زراعت چوب و واردات، جایگزین برداشت چوب از جنگل می‌شود

طرح تنفس جنگل که از آن به‌عنوان طرح استراحت جنگل هم نام برده می‌شود، طی یک دهه اخیر از سوی کارشناسان منابع طبیعی و محیط‌زیست مطرح و پیگیری شد. 

به گزارش همشهری، این طرح منتقدانی هم داشت که مهم‌ترین آنها بهره‌برداران جنگل بودند. آنها با این توجیه که اجرای طرح تنفس جنگل باعث بیکاری شمار قابل‌توجهی از افرادی می‌شود که در صنایع وابسته به چوب در شمال کشور مشغول فعالیت هستند، با این طرح مخالفت کردند. سرانجام این طرح با پیگیری مستمر کارشناسان و رسانه‌ها آبان‌ماه سال95 با دستور وزیر جهادکشاورزی برای اجرا به سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور ابلاغ شد تا طی یک دوره 10ساله بستر بازپروری و احیای جنگل‌های رو به احتضار شمال کشور فراهم شود. براساس این ابلاغیه، خروج قطعی بهره‌برداران برداشت چوب از آغاز سال گذشته عملیاتی شد. مسئولان سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور همزمان با این ابلاغیه اعلام کردند اجرای این طرح به‌معنای بستن درهای جنگل نیست و اجرای طرح‌های جنگلداری با هدف صیانت و حفاظت از این رویشگاه‌ها تداوم خواهد داشت.

رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری که به استان گلستان سفر کرده، در جمع مسئولان این استان به اجرای طرح تنفس جنگل اشاره کرد و گفت: در نخستین سال اجرای این طرح نتیجه خوبی برای نگهداشت جنگل‌های ایران حاصل شد و امیدواری به احیای عرصه‌های نابود‌شده را افزایش داد.

به گزارش ایرنا، خلیل آقایی در واکنش به منتقدانی که اجرای این طرح را باعث اختلال در صنعت چوب کشور می‌دانند، تصریح کرد: برخی‌ها گمان می‌کنند با اجرای این طرح، تأمین چوب کشور دچار مشکل می‌شود اما تعرفه صفر درصدی واردات چوب و گسترش عرصه‌های زراعت چوب صنعتی، مشکل را برطرف خواهد کرد.

معاون وزیر جهادکشاورزی در توضیح این مطلب گفت: اکنون واردات چوب بدون هیچ محدودیت و پرداخت تعرفه گمرکی انجام می‌شود تا کمبودی در بازار چوب ناشی از ممنوعیت قطع درختان جنگلی احساس نشود.

آقایی گفت: افزون بر آن توسعه زراعت چوب صنعتی در زمین‌های شخصی و عرصه‌های منابع طبیعی یکی از اولویت‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری است.
وی تأکید کرد: 30درصد چوب‌های مورد نیاز داخل اکنون از درختان جنگلی تأمین می‌شود که با توسعه زراعت درختان صنعتی و واردات چوب، نیاز به بهره‌برداری از جنگل‌های کشور را به مقدار زیادی کاهش خواهد داد. به گفته وی، زراعت چوب به‌صرفه و بسیار آسان‌تر از زراعت پُرهزینه‌ای مانند برنج است. برای نمونه، با بهره‌برداری از گونه مشخص چوب صنعتی در هکتار می‌توان به سودآوری 5میلیارد ریالی رسید.

وی با اشاره به حمایت ویژه رهبر معظم انقلاب و دولت از طرح‌های سازمان جنگل‌ها گفت: اختصاص بودجه 200میلیون دلاری از محل صندوق توسعه ملی برای اجرای طرح‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری بیانگر این توجه ویژه است. با اختصاص این بودجه به استان‌ها 600 طرح آبخیزداری در گستره بیش از 700هزار هکتار با هدف توسعه پوشش گیاهی، تأمین آب کشاورزی و حفظ خاک اجرا خواهد شد.

معاون وزیر جهادکشاورزی در این نشست به حمایت‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری از طرح‌های گردشگری هم اشاره کرد و افزود: با حضور مردم در جنگل‌ها و عرصه‌های منابع طبیعی موافقیم اما شرط اصلی برای اجرای هر طرح گردشگری جنگلی، رعایت اصول حفظ عرصه‌ها و جلوگیری از تخریب آن است. اگر سرمایه‌گذار متقاضی اجرای طرح در جنگل، علاوه بر بهره‌برداری، احیا و نگهداری آن را هم متعهد شود، هیچ مشکلی با اجرا نداریم. برای نمونه، مجری طرح تله‌کابین رامسر حدود 10هکتار برای بهره‌برداری طرح گردشگری در اختیار گرفت اما نگهداری 200هکتار از جنگل‌های منطقه را پذیرفت که اینگونه طرح‌ها، مورد حمایت جدی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در همه استان‌ها‌ست.

95درصد آتش‌سوزی‌ها عمدی است 

 معاون وزیر جهادکشاورزی و رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور درباره آتش‌سوزی در رویشگاه‌های جنگلی هم گفت: علت 95درصد آتش‌سوزی جنگل‌های کشور بی‌احتیاطی، کم‌توجهی و رفتار عمدی برخی سوءاستفاده‌کنندگان برای بهره‌برداری بی‌رویه و غیرقانونی است.
آقایی یادآورشد: آتش‌سوزی در همه جنگل‌های جهان اتفاق می‌افتد اما با اجرای طرح‌های پیشگیرانه و استفاده از تجهیزات مناسب می‌توان خسارت ناشی از آن را تا اندازه زیادی کاهش داد.
او گفت: اگرچه در سال‌های گذشته تعداد و حجم آتش‌سوزی جنگل‌های ایران کاسته شده ولی باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که همین تعداد آتش‌سوزی هم در جنگل‌ها رخ نداده و عرصه مهم و ارزشمند منابع طبیعی در سایه اشتباه‌های عمدی و سهوی انسان‌ها نابود نشود.
 
طرح تنفس جنگل نیازمند توقف چرای دام، برخورد قاطع با قاچاقچیان چوب و مشارکت مردم است

رئیس انجمن اعضای هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با بیان اینکه‌ طرح تنفس جنگل با توقف بهره‌برداری چوب به هدف خود نمی‌رسد، گفت: زمانی طرح تنفس به هدف خود می‌رسد که همزمان با برداشت چوب، از حضور دام و چرای آن در جنگل جلوگیری شود. بدیهی است که حتی اگر برداشت چوب از جنگل متوقف شود اما دام در جنگل حضور داشته باشد، این طرح تنفس با شکست مواجه خواهد شد.

احمد رحمانی ضمن تأکید بر جلوگیری از چرای دام در جنگل، تأکید کرد: جنگل باید زادآوری داشته باشد تا بذر تبدیل به نهال و نهال تبدیل به درخت شود، این درحالی است که به‌رغم هشدار کارشناسان و منتقدان دلسوز منابع طبیعی، متأسفانه سال‌هاست که چرای دام در جنگل مانع از این فرایند شده است.

این عضو هیأت علمی، حفاظت و صیانت از عرصه‌های جنگلی را یکی از فاکتورهای مهم برای دستیابی به اهداف طرح تنفس جنگل عنوان کرد و گفت: یکی دیگر از راهکارهایی که همزمان با توقف برداشت چوب از جنگل و جلوگیری از چرای دام در رویشگاه‌های جنگلی باید عملیاتی شود، برخورد قاطع با قاچاقچیان چوب و رساندن قاچاق چوب به صفر است. رحمانی ضرورت مشارکت مردم را در احیای جنگل یادآور می‌شود و تأکید می‌کند: تداوم طرح‌های جنگلداری با کمک مردم از راهکارهایی است که همزمان با اجرای طرح تنفس، باید زمینه این مشارکت فراهم شود.