با خیال راحت سرفه کنید

پروانه بندپی | روزنامه‌نگار 

 بسیاری از افراد هنگام ابتلا به سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا سایر عفونت‌های ویروسی دستگاه تنفسی انتظار دارند سرفه‌شان خیلی سریع برطرف و درمان شود‌ اما واقعیت پزشکی چیز دیگری است. سرفه معمولا آخرین علامتی است که بهبود می‌یابد؛ حتی زمانی که سایر علائم کاملا برطرف شده‌اند. همین ماندگاری باعث می‌شود خیلی‌ها سراغ شربت‌های سرفه یا دمنوش‌های خانگی بروند به امید آنکه روند بهبود را سرعت دهند. با این حال، پزشکان تأکید می‌کنند هیچ دارویی نمی‌تواند سرفه را زودتر از زمان طبیعی‌اش درمان کند و بهتر است اجازه دهیم بدن مسیر معمول ترمیم را طی کند.

سرفه یک واکنش دفعی بدن است
دکتر بابک پورقلیچ، پزشک عمومی و رئیس دفتر تهران انجمن پزشکان عمومی ایران در این زمینه به همشهری‌ می‌گوید: «قبل از هر چیز باید دلیل سرفه را بشناسیم. سرفه یک واکنش دفعی بدن است؛ یعنی بدن تلاش می‌کند بخشی از ترشحات یا ویروس‌های موجود در مجاری تنفسی را خارج کند. بنابراین از بین بردن کامل سرفه، به‌خودی‌خود کار درستی نیست؛ مگر زمانی که سرفه آنقدر شدید شود که فرد دچار حالت تهوع و استفراغ شود یا به حدی برسد که تنگی ‌نفس ایجاد کند.» دکتر پورقلیچ توضیح می‌دهد: «در برخی بیماران مانند افراد دارای مشکلات شکمی یا مبتلایان به فشار خون، شدت زیاد سرفه می‌تواند بر بیماری‌های دیگر اثر بگذارد. در چنین شرایطی، وقتی سرفه عملکرد یک سیستم دیگر بدن را مختل می‌کند، ما با شربت سرفه و سایر داروها شدت سرفه را کاهش می‌دهیم‌ اما در حالت معمول، قطع سرفه نه به صلاح بیمار است و نه کار درستی است.» بسیاری از بیماران تصور می‌کنند سردرد یا گرفتگی صدا ناشی از خود سرفه است و تلاش می‌کنند با انواع دمنوش‌ها یا داروها بلافاصله سرفه را متوقف کنند. درحالی‌که پورقلیچ به‌عنوان پزشک می‌گوید: «باید دید علت سردرد یا گرفتگی صدا خود سرفه است یا بیماری اصلی مثل سرماخوردگی که  باعث سردرد و گرفتگی صدا و استمرار سرفه شده است.»‌‌

عوارض سرکوب زودهنگام سرفه‌‌
امکان باقی‌ماندن ترشحات در مجاری تنفسی
خواب‌آلودگی احتمالی
تداخل دارویی 
تشدید مشکلات زمینه‌ای

شربت‌های ضدسرفه، سرفه را خوب می‌کنند؟
او درباره کارکرد شربت‌های ضدسرفه توضیح می‌دهد: «داروهایی مثل دیفن‌هیدرامین و سایر شربت‌های ضدسرفه فقط علائم را کاهش می‌دهند؛ آنها عامل ایجاد سرفه را از بین نمی‌برند. عامل محرک باید شناسایی و برطرف شود؛ چه ویروس باشد، چه ترشحات غلیظ، چه جسم خارجی یا هر عامل دیگر.»
 به‌گفته این پزشک عمومی، خانواده شربت‌های ضدسرفه از چند طریق باعث کاهش سرفه می‌شوند؛ «بعضی شربت‌ها اسپاسم برونش‌ها را کم‌می‌کنند، بعضی‌ها روی مرکز سرفه در مغز اثر می‌گذارند و واکنش بدن را آهسته می‌کنند و بعضی‌ها هم با رقیق‌کردن خلط غلیظ، به دفع آن کمک می‌کنند. این داروها شدت سرفه را کاهش می‌دهند، اما بر عامل زمینه‌ای و اصلی هیچ تأثیری ندارند.»
برای توقف سرفه شتاب نکنید
این پزشک تأکید می‌کند که هنگام ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا نباید برای متوقف‌کردن سریع سرفه عجله کرد: «اگر سرفه عارضه‌ای ایجاد نکرده، خواب و آسایش فرد را مختل نکرده و باعث درد و ناراحتی نشده یا بر بیماری‌های زمینه‌ای تأثیر نگذاشته، بهتر است صبر کنیم
 تا سرفه، روند طبیعی خود را طی کند و خودش بهبود
پیدا کند.»‌‌‌‌
3 هفته
زمانی که ممکن است سرفه کاملا خوب شود‌.