اولتیماتوم به دکل‌های غیرمجاز

نیلوفر ذوالفقاری| روزنامه‌نگار

وضعیت دکل‌ها و تجهیزات ارتباطی در شهر‌ به بحثی داغ در فضای مجازی و البته تیتر خبرها تبدیل شده است. عده‌ای معتقدند شهرداری تهران در حال جمع‌کردن دکل‌های غیرمجاز است و این موضوع را عامل اختلال در دسترسی به اینترنت می‌دانند؛ اما در واقعیت این موضوع ابعاد پیچیده‌تری دارد. از اعضای شورای شهر گرفته تا شهردار تهران، جزئیات بیشتری درباره وضعیت دکل‌ها و تجهیزات ارتباطی در پایتخت مطرح کرده‌اند و در تازه‌ترین اقدام، شهرداری تهران با هدف صیانت از حقوق شهروندان و ارتقای کیفیت خدمات شهری، مهلت دوباره‌ای برای تعیین‌تکلیف دکل‌های غیرمجاز درنظر گرفته است.

چالشی به نام سازه‌های غیرمجاز
اسفند‌ماه سال گذشته اعضای شورای شهر تهران در جریان بررسی لایحه عوارض ناشی از صدور مجوز احداث تأسیسات شهری‌ بر لزوم رسیدگی به تخلفات نصب دکل‌ها در شهر تأکید کردند. براساس قانون، اگر دکلی بدون مجوز نصب شود به کمیسیون ماده100 ارجاع خواهد شد. صدور رأی ماده100 این شورا برای قلع دکل‌ها، اغلب مربوط به دکل‌های قدیمی بدون مجوز است و شهرداری تهران در این زمینه وارد عمل می‌شود؛ به‌طوری‌که در پایان سال گذشته، 1050پرونده دکل غیرمجاز در این کمیسیون بررسی شد. این دکل‌ها قبلا بدون مجوز نصب ‌و بعدها شناسایی شدند. در این شرایط اپراتورها باید درخواست مجوز جدید بدهند تا وضعیت دکل‌ها برای صدور مجوز یا لزوم قلع بررسی شود. بررسی‌های شرکت ارتباطات مشترک شهر نشان داده که بیشتر دکل‌های قدیمی قابلیت صدور مجوز ندارند؛ چراکه استانداردهای لازم را ندارند. بنابراین باید هرچه سریع‌تر نسبت به جابه‌جایی این دکل‌ها و نصب آنها در محل‌های استاندارد اقدام شود.

آغاز برخورد با متخلفان
بیش از یک دهه از تخلف اپراتورها و خودداری آنها از جمع‌آوری دکل‌های غیرمجاز می‌گذرد. در همه این سال‌ها و دوره‌های مختلف شهرداری تهران برای رسیدگی به وضعیت دکل‌ها، طرح‌های متعددی اجرا کرده است. اما مرداد‌ماه امسال، پس از بررسی این موضوع توسط اعضای شورای شهر، شهرداری برای جمع‌آوری دکل‌های غیرمجاز وارد عمل شد که این اقدام حاشیه‌ها و نگرانی‌های شهروندان برای دسترسی به اینترنت را در پی داشت.

جای خالی فیبر‌نوری
آمارها نشان می‌دهد که در بیشتر شهرهای پیشرفته دنیا، استفاده از اینترنت ثابت و فیبر‌نوری نسبت به استفاده از اینترنت همراه رواج بیشتری دارد. اما گزارش مصرف اینترنت شهروندان پایتخت نشان می‌دهد که بیشتر افراد در حال استفاده از اینترنت تلفن همراه و خدمات اپراتورها در این زمینه هستند. این موضوع‌ نیاز به نصب دکل‌ها و درخواست اپراتورها برای نصب آنتن‌ها را افزایش داده است. هرچند امروز تقریبا نقطه کوری از نظر آنتن‌دهی در تهران وجود ندارد، ‌نصب دکل‌ها با هدف افزایش سرعت اینترنت ادامه دارد. مدیریت شهری اعلام کرده که از توسعه فیبر‌نوری و کاهش نصب دکل و آنتن در شهر حمایت می‌کند.

ضوابطی برای جانمایی دکل‌ها
نصب دکل‌های ارتباطی در نقاط مختلف شهر، مستلزم درنظر‌گرفتن نکات تخصصی و رعایت استانداردهای مشخص است. محل نصب دکل‌ها باید مطابق با ضوابط سه‌گانه فنی، ایمنی و شهرسازی باشد و برای نصب دکل قواعدی وجود دارد و باید حتما تأیید مهندس ناظر به منظور استحکام بنا برای نصب دکل اعلام شود. هرچند ساختمانی که دکل روی آن نصب می‌شود، دچار مشکل نمی‌شود، دکل باید با ساختمان‌های مجاور ۱۵‌متر فاصله داشته باشد. همچنین نباید در فضای ۱۵‌متری مدارس و پارک‌ها نصب شود. اگر قرار بر نصب دکل اطراف مدارس و پارک‌ها باشد، باید فاصله ۵۰‌متری با محل تردد و بازی کودکان رعایت شود. اگر دکل‌ها و آنتن‌ها طبق ضوابط نصب شوند، مشکل خاصی برای سلامت شهروندان ایجاد نمی‌کنند. مشکل اصلی مربوط به دکل‌ها و آنتن‌هایی است که غیرمجاز و برخلاف ضوابط نصب شده‌اند.

توقف برخورد با متخلفان به‌خاطر شهروندان
اواخر مرداد‌ماه هرچند مدیریت شهری می‌توانست براساس قانون و مصوبات شورای شهر، نسبت به جمع‌آوری دکل‌ها و تجهیزات ارتباطی غیرمجاز اقدام کند، اما پس از سال‌ها تلاش برای تعیین تکلیف این موضوع‌ تصمیم گرفت با رویکرد تعاملی، اجرای احکام مرتبط با این موضوع را برای 6‌ماه دیگر متوقف کند. شهرداری تهران با صدور بخشنامه‌ای به شهرداری‌های مناطق، دستور توقف موقت اجرای احکام قطعی قضایی و آرای کمیسیون‌های ماده‌۱۰۰ را مبنی بر جمع‌آوری دکل‌ها و تجهیزات ارتباطی نصب‌شده در محل‌های غیرمجاز صادر کرد. این تصمیم با هدف حفظ منافع عمومی، ارتقای کیفیت ارتباطات و پوشش شبکه تلفن همراه گرفته شد. مدیریت شهری تأکید کرد که این تصمیم محدودیتی برای فعالیت دکل‌های موجود در محل‌های مجاز و ایمن ایجاد نخواهد کرد. اپراتورها می‌توانند با رعایت ضوابط فنی و شهرسازی، نسبت به نصب دکل‌های جدید در نقاط واجد شرایط اقدام کنند تا کیفیت اینترنت و پوشش شبکه تلفن همراه در پایتخت بهبود پیدا کند. شهرداری تهران این اقدام را بخشی از سیاست خود برای اجرای قانون، صیانت از حقوق شهروندان و ارتقای کیفیت خدمات شهری عنوان کرد.

1000
رأی ماده100 مربوط به دکل‌ها و آنتن‌های غیرمجاز در شهر ثبت شده است

4500 
آنتن ارتباطی دارای مجوز در تهران وجود دارد

228
درخواست نصب دکل در سال1403 از سوی اپراتورها ارسال شده است

همکاری با وزارت ارتباطات برای کسب رضایت مردم
 علیرضا زاکانی، شهردار تهران: در دیدار با وزیر ارتباطات، موضوعاتی از همکاری میان شهرداری تهران و مجموعه اپراتورها مورد بررسی قرار گرفت که مدت‌ها بلاتکلیف بود و درنهایت برای حل مشکلات به جمع‌بندی رسیدیم. شهرداری تهران در تعامل خود با مجموعه وزارت ارتباطات و اپراتورها به‌دنبال ایجاد شرایطی برای تسهیل و توسعه ارائه خدمت توسط آنهاست. تصمیمات جدید نویدبخش یک همکاری سازنده میان مجموعه شهرداری تهران و وزارت ارتباطات برای کسب رضایت مردم است.

سوءاستفاده اپراتورها و عدم‌پرداخت عوارض دکل‌ها
 مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران:چند سال در موضوع دکل‌های ارتباطی توسط اپراتورها سوءاستفاده شد. باید مجوز دریافت می‌کردند و عوارض می‌پرداختند. ما می‌گوییم سودشان را دریافت کنند اما عوارض را هم بپردازند. وقتی جایی که اجازه نداشتند دکل نصب کردند، باید جمع‌آوری می‌شد. وقتی اقدامی می‌شود، می‌گویند وضع خراب است و شهرداری اجازه نصب دکل نمی‌دهد.

تسریع در پرداخت بدهی اپراتورها به شهرداری
سید‌ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات: در دیدار با شهردار تهران‌ بنا شد اپراتورها بدهی خود به شهرداری تهران را در موضوع تجهیزات مخابراتی تسویه کنند. همچنین اپراتورها مکلف به تعویض دکل‌هایی شدند که به آنها از لحاظ مقاومت سازه و مبلمان شهری ایراد وارد است. وزارت ارتباطات در موضوعات مختلف به همکاری سازنده شهرداری تهران نیازمند است ازجمله مسئله مهم گسترش فیبرنوری و موضوعات مرتبط با دولت هوشمند و شهر هوشمند ‌که بنا شد در جلسه‌ای دیگر درباره آن بحث شود.

لزوم تعیین تکلیف دکل‌های غیرمجاز
مهدی بابایی، رئیس کمیته ایمنی شورای اسلامی شهر تهران: بیش از هزار رأی ماده‌۱۰۰ مربوط به دکل‌ها و آنتن‌های غیرمجاز در شهر تهران وجود دارد و حدود یک دهه است اپراتورهای تلفن همراه به بهانه‌های مختلف از اجرای این آرا‌ سر  باز زده‌اند؛ یک‌ بار به بهانه انتخابات، یک ‌بار به بهانه کرونا و بار دیگر به بهانه جنگ ۱۲‌روزه، درحالی‌که سال‌هاست به اپراتورها ابلاغ شده که این دکل‌ها و آنتن‌ها را اصلاح کنند. به‌نظر من زمان کافی به اپراتورها داده شده و شهرداری باید هرچه سریع‌تر نسبت به اجرای آرا‌ و تعیین‌تکلیف دکل‌های غیرمجاز اقدام کند.