ماجرای یارانه چند میلیونی

احمد میرخدایی | روزنامه‌نگار

دولت 3 پیشنهاد مرتبط با هدفمندسازی یارانه‌ها را در لایحه بودجه 1405ارائه داده که درصورت موافقت مجلس با هرکدام از این پیشنهادها، منابع حاصل از آن به‌صورت یارانه نقدی یا کالابرگ بین 7دهک درآمدی توزیع خواهد شد. به گزارش همشهری، براساس جدول شماره 14لایحه بودجه 1405(منابع و مصارف هدفمندسازی یارانه‌ها) دولت پیشنهاد آزادسازی قیمت گندم (آرد نانوایی)، آزادسازی قیمت بنزین وارداتی و اصلاح نرخ ارز ترجیحی را روی میز مجلس گذاشته است.

دخل جدید هدفمندسازی یارانه‌ها
درصورت موافقت مجلس با آزادسازی قیمت گندم، 290همت، قیمت بنزین وارداتی، 548‌همت و اصلاح نرخ ارز ترجیحی، 572همت به منابع هدفمندی یارانه‌ها اضافه خواهد شد و البته عموم مردم درصورت مصرف کالا و خدمات باید بهای آن را بدون احتساب یارانه پرداخت کنند. با توجه به اینکه حدود 63میلیون نفر از جمعیت کشور در دهک‌های هزینه‌ای یک تا 7، یعنی جامعه مشمولان کالابرگ قرار دارند درصورت موافقت مجلس با هرکدام از پیشنهادهای دولت منابع حاصل از آن بین این افراد توزیع خواهد شد.

حساب‌وکتاب یارانه 1405
طبق محاسبات اگر قیمت آرد در سال آینده آزاد شود، به‌طور میانگین به هر نفر در 7دهک درآمدی ماهانه 384هزار تومان معادل سالانه 4.6میلیون تومان اختصاص خواهد یافت. همچنین درصورتی‌که مجلس با پیشنهاد آزادسازی قیمت بنزین وارداتی موافقت کند، به‌طور میانگین به هر نفر در 7دهک درآمدی ماهانه 725هزار تومان معادل سالانه 8.7میلیون تومان اختصاص خواهد یافت. درصورت اصلاح ارز ترجیحی نیز در سال آینده به‌طور میانگین به هر نفر از افراد در 7دهک درآمدی، ماهانه 757هزار تومان معادل 9میلیون و 80هزار تومان در سال به‌صورت نقدی یا اعتبار کالابرگ پرداخت خواهد شد.طبق برآوردها، با احتساب یارانه نقدی قبلی و یارانه‌های جدید احتمالی، سقف یارانه قابل‌توزیع برای هر نفر به حدود 27میلیون و 143هزار تومان  در سال معادل ماهانه 2میلیون و 262هزار تومان خواهد رسید. البته تورم شدید ناشی از این  اصلاحات قیمتی را باید جداگانه حساب کرد.

تخمین توزیع یارانه براساس دهک هزینه‌ای
از سال 1401که نخستین جراحی اقتصادی دولت سیزدهم در قالب حذف دلار 4200تومانی اجرا شد، یارانه نقدی برای 3 دهک پایین درآمدی به 400هزار تومان و برای سایر دهک‌ها به 300هزار تومان افرایش یافت. این رویه در طرح بعدی حوزه یارانه، یعنی کالابرگ الکترونیک نیز پیگیری و اعتبار کالابرگ 3 دهک پایین 500هزار تومان و برای سایر مشمولان 350هزار تومان تعیین شد. دولت چهاردهم نیز این رویه را ادامه داد و فعلا اعتبار کالابرگ 3دهک پایین را به 620هزار تومان افرایش داده است. با فرض تداوم اجرای این سیاست برآورد می‌شود یارانه هر نفر در 3دهک پایین به حدود 34میلیون تومان در سال معادل 2میلیون و 730هزار تومان در‌ماه برسد و در مقابل هر نفر در دهک‌های 4تا 7 سالانه 20.4میلیون تومان معادل ماهانه یک‌میلیون و 700هزار تومان یارانه دریافت کند.