فریب با هوش مصنوعی

این‌ روزها هوش مصنوعی، بیش از سایر واژگان سر زبان‌ها افتاده و به ابزاری قدرتمند برای بهبود زندگی انسان‌ها تبدیل شده. اگر از خطاهای معمول و رشد کاربر آن در حوزه‌هایی مناسب افراد راحت‌طلب مثل برخی دانش‌آموزان برای انجام تکلیف شبانه بگذریم، این بخش از فناوری توانسته در مسیر رشد آدمی، قدم‌هایی مؤثر بردارد؛ اما ابزار مفید، اگر در دست افراد سودجو قرار گیرد، می‌تواند به وسیله‌ای برای فریب و سوء‌استفاده بدل شود. نمونه‌اش ماجرای کلاهبرداری در کشور برزیل است که چندی پیش یک باند خلافکار با استفاده از فناوری AI، دعاهای معجزه‌آسا تولید کرده و آن را به افراد ساده‌دل فروخته‌اند. در منطقه نیلوپولیس واقع در باکسادا فلومیننزه، پلیس برزیل موفق شد پس از 2سال تحقیق، ۳۵ نفر را در ارتباط با این پرونده بازداشت کند. این افراد با راه‌اندازی یک مرکز تماس با شهروندان کاتولیک تماس می‌گرفتند، اطلاعات شخصی آنان را جمع‌آوری می‌کردند و سپس دعاهایی شخصی‌سازی‌شده با کمک هوش مصنوعی تولید می‌کردند و به قیمت حدود ۵۰ رئال (۱۰ دلار) به فروش می‌رساندند. برخی قربانیان تحت‌تأثیر محتوای احساسی این دعاها، چندین بار اقدام به خرید کرده و حتی مبالغ بیشتری پرداخته‌اند، با این باور که کمکی ماورایی دریافت می‌کنند. پلیس ریو دوژانیرو اعلام کرده که این گروه از طریق شبکه‌های اجتماعی قربانیان خود را جذب می‌کرده است. رهبر گروه که خود را «کشیش» معرفی کرده بود، با انتشار پیام‌های انگیزشی، افراد را به دریافت «معجزه» یا «مکاشفه الهی» دعوت می‌کرد. پس از جلب اعتماد اولیه، اپراتورهای مرکز تماس با تماس‌های تلفنی، روند فریب را ادامه می‌دادند و دعاهایی با ادعای درمان بیماری یا نجات جان افراد را به فروش می‌رساندند. تحلیل پلیس از شیوه عملکرد این باند نشان می‌دهد که موفقیت طولانی‌مدت آنها تا حد زیادی به توانایی تطبیقی هوش مصنوعی وابسته بوده است. این فناوری می‌توانست متون احساسی و متناسب با شرایط هر فرد را تولید کند و همین امر موجب افزایش باورپذیری قربانیان می‌شد. در حال حاضر، متهمان با اتهاماتی چون کلاهبرداری و تشکیل گروه مجرمانه روبه‌رو هستند.  تقویت سواد رسانه‌ای و دیجیتال، به‌ویژه در جوامع مذهبی، ضرورتی حیاتی برای مقابله با چنین تهدیدهایی است.