گزارش
خالی فروشی یا طلافروشی؟
میزگرد تلویزیون همشهری به بررسی مقررات ناظر بر فعالیت پلتفرم‌های آنلاین معاملات طلا پرداخت
بهزاد رنجبر | روزنامه‌نگار
در سال‌های اخیر با افزایش قیمت طلا از یک سو و موج تورم فزاینده در کشورمان، تقاضای عموم مردم برای خرید طلا با هدف حفظ ارزش دارایی‌شان دوچندان شده است. از سوی دیگر گسترش دسترسی به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی سبب گسترش طلافروشی‌های آنلاین هم شده است. اما نبود نظارت سفت و محکم بر فروش طلا به‌صورت آنلاین نگرانی‌هایی نسبت به خالی‌فروشی ایجاد کرده است؛ یعنی طلافروشی‌های آنلاین بابت فروش طلا از مردم پول بگیرند اما درواقع، خبری از طلای فیزیکی نباشد. اخیرا هیأت دولت مقرراتی برای نظارت بر طلافروشی‌های آنلاین وضع کرده که البته هنوز عملیاتی نشده است. به همین منظور در میزگرد تلویزیون همشهری با حضور مهدی فدایی، مدیرعامل یکی از طلافروشی‌های آنلاین، پیام الیاس کردی، تحلیلگر بازار سرمایه و طلا و محمد کشتی‌آرای، رئیس سابق اتحادیه طلافروشان، به بررسی مقررات ضروری برای نظارت بر فعالیت پلتفرم‌های آنلاین معاملات طلا پرداختیم.
فدایی : ثبت‌نام 15میلیون نفر در پلتفرم‌های آنلاین
پلتفرم‌های آنلاین طلا هم از اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی و هم از صنف و اتحادیه طلا و جواهر مجوز معاملات طلای آب‌شده دارند اما اتحادیه طلا ، جواهر به پلتفرم‌های آنلاین طلا مجوز فعالیت کامل به‌عنوان یک طلافروشی را نمی‌دهد. قبل از جنگ حجم موجودی ذخایر طلای پلتفرم‌های آنلاین طلا حدود 2.3تن بود. در زمان جنگ، به‌علت حبابی شدن قیمت طلا موج شدید تقاضا ایجاد شد. هم‌اکنون 15میلیون نفر در پلتفرم‌های آنلاین طلا ثبت‌نام کرده‌اند اما حدودا 10درصد آنها فعال هستند که به‌طور میانگین یک گرم طلا خریداری کرده‌اند. پلتفرم‌های آنلاین مکلفند به اندازه طلایی که می‌فروشند، در بانک کارگشایی، طلای فیزیکی به‌عنوان سپرده بگذارند. خریدهای پلتفرم‌های آنلاین طلا کاملا رسمی است و از طریق سامانه جامع تجارت، انجام می‌شود. 12نهاد نظارتی مثل پلیس امنیت اقتصادی، سازمان بازرسی کل کشور و... بر فعالیت پلتفرم‌های آنلاین طلا نظارت می‌کنند.
کردی:نظارت جدی بر معاملات آنلاین وجود ندارد
فعالیت پلتفرم‌های آنلاین طلا همچنان شفاف نیست. موج اول گسترش پلتفرم‌های آنلاین طلا در اواسط دهه 90بود و موج دوم آن اواخر دهه 90رقم خورد که فعالیت این پلتفرم‌های آنلاین طلا گسترده شد. 10درصد معاملات روزانه طلا توسط پلتفرم‌های آنلاین طلا انجام می‌شود. کارمزدهای پلتفرم‌های آنلاین طلا نسبت به صندوق‌های طلای بورسی بسیار بالاتر است. اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی نظارت خیلی جدی بر معاملات پلتفرم‌های آنلاین طلا ندارد. خریدوفروش‌های طلا در ساعات نیمه شب می‌تواند موجب خالی‌فروشی شود. معاملات طلا در پلتفرم‌های آنلاین طلا هم باید ساعات شروع و پایان رسمی داشته باشد و 24ساعته بودن آنها به صلاح نیست. در جهان بازارهای طلا شنبه و یکشنبه به‌طور کامل بسته است اما در ایران تمام روز هفته در تمام ساعات شبانه‌روز شاهد فعال بودن پلتفرم‌های آنلاین طلا هستیم. در آمریکا 2 نهاد بسیار قدرتمند معاملات طلا را رصد می‌کنند و مثل ایران اینقدر بازار طلا، رها نیست.
کشتی‌آرای: تعداد زیادی از پلتفرم‌ها مجوز ندارند
به‌عنوان نماینده فعالان قدیمی صنف طلا با معامله طلا در فضای مجازی مخالفتی ندار‌م. اما بحث حفظ سرمایه مردم بابت انجام معامله در پلتفرم‌های آنلاین طلا، خیلی مهم است. طلای آب‌شده از قدیم بین فعالان صنفی و حرفه‌ای معامله می‌شد و اکنون ورود پلتفرم‌های آنلاین طلا به این حوزه موجب نابودی صنف طلا می‌شود. با افزایش شدید قیمت طلا و موج خریدهای مردم، این ریسک وجود دارد که پلتفرم‌های آنلاین طلا خالی‌فروشی کنند. پلتفرم‌های آنلاین طلا باید فقط به اندازه موجودی طلا که در بانک کارگشایی دارند، خرید و فروش کنند. مشکل دیگر این است که تعداد زیادی از پلتفرم‌های آنلاین طلا بدون مجوز در حال فروش طلا به مردم هستند و در آینده برای مردم ایجاد مشکل خواهند کرد چون ضمانتی برای فروش طلاهای آنلاین به مردم وجود ندارد. هم‌اکنون اتحادیه طلا و رسانه‌ها موظفند به مردم اطلاع‌رسانی کنند که فقط در پلتفرم‌های آنلاین طلای دارای مجوز، خرید و فروش کنند.
در همینه زمینه :
