قلیان؛ میانبری برای سکته مغزی

گروه تندرستی

جمعیت ۴.۵درصدی مصرف‌کننده قلیان در کشور از سال ۱۴۰۰ به ‌گفته علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت اکنون به 7تا 8درصد رسیده است؛ روندی افزایشی که منجر به راه‌اندازی کسب‌وکارهای آنلاین عرضه قلیان هم شده است تا سطح دسترسی و میزان مصرف آن را افزایش دهد. بیشترین موارد مصرف نیز در مورد قلیان‌های طعم‌دار و میوه‌ای است که به‌گفته احسان شریفی‌پور، متخصص مغز و اعصاب و دبیر انجمن سکته مغزی ایران آسیب آنها کمتر از تنباکوهای سنتی نیست. شریفی‌پور، مهمان برنامه تندرستی در تلویزیون اینترنتی همشهری، دخانیات به‌ویژه قلیان را از علل مهم بروز سکته‌های مغزی عنوان می‌کند. به‌گفته این متخصص، حتی یک ‌بار مصرف قلیان در هفته هم منجر به آسیب مغزی می‌شود. نکات مهم مطرح شده از سوی دبیر انجمن سکته مغزی را در ادامه بخوانید و فیلم کامل آن را با اسکن QR کد مشاهده کنید.

چرا نباید قلیان کشید؟ 
  مصرف دخانیات به‌ویژه قلیان باعث ورود بیش از 1000‌ماده سمی به خون، مغز و سایر اندام‌های بدن می‌شود که از طریق استنشاق رخ می‌دهد.
  منواکسید کربن با دود ناکامل قلیان وارد ریه‌ها و بدن می‌شود و آسیب‌های مستقیم و گاهی برگشت‌ناپذیری به سلول‌های مغزی می‌رساند.
  عروق مغزی با مصرف دودهای مضر شامل سیگار یا قلیان یا هر ماده دخانی دیگر دچار تصلب شرایین یا سختی عروق می‌شود و آنها را مستعد ایجاد لخته خون، تنگی، انسداد عروق و سکته‌ها می‌کند.
  مغز انسان 100میلیارد سلول دارد که با هر بار مصرف قلیان آسیب می‌بینند. شاید بقیه قسمت‌ها جور سلول آسیب‌دیده را بکشند اما ارتباط دائم با ماده آسیب‌رسان، آسیب را عمیق‌تر می‌کند.
  پیری زودرس، ابتلا به بیماری‌های مهلک غیرقابل درمان و تهدید سلامت ذهن و جسم، مهم‌ترین آسیب‌های مصرف دخانیات هستند.


خطر سکته مغزی 
سکته مغزی، دومین علت مرگ‌ومیر و یکی از عوامل اصلی ناتوانی افراد است. سیگار، قلیان و هر نوع فرآورده دخانی دیگر می‌تواند 6تا 10برابر خطر سکته مغزی را افزایش دهد. این محصولات دخانی که فشار و کلسترول منفی خون را بالا می‌برند اثرات برگشت‌ناپذیری خواهند داشت که آسیب آنها به همه اندام‌ها و مخصوصا مغز ثابت شده است.

انتخاب مردم آگاه؛ راه درست 
  مصرف قلیان حتی یک‌ بار در هفته هم آسیب‌زاست و مصرف بیشتر هم آسیب بیشتری خواهد داشت. مردم باید از مضرات آنها آگاه شوند و نتیجه اقدامات فرهنگی در کشورهای اروپایی جواب داده است. به‌دلیل آگاهی جوانان از مضرات الکل، برخی کارخانه‌های تولید مشروبات الکلی تعطیل شده‌اند.
  ما با هیچ‌ کسب‌وکاری دشمنی نداریم اما زمانی که فرآورده‌ای مضر تشخیص داده می‌شود، باید اطلاع‌رسانی گسترده‌ای درباره آسیب‌های آن صورت بگیرد و جلوی استفاده از آن گرفته شود.

چه باید کرد؟
برای فرهنگسازی در حوزه کاهش مصرف دخانیات، عزم ملی نیاز است. اگر مردم این ماده را بد بدانند و از آن دوری کنند بسیار اثربخش‌تر از میلیاردها تومان هزینه در جاهای دیگر است.