گزارش
دورهمی 10 کشور در تهران
نشست وزیران کشورهای عضو «اکو» در تهران، فرصتی برای تقویت مناسبات چندوجهی در سطح منطقه است
تهران امروز و فردا (سه‌شنبه و چهارشنبه) میزبان نشست وزیران کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) است؛ سازمانی که نه‌تنها به‌عنوان سازمانی اقتصادی، بلکه به‌مثابه ابزاری راهبردی برای توسعه همکاری‌های منطقه‌ای مطرح است و گزینه‌ای ویژه برای خنثی‌سازی تحریم‌ها محسوب می‌شود. این نشست مهم در حالی پس از حدود 15سال به میزبانی ایران برگزار می‌شود که «اکو» با نقش‌آفرینی ویژه ایران، بستری مناسب برای همگرایی روزافزون تهران با همسایگان و کشورهای همسو به‌شمار می‌رود و در شرایط رویکردهای تحریمی غرب، فرصتی برای تقویت مناسبات چندوجهی در سطح منطقه خواهد بود. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، وزرا و مقام‌های ارشد 10کشور منطقه در این نشست حضور خواهند داشت و دبیرکل اکو، وزیر کشور عمان و معاون وزیر کشور عراق به‌عنوان مهمان به تهران خواهند آمد تا این نشست به ترسیم چشم‌انداز نوینی برای همکاری‌های مشترک منطقه‌ای اقدام کند.
سازمان «اکو» چیست؟
چارچوب: سازمان منطقه‌ای دولتی
تشکیل: 9بهمن‌ماه 1363(29ژانویه1985)
بنیانگذاران: ایران، پاکستان و ترکیه
نخستین اجلاس: نخستین اجلاس سران کشورهای عضو اکو طی روزهای 27 و 28بهمن‌ماه1372 در تهران برگزار شد.
اعضای بعدی: افغانستان، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان
محل دبیرخانه: تهران
حوزه‌های فعالیت:
تجارت و سرمایه‌گذاری
حمل‌ونقل و مخابرات
انرژی، مواد معدنی و محیط‌زیست
کشاورزی، صنعت و گردشگری
همکاری‌های سیاسی منطقه‌ای
اهداف:
توسعه اقتصادی پایدار کشورهای عضو
حذف تدریجی موانع تجاری و پیشبرد تجارت منطقه‌ای
همگرایی اقتصاد کشورهای عضو با اقتصاد جهانی
توسعه حمل‌ونقل و مناسبات کریدوری
همکاری منطقه‌ای برای کنترل مصرف موادمخدر، حفاظت از محیط‌زیست و تقویت پیوندهای تاریخی و فرهنگی میان مردمان منطقه اکو
همکاری با سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
بهره‌برداری از منابع مادی منطقه اکو
استفاده مؤثر از ظرفیت‌های کشاورزی و صنعتی منطقه اکو
محورهای نشست چهارم وزرای کشورها
مهم‌ترین دستورکار چهارمین نشست وزرای کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو، شکل‌دهی به همکاری‌های مشترک در حوزه‌های امنیتی، اقتصادی و مرزی است؛ آن‌هم در موضوع‌هایی از قبیل:
مدیریت مؤثر مرزها
توسعه تجارت مرزی
مبارزه با قاچاق و تقویت همکاری‌های انتظامی
تبادل تجربیات کشورها در زمینه مبارزه با موادمخدر
امنیت سایبری و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین ازجمله هوش مصنوعی در ارتقای همکاری‌های امنیتی
چرا اکو مهم است؟
سازمان همکاری اقتصادی اکو به‌دلیل برخورداری از ظرفیت‌های ویژه، نقش مهمی در پیشبرد مناسبات منطقه‌ای کشورهای عضو دارد که در ادامه به برخی از این ظرفیت‌ها اشاره می‌شود:
اقتصادی
دارای منابع غنی نفت، گاز و معادن
برخوردار از ظرفیت تقویت تجارت درون‌منطقه‌ای به‌ویژه از طریق کریدور حمل‌ونقل اکو
دارای اهمیت ویژه برای جهان از نظر تأمین و انتقال انرژی
دارای پوشش دربرگیری حدود ۸میلیون کیلومترمربعی
برخوردار از ظرفیت ویژه انسانی با جمعیتی حدود 500میلیون نفر
بهره‌مند از سهم حدود 3درصدی در تجارت جهان
ژئوپلیتیک
دسترسی به اقیانوس هند، خلیج‌فارس، دریای مدیترانه و دریای سیاه
نزدیکی به قدرت‌های بزرگ مانند اتحادیه اروپا، روسیه و چین
دارای اراده نقش‌آفرینی در زمینه مواجهه با رویکردهای یکجانبه‌گرایانه غربی در نظم نوین جهانی
فرهنگی و اجتماعی
تقویت پیوندهای تاریخی
همکاری در آموزش، علم و محیط‌زیست
دارای اشتراکات فرهنگی و دینی قابل توجه
دلیل اهمیت اکو برای ایران
تقویت نقش‌آفرینی ایران در چارچوب سازمان همکاری اقتصادی اکو به دلایل چندوجهی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ از جمله:
اهمیت استراتژیک
اکو برای ایران به‌مثابه ظرفیتی برای تنوع‌بخشی به شرکای تجاری و مقابله با راهبردهای منزوی‌ساز طرف‌های غربی است.
خنثی‌سازی تحریم‌ها
افزایش همکاری‌ها در چارچوب اکو، فرصت ویژه‌ای برای خنثی کردن تحریم‌ها ازسوی ایران فراهم می‌کند و دسترسی‌های اقتصادی مهمی برای کشور به‌وجود می‌آورد.
تقویت موقعیت ژئو‌اکونومیک ایران
ایران در مسیر کریدورهای مهم بین‌المللی (شمال–جنوب، شرق–غرب) قرار دارد و همکاری در اکو می‌تواند درآمدهای ترانزیتی کشور را افزایش دهد.
تقویت قدرت چانه‌زنی ایران
با ایفای نقش فعال‌تر در اکو، ایران می‌تواند نفوذ منطقه‌ای خود را افزایش دهد و در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی از موضع قوی‌تری به نقش‌آفرینی بپردازد.
