براساس اخبار انتشاریافته «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا قرار است در تاریخ ششم نوامبر(۱۵ آبان) میزبان رهبران 5 کشور آسیای مرکزی شامل قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان باشد. تمرکز این نشست روی برگزاری اجلاسی با محوریت تجارت، سرمایه‌گذاری و امنیت منطقه‌ای خواهد بود.
دعوت ترامپ، درواقع دومین نشست رئیس‌جمهور آمریکا با مقامات آسیای مرکزی طی ۳ سال گذشته است.
البته پیشینه دیدارهای مقامات ارشد آمریکا با سران کشورهای آسیای میانه به سال ۲۰۱۵ بازمی‌گردد. در این سال «جان کری» وزیر امور خارجه وقت آمریکا و 5 وزیر امور خارجه کشورهای آسیای مرکزی دیدار کردند. اما هدف یا اهداف ترامپ از دعوت سران کشورهای آسیای میانه به واشنگتن چیست؟
موقعیت استراتژیک
آسیای میانه در قلب اوراسیا قرار دارد و همسایه قدرت‌های بزرگی مانند روسیه، چین، ایران، هند و پاکستان است. این موقعیت منحصر به فرد، این منطقه را به کانون رقابت‌های ژئوپلیتیک تبدیل کرده است.
پیشینه تاریخی
از قرن نوزدهم تا فروپاشی شوروی، این منطقه تحت نفوذ انحصاری مسکو بود. اما امروز کشورهای آسیای میانه درحالی‌که متحد روسیه باقی مانده‌اند، روابط نزدیکی نیز با چین دارند.
تغییر معادلات پس از جنگ اوکراین
تغییر الگوهای تجاری و اقتصادی
افزایش تلاش آمریکا برای نفوذ در منطقه
ادامه سیاست نفوذ در قفقاز با طرح‌هایی مانند «دالان ترامپ»
نبرد منابع معدنی
چین کنترل ۸۵درصد از زنجیره تأمین عناصر خاکی کمیاب جهان را در دست دارد.
دولت ترامپ دسترسی شرکت‌های آمریکایی به معادن منطقه را اولویت قرار داده است.
هدف: شکستن انحصار چین
کریدور حمل‌ونقل میانی
مسیر جدید: جنوب شرق آسیا، قزاقستان، ازبکستان، دریای خزر، جمهوری آذربایجان، گرجستان، اروپا
مزایای کریدور میانی
جایگزین مسیر روسیه که به‌دلیل تحریم‌ها مسدود شده
تنوع‌بخشی به مسیرهای حمل‌ونقل
چالش‌ها
عدم‌امکان جایگزینی مسیر روسیه
مشکل کاهش سطح آب دریای خزر
نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها
برنامه‌های جانبی آمریکا
بازگرداندن «سپاه صلح» به منطقه
همکاری در مدیریت منابع آبی
حمایت از مقابله با کاهش آب خزر
نبرد با پیمان شانگهای
چین و روسیه به زعم آمریکا از شانگهای به‌عنوان ابزار استفاده می‌کنند.
آمریکا با سیاست تعرفه‌ای شریکی غیرقابل اعتماد شناخته می‌شود.
هدف ترامپ: تضعیف همبستگی کشورهای عضو شانگهای
سودای آمریکا در حیاط‌خلوت روسیه و چین
در همینه زمینه :
