علم داده چیست

اباذر کریمی؛ عضو کمیسیون ملی هوش مصنوعی

علم داده (Data Science) یعنی استفاده از اطلاعات، تحلیل و هوش‌مصنوعی برای فهمیدن الگوها و پیش‌بینی آینده؛ یعنی تبدیل داده‌های خام به دانش قابل استفاده. به زبانی ساده‌تر، علم داده کمک می‌کند از میان حجم زیادی از اطلاعات، نکته‌های پنهانی را پیدا کنیم که به چشم انسان نمی‌آید و براساس آن تصمیم بهتر بگیریم. امروزه هر دستگاه، هر خرید، هر حرکت در اینترنت و حتی هر پیام، یک «داده» تولید می‌کند. این داده‌ها اگر بدون تحلیل بمانند، فقط انبار می‌شوند، اما اگر با علم داده مورد بررسی قرار بگیرند، به پیش‌بینی، کاهش هزینه، افزایش سود، مدیریت بهتر و حتی نجات جان انسان‌ها تبدیل می‌شوند.

کاربردهای مهم علم داده
  شهرهای هوشمند؛ پیش‌بینی ترافیک و آلودگی: کاهش آلودگی و صرفه‌جویی در زمان مردم.
  بانک‌ها؛ جلوگیری از تقلب و بدهکاری: امنیت بیشتر و جلوگیری از سرقت مالی.
  بیمارستان‌ها؛ پیش‌بینی بیماری قبل از شدت گرفتن: پیشگیری به‌جای درمان و نجات جان انسان‌ها.
  فروشگاه‌ها؛ فهمیدن سلیقه مشتری و افزایش فروش: فروش بیشتر و رضایت بالاتر مشتری.
  صنعت؛ پیش‌بینی خرابی دستگاه‌ها: جلوگیری از توقف تولید و صرفه‌جویی چند میلیاردی.
  شبکه‌های اجتماعی؛ شناخت رفتار کاربران: افزایش رضایت کاربر و مصرف بیشتر محتوا.
  دولت و حکمرانی؛ تصمیم‌گیری علمی: برنامه‌ریزی دقیق و کاهش خطاهای مدیریتی.