داستان شکرلوله شمالی‌ها

ساقه‌های بلند نیشکر از باغ‌های روستاهای صومعه‌سرا چیده و راهی کارگاه‌های کوچکی می‌شود که هنوز به شیوه سنتی یک قرن پیش سیاه‌شکر تولید می‌کنند. زمین‌های تالابی روستاهای صومعه‌سرا از گذشته تا امروز محل خوبی برای کشت نیشکر بوده، اما اتفاقاتی که این روستاها را از کشت نیشکر در سایر نقاط کشور مجزا می‌کند، شیوه فرآوری ساقه‌های نیشکر است که هنوز به روش سنتی انجام می‌شود. این مهارت نسل به نسل در روستاهای صومعه‌سرا به ارث رسیده ‌است. در زبان گیلکی به محصول به‌دست‌آمده «سیاه‌شکر» یا «سرخ‌شکر» می‌گویند. حمید رمضانپور از اهالی روستای قاضده صومعه‌سرا به همشهری می‌گوید: «ما به نیشکر می‌گوییم شکرلوله. از قدیم هم آبا و اجدادمان نیشکر کشت می‌کردند. برداشت ساقه‌های نیشکر از اواخر پاییز شروع می‌شود. این روزها هم دیگ‌های پخت را بار گذاشتیم تا سیاه‌شکر درست کنیم.»  او درباره تفاوت نیشکر گیلان و خوزستان می‌گوید: «در خوزستان تولید به شکل صنعتی انجام می‌شود و اینجا در روستاهای قاضده، کلسر، میانده، سنگ‌جوب، شکرباغان، چمثقال، گاوکده، پوستین سرا، دوگور و ازگم کاملا سنتی یا به قول معروف کاملا ارگانیک است. در زمان رشد ساقه‌های نیشکر از کود یا سم استفاده نمی‌کنیم که همین موضوع سبب تفاوت در تولید می‌شود.»  نیشکر فصل بهار در 12روستای صومعه‌سرا کشت می‌شود. از اواخر آذر هم ساقه‌های نیشکر را برای پوست گرفتن و جدا کردن برگ‌های زائد می‌چینند. جدا کردن برگ‌های خشک از ساقه پرآب نیشکر، بیشتر کار زنان روستاست. این روزها هم عطر سیاه‌شکر در روستاهای صومعه‌سرا پیچیده و سومین جشنواره
یک روزه نیشکر شهرستان صومعه‌سرا روز جمعه (5دی) در روستای کله‌سر برگزار می‌شود. مدیر جهادکشاورزی صومعه‌سرا به همشهری می‌گوید: «در روستاهای صومعه‌سرا 21هکتار زمین زیرکشت نیشکر است که از آن حدود 30تن شکرسیاه تولید می‌شود.» محمدرضا یوسف‌نژاد، نیشکر را نه فقط یک محصول کشاورزی بلکه بخشی از هویت اهالی صومعه‌سرا می‌داند و ادامه می‌دهد: «جشنواره نیشکر، فرصتی برای تبادل تجربه کشاورزان و شناسایی ظرفیت‌های جدید در فرآوری و بسته‌بندی سیاه‌شکر در صومعه‌سراست.»‌