روی این صنعت گذاشته است؟
موضوع مالیات یک بحث اصلی ومهم در بین صنایع بوده است ولی قطعه‌سازان مشکل آنچنانی در پرداخت مالیات ندارند؛ دلیل آن هم این است که قطعه‌سازان میزان فروششان مشخص است؛ یعنی محصولات تولیدی خود را به دولت و خودروسازان یا شرکت‌ها می‌فروشند. خرید آنها نیز معلوم است و عموماً ارزش افزوده خرید و فروش آنها گرفته می‌شود. مشکل اساسی که در این بخش وجود دارد این است که وقتی خودروسازان مطالبات تولیدکنندگان قطعه را به درستی پرداخت نمی‌کنند، تولیدکنندگان نیز نمی‌توانند ارزش افزوده‌های خود را به‌موقع تحویل دهند.
مشکل اساسی فعالان این بخش چیست؟
قیمت‌مواد اولیه در سال جاری نسبت به سال 96 بیش از 3برابر شده ، این در حالی است که قیمت خودرو نسبت به سال گذشته تنها 7 درصد با افزایش روبه‌رو بوده است. این موضوع بزرگ‌ترین چالشی است که صنعت قطعه‌سازی با آن مواجه شده که نمی‌تواند هزینه واقعی قطعه تولیدی خود را بگیرد. در نظر بگیرید ماشین‌های خارجی که زمانی با قیمت‌های اندک وجود داشت، امروز با قیمت‌های 2 یا 3 برابر به فروش می‌رسد، این میزان افزایش قیمت غیر‌واقعی است. یک خودروساز داخلی که خودروی خود را به فرض مثال 20 میلیون تومان به فروش می‌رساند، اکنون همان خودرو را 23 میلیون به فروش خواهد رساند، در حالی‌که قیمت همان خودرو در بازارآزاد 50 میلیون تومان است. در این میان پولی که به‌صورت مابه تفاوت به دست می‌آید درجیب دلالان می‌رود و تولیدکنندگان و خودروسازان با مشکل فروش روبه‌رو می‌شوند. باید بگویم مافیا در خودروسازی وجود ندارد ولی این افراد در واردات خودرو دست دارند.
با توجه به مشکلات بیان شده، چه تعداد قطعه‌ساز مجبور به تغییر شغل یا تعدیل نیروهای خود شده‌اند؟
فعالیت بیش از 50 کارگاه قطعه‌سازی کوچک به خاطر مشکلات موجود متوقف شده است و بیش از هزار نفر از کارگران این کارگاه‌ها از کار، بیکار شده‌اند. خودورسازان نیز با میزان انباشت خودروها مواجه بوده‌اند و این موضوع مشکلات مالی برای آنان به همراه است. ولی اکنون بیشترین فشار روی بخش خصوصی است.
وضعیت صادرات صنعت قطعه‌سازی چگونه است؟
امسال وضعیت صادرکنندگانی که در سال‌های گذشته، مشکلاتشان در بحث ارز زیاد بود، بهتر شده و می‌توانند در سال جاری صادرات خوبی داشته باشند. اما هنگامی که بخواهیم صادرات انجام دهیم با معضل تحریم‌ها برخورد می‌کنیم. اگر شرایط به حالت عادی برگردد صادرات خیلی خوبی از ایران به کشورهای مختلف جهان صورت می‌گیرد. همان‌طور که هم اکنون در صنعت فولاد به کشورهایی مانند عراق و افغانستان و بقیه کشورها صادرات خوبی انجام می‌شود. به نظر من هرچه قیمت ارز نسبت به نرخ تورم بالا برود صادرات سریع‌تر می‌شود. همان‌طور که تورم در مورد مواد اولیه ما به وجود می‌آید باید به همان نسبت قیمت محصول نهایی ما که خودرو است، افزایش یابد. باید حمایت از مصرف‌کننده اتفاق بیفتد و درکنار آن حمایت از تولیدکننده نیز وجود داشته باشد. اگر مردم توان خرید خودرو را ندارند برای این مسأله تولیدکنندگان نباید تاوان دهند. در همه دنیا به همین شکل است، دولت‌ها برای رفع این مشکل خودروها را به‌صورت قسطی به فروش می‌رسانند.
با توجه به مشکلات گفته شده، آینده این صنعت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اگر مشکل قیمت‌ها رفع نشود همچنان خودروسازان و قطعه‌سازان دچار مشکل خواهند بود. ما به‌عنوان فعالان این بخش می‌گوییم همان‌طور که قیمت مواد اولیه افزایش پیدا می‌کند، دولت باید اجازه دهد قیمت کالای نهایی ما نیز افزایش پیدا کند. اگر این اتفاق نیفتد فعالیت تولیدکنندگان متوقف و امنیت شغلی هزاران شاغل این حرفه دچار مشکل خواهد شد.
