
فضای مجازی، نوشتن روی یخ است
گفتوگو با سیدمحمد ساداتاخوی، شاعر و نویسنده در برنامه «صد» تلویزیون همشهری

علیالله سلیمی | روزنامهنگار
نویسنده، شاعر، پژوهشگر، برنامهساز، مجری، مدیر فرهنگی و انواع فعالیتهای متنوع در حوزه فرهنگ و ادبیات بهخصوص ادبیات و هنر آیینی؛ سیدمحمد ساداتاخوی، متولد 1352تهران آثار فرهنگی فراوانی در کارنامه کاری خود دارد. امید مهدینژاد، مجری برنامه «صد» تلویزیون همشهری با سیدمحمد ساداتاخوی گفتوگو کرده که گزیدهای از این برنامه را با هم مرور میکنیم.
چرا ساداتاخوی و چرا سیدمحمد؟
ساداتاخوی که فامیلیمان است. ریشهمان یزدی است و ساداتاخویها در آنجا خیلی معروف هستند؛ البته آن ساداتاخویهای معروف، نیای ما نیست. ریشهمان یکی است، ولی نیای ما نیستند.
همه شغلهایی که تا به حال داشتهاید؟
معاونت هنری سازمان فرهنگی و هنری شهرداری بودم. در خیلی از روزنامهها، نشریات و هفتهنامهها بهعنوان دبیر یا دبیر تحریریه و سردبیر کار کردهام. بیشترین جایی که از اول بودم، مجله سروش نوجوان بود. قبلش در حوزه هنری دورههای کارگردانی، بازیگری و نمایشنامهنویسی را گذراندهام. در تلویزیون هم اجرا و نویسندگی داشتم.
در کودکی به چه بازیای علاقه داشتید؟
بالابلندی.
در کودکی از چه بیشتر میترسیدید؟
از خوابی که در آن راننده اتوبوس بودم. در خواب از جای بلند پرت میشدم.
اولین حقالتحریری که گرفتید؟
سال 1368در مجله سروش نوجوان بود که مبلغ 500تومان را در قالب یک برگ چک گرفتم.
اولین سخنرانیای که داشتید؟
بهنظرم در سال 1363بود که در هیئت مذهبی پدربزرگم درباره حضرت قاسم(ع) صحبت کردم.
تأثیرگذاری بهتر است یا ماندگاری؟
تأثیرگذاری که باشد ماندگاری هم اتفاق میافتد.
کیبورد یا کاغذ و خودکار؟
کاغذ و خودکار، اما مجبورم با کیبورد کار کنم. از 24سال قبل با کیبورد کار میکنم و حتی شعر میگویم. خیلی بد است، اما مجبورم و عادت کردهام.
خودکار یا رواننویس یا خودنویس؟
بچه بودم خودنویس، بعد خودکار و بعد از آن هم رواننویس.
حافظ یا سعدی؟
در عاشقی سعدی، اما مأنوس از دوران کودکی با حافظ.
چرا پیر نمیشوید؟
ما خانوادگی چهرهمان اینطوری است. بهاصطلاح بیبیفیس هستیم. به قول یکی از بستگان که میگفت ما از درون پیر میشویم.
شعر گفتن سخت است یا نمایشنامهنویسی؟
اگر عاشق باشی نمایشنامهنویسی، اما اگر نباشی شعر.
نوشتن سخت است یا اجرا؟
اگر نویسنده باشی اجرا آسان است؛ البته سختی خاص خودش را هم دارد؛ چون میدانی چه میخواهی بگویی، اما اگر نویسنده نباشی، اجرا خیلی سخت است.
نوشتن و اجرا و فعالیتهایی از این دست سخت است یا کار در حوزه مدیریت فرهنگی و هنری؟
قطعا دومی؛ چون با هزاران آدم سر و کار داری که همه فکر میکنند درست فکر میکنند و شما مجبوری به بعضیها ثابت کنی که دارند اشتباه فکر میکنند. برای ثابت کردن این مسئله هم باید یک نمونه از کارشان را اجرا کنی و خسارت به جایی وارد کنی تا به آن شخص ثابت شود که دارد اشتباه فکر میکند.
از میان همه کارها کدامیک را بیشتر دوست دارید؟
نوشتن؛ یادداشت روزانه و شعر.
3کلید نوشتن برای نوجوانان؟
زلال بودن، شناختن و با خود مأنوس بودن.
3شیئی که همیشه همراه دارید؟
برس قدیمی چهارانگشتی، انگشتر و موی مادرم که توی پارچه سبز نگه داشتهام؛ بعد از فوتشان در فروردین 1404و این را بهعنوان آرامبخش قلبی خودم همراه دارم.
اگر ممنوعالتصویر شوید، چه میکنید؟
شدهام و در این مواقع نویسندگی کردهام. یک مواقعی خانهنشینی هم از آن کارهاست که آدم انجام میدهد. من خانهنشینی هم کردهام؛ 14سال.
شبکه اجتماعی مورد علاقهتان؟
معتقدم همه اینها، نوشتن روی یخ است، اما از طرفی هم ارتباط با مردم را از نوجوانی دوست داشتهام و هنوز هم همینطوری هستم. این روزها برای نوشتن مطالب از اینستاگرام و کانال تلگرامم استفاده میکنم و از شبکههای اجتماعی داخلی هم «بله» را استفاده میکنم.
چند تا فالوئر دارید؟
یک صفحهای را یکی از دوستانم برای من باز کرده که مجبورم کند بنویسم. در آن صفحه، 5هزار فالوئر دارم. در صفحه دیگری که یکی از دوستانم زحمت میکشد و ادمین آن است، 1300یا 1400فالوئر دارم.
دوست داشتید در کدام واقعه تاریخی حضور داشتید؟
غدیر خم؛ خیلی پرشکوه است. آن همه آدم وسط بیابان و حرف مهم.
درباره این آدمها در یک عبارت نظرت را بگو؛ منصور ارضی؟
پیشکسوت بسیار شایسته احترام. کمنظیر در دعاخوانی و نیایشخوانی.
سعید حدادیان؟
شاعر خیلی خوب، تحلیلکننده ادبی خیلی خوب و خوش محضر.
نریمان پناهی؟
پیشکسوت سختی کشیده که امام حسین(ع) خیلی به ایشان عنایت کرده است.
قیصر امینپور؟
استادم. من بخشی از تقویت فرهنگیام را مدیون ایشان هستم.
کیهان بچهها؟
همدم کودکیام.
سروش نوجوان؟
محبوب نوجوانیام.
رشد نوجوان؟
داداش بزرگتر نوجوانیام.
قطعه شهدا؟
یکی از دلپذیرترین جاهای تهران برای من.
غزه؟
یک دنیا سختی و رنج.
جنگ 12روزه؟
از شگفتیهای خدا برای مردم ما.
دوست دارید آخرین کلمهای که میشنوید چه باشد؟
یا زهرا(س).
سیدمحمد ساداتاخوی در یک عبارت؟
جستوجوگر سرکش ناآرام.