چالش مجوز برای تاکسیهای اینترنتی
درحالیکه بخشی از دولت بر حمایت از کسبوکارهای نوپا تأکید داشته و راهکارهایی برای ساده شدن پرداخت مالیات و حق بیمهشان ارائه میکند، در سویی دیگر داستان کاملا برعکس است و لایحه محدود کردن فعالیتشان در حال پیگیری است
از یک سو حمایت استارتاپها در دستور کار است و از طرف دیگر ارائه لایحه وزارت کشور به هیأتدولت برای محدود کردنشان. دردسر سنتیها برای استارتاپها یا کسبوکارهای نوپا از همان اولین روزهایی شروع شد که مفهومی به نام استارتاپ در کشور در حال شکلگرفتن بود. بخشی از مشکل را صاحبان کسبوکارهای سنتی ایجاد کردند که گروه جدید و عمدتا جوان را کمتجربه میدانستند و شیوه کارشان را که مدام ضرر میداد و عایدی نداشت، اما در عین حال، بازار را خراب میکرد، به رسمیت نمیشناختند. در سوی دیگر دولت و سازمانهای عریض و طویلش قرار داشتند که شیوه کارکرد آنها را نمیفهمیدند و با ایجاد دردسرهای گوناگون نفسشان را میگرفتند. روز گذشته، اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی کشور یک نشست خبری ویژه با دو تاکسی آنلاین بزرگ در کشور ترتیب داد تا به چنین مشکلاتی رسیدگی کند و لایحه وزارت کشور درباره اعمال محدودیت تاکسیهای اینترنتی را به بحث بگذارد.
مجوزهای نامتناسب
به گزارش همشهری، مجوزهای جدید همیشه یکی از بزرگترین مشکلات استارتاپها بوده است. بهخاطر تازهکار بودن این نوع جدید کسبوکار عملا ارگان صادرکننده مجوز تا مدتها وجود نداشت و کسبوکارهای نوپا ناچار بودند مجوزهایشان را از ارگانهای سنتی دریافت کنند. این یعنی در مدل تجاری نیز باید از شیوههای قدیمی پیروی میکردند، آنهم درحالیکه مدل کاری استارتاپها با نمونههای مشابه سنتی تفاوتهایی میکرد و باید سیستم جدیدی برایشان شکل بگیرد. این سیستم شکل گرفته، اما هنوز کامل نیست. یکی از درگیریهای تاکسیهای اینترنتی و بسیاری از استارتاپها این است که شرکتهای دولتی که از نظر زمینه فعالیت رقیب محسوب میشوند، مسئولیت ارائه مجوز را برعهده دارند و با این اهرم میتوانند حضور کسبوکارهای نوپا در بازار را کنترل کنند. رضا الفتنسب،سخنگوی اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی دراینباره میگوید: «در بسیاری از شهرها، شهرداریها با کمک تاکسیرانیها ورود کرده و تاکسی آنلاین راهاندازی کردهاند. در هیچ جای دنیا چنین چیزی وجود ندارد که یک رقیب، به دیگری مجوز بدهد.»
دشوار کردن شرایط حضور در بازار
به دلیل نبود سیستم دقیقی که شیوه کار استارتاپها را مشخص کند، عملا در هر شهر یا بخشی یک سیستم جدید از دریافت عوارض و مجوز وجود دارد. هرچند در بعضی شهرها استارتاپهایی تحت نظارت تاکسیرانیها بهوجود آمده، اما عمده شرکتهای تاکسیرانی یا به طور کلی، کسبوکارهای سنتی ترجیح میدهند، با پیش کشیدن حرف عوارض، مالیات و مجوز حضور استارتاپها در بازار را دشوار کنند. ژوبین علاقبند، نایبرئیس هیأتمدیره یکی از استارتاپهای حملونقل میگوید: «در هر شهر جزیرهای عمل میشود. حتی اگر در یک شهر فقط موضوع پول باشد، در سطح کلان صرفاً بحث پول مطرح نیست. بحث اصلی، کنترل، نظارت و ایجاد محدودیت است. در واقع به جای افزایش کارایی ناوگان تاکسیرانی، میخواهند کارایی ما را کم کنند.» بررسیها نشان میدهد که طرف سنتی به جای افزایش بهرهوری یا رقابت ترجیح میدهد، رقیب جدید را از گردونه خارج کند و یکهتاز میدان باشد.
میلاد منشیپور، مدیرعامل یکی دیگر از استارتاپهای تاکسی آنلاین میگوید: «با نظارت هیچ مخالفتی نداریم و از آن استقبال میکنیم. چیزی که با آن توافق نمیکنیم، زیرنظر شهرداری و تاکسیرانی رفتن است.»
چرا همه دعوت نشدند؟
تریبونهای نشست خبری در اختیار دو تاکسی آنلاینی بود که بهنظر میرسد سهم بیشتری از بازار را در اختیار دارند. همین باعث شد نمایندگان برخی از تاکسیهای آنلاین دیگر به دعوت نشدن به نشست معترض شوند. رضا الفتنسب، سخنگوی اتحادیه در اینباره گفت: «بعضی استارتاپها هنوز مجوز ندارند و من متعجب هستم که چطور میتوان بدون مجوز فعالیت کرد. تا زمانی که مجوز نداشته باشند، نمیتوانند پشت تریبون بیایند.»