گزارش روز
زاهدان در گذشته دریای بزرگی داشت!
محمود مولایی؛ روزنامه‌نگار
حدود ۷۰۰۰ سال پیش در مرکز ایران امروزی، جایی که دشت کویر و دشت لوت قرار دارند، دریای وسیعی وجود داشته است. تمدن‌های باستانی متعددی مانند شهر سوخته، جیرفت و سیلک در اطراف این دریای مرکزی شکل گرفتند. آیا زاهدان هم دریا داشته است؟
مدیرکل پیشین میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان به همشهری می‌گوید: «این ادعا، هرچند جذاب، اما از نظر علمی و باستان‌شناسی چندان قابل اتکا نیست. قدمت تمدن‌های ایرانی که درباره‌شان صحبت می‌شود به ۱۲ هزار تا ۵ هزار سال پیش بازمی‌‌گردد. درحالی‌که تمدن‌‌هایی چون شهر سوخته به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد برمی‌گردد، یا سیلک به هزاره چهارم پیش از میلاد. با توجه به این موضوع مگر می‌شود دریایی با این وسعت زمانی وجود داشته و اکنون هیچ اثری از آن رویت نشده باشد؟»
کامبیز مشتاق‌گوهری تأکید می‌کند: «البته در دوره‌های زمین‌شناسی بسیار دور، گفته می‌شود جایی که سرزمین ما قرار گرفته، یک سرزمین باستانی بوده و دریای تتیس هم بخشی از آن بوده است که این موضوع به میلیون‌ها سال پیش برمی‌گردد نه به 10تا 20هزار سال پیش. فسیل‌ها و سنگ‌های یافت شده در برخی مناطق ایران نیز مؤید همین موضوع است.» او عنوان می‌کند: «از منظر انسان‌شناسی، کاوش‌‌های باستان‌شناسی دانشگاهی در منطقه رودخانه لادیز در سیستان و بلوچستان نشان می‌دهد انسان اولیه حدود ۱۳۰ هزار سال پیش از این مسیر عبور کرده است، اما ادعای وجود دریاهایی در فلات مرکزی ایران در ۵۰۰۰ سال پیش یا طرح‌هایی چون پمپاژ آب دریای عمان به کویرهای ایران، بیشتر به تخیل و بازی‌‌های ذهنی شباهت دارند تا واقعیت علمی. این نوع روایت‌‌ها، هرچند در فضای مجازی مخاطب دارند اما ترکیبی از افسانه و واقعیت هستند که گاه موجب عوام‌‌زدگی و تحریف تاریخ می‌‌شوند.»
